Hoa cúc biển hiện diện ở nhiều địa phương thuộc vùng duyên hải miền Trung, nhưng dường như hoa cúc biển ở Cửa Lò (Nghệ An) là nhiều và đẹp nhất. Cúc biển ở đây chủ yếu có 2 loại: một loại cánh hoa màu vàng tươi đơn sắc. Loại khác, cánh hoa có hai màu với rìa hoa ngoài màu vàng còn bên trong màu đỏ cam.
Cuống hoa màu xanh ngọc thon dài, có lớp lông tơ mịn màng từ cành đến đài hoa. Mỗi cánh hoa hình răng cưa xếp xen kẽ nhau thành một vòng tròn quanh nhụy hoa. Bông cúc biển nở khiêm nhường mà sắc màu rực rỡ. Những bông hoa vươn lên như vô số mặt trời bé con bừng dậy…
Mùi hương của hoa cúc biển dịu nhẹ, thơm ngòn ngọt rất đặc trưng. Hương hoa đã đi vào lời thơ tiếng hát "Mùi hoa cúc biển quyện vào rừng dương.. Lan Châu .." (Lời biển); "Có người lính nhớ màu hoa cúc biển/Màu hoa vàng nỗi nhớ hoàng hôn" (Chiều đảo xa - Nguyễn Trọng Tạo).
Đã có nhiều truyền thuyết về nguồn gốc loại hoa cúc biển ở đây như vị Vua đa tình Bảo Đại đưa về trồng trong một dịp tới thăm thú; hay người Pháp đã đưa hoa tới trồng tại khu nghỉ dưỡng. Nhưng khả dĩ nhất là hạt giống hoa theo chim, theo sóng cập bến Cửa Lò, để rồi hiện hữu khoe sắc nơi đây…
Và rồi, hoa cúc biển đã trở thành hình ảnh biểu trưng tiêu biểu cho những phẩm chất đặc biệt của người dân Cửa Lò. Giữa cát khô nóng, cằn cỗi, loài cúc biển vẫn nhẫn nại chắt góp từng giọt sống, để mỗi lúc gần vào hạ, hoa vẫn nở lung linh, kiều diễm, làm đẹp cho đời.
Hiện nay, UBND thị xã Cửa Lò đã cho triển khai xây dựng và thực hiện đề án "Bảo tồn, phát triển và quảng bá hoa cúc biển" giai đoạn 2022 - 2025 với mục tiêu: xây dựng hoa cúc biển trở thành loài hoa đặc trưng và là một trong những biểu tượng của du lịch Cửa Lò. Ảnh: HC
Mùa Hạ này, Cúc biển ở Cửa Lò lại rực rỡ hơn bao giờ hết. Trong nắng và gió, những đợt sóng hoa rung rinh chạy miên man khắp mọi nẻo. Hoa cúc biển ngọt ngào, mơ mộng hút hồn du khách; gợi nhớ thương cho người đi xa.