Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con
Giai đoạn trước khi mang thai
Với những phụ nữ mới được phát hiện nhiễm HIV khi mang thai, việc nhận kết quả HIV dương tính ít nhiều cũng gây ảnh hưởng đến tâm lý. Do đó, rất cần được chăm sóc về thể chất, tinh thần cũng như tiếp cận những biện pháp can thiệp giúp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Người mẹ chưa nhiễm HIV cần chủ động đến các cơ sở y tế để tư vấn và xét nghiệm HIV, hoặc trong 3 tháng đầu của thai kỳ, hoặc trong lần khám thai đầu tiên để được điều trị ARV càng sớm càng tốt nếu dương tính với HIV đồng thời nên tư vấn bác sĩ chuyên khoa trước khi có ý định mang thai.
Đối với những người mẹ đã nhiễm HIV cần tiếp cận sớm với dịch vụ điều trị ARV và cần xem xét kỹ thời điểm có thai, đó là khi tải lượng HIV của mình thấp, tốt nhất là dưới ngưỡng phát hiện để giảm thiểu nguy cơ lây truyền HIV sang con.
Nên sinh đẻ ở bệnh viện từ tuyến huyện trở lên để có đủ thuốc dự phòng cho con sau sinh.
Tuân thủ điều trị ARV theo hướng dẫn của thầy thuốc đối với mẹ và con; có chế độ dinh dưỡng hợp lý hỗ trợ sức khỏe cho người mẹ và con.
Xét nghiệm sàng lọc HIV cho phụ nữ mang thai.
Trong khi mang thai
Thực hiện tư vấn đầy đủ trước và sau xét nghiệm HIV. Tư vấn về dinh dưỡng khi mang thai và nuôi dưỡng trẻ sau sinh; về nguy cơ và bất lợi có thể xảy ra khi mang thai, sinh đẻ, kể cả việc nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ sau này.
Tư vấn hỗ trợ tinh thần, thực hiện các hành vi an toàn tránh để lây nhiễm HIV cho bản thân và người xung quanh. Đồng thời tập huấn sẵn sàng điều trị bằng ARV và thực hành tuân thủ thuốc ARV.
Trong khi sinh
Đảm bảo các nguyên tắc vô khuẩn trong sản khoa. Hạn chế các thủ thuật: bấm ối, mổ lấy thai, đặt điện cực, rạch màng ối sớm. Tắm cho trẻ ngay sau sinh.
Sau khi sinh
Thực hiện cấp phát đủ liều thuốc ARV cho mẹ nếu mẹ và trẻ được xuất viện sớm. Chuyển tiếp hồ sơ đến cơ sở chăm sóc và điều trị HIV dành cho người lớn để người mẹ được chăm sóc và điều trị lâu dài.
Do đó, để giảm nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con thì việc xét nghiệm HIV sớm và điều trị sớm bằng ARV (thuốc kháng vi rút HIV) là yếu tố then chốt có tính chất quyết định.
Việc điều trị ARV sớm sẽ làm giảm số lượng vi rút HIV trong máu (tải lượng vi rút) của người mẹ và từ đó làm giảm tỷ lệ lây truyền HIV sang con. Hầu hết các cơ sở sản khoa, đều có thuốc dự phòng lây truyền HIV cho mẹ và con, các bác sĩ đã được tập huấn về điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Phụ nữ nhiễm HIV trong độ tuổi sinh đẻ và phụ nữ nhiễm HIV mang thai đều được điều trị ARV. Các trạm y tế xã, phường tiến hành xét nghiệm sàng lọc HIV cho phụ nữ mang thai với mong muốn phụ nữ mang thai được tiếp cận sớm và dễ dàng với dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV. Nếu bà mẹ mang thai nhiễm HIV thì được đưa vào điều trị sớm tránh được lây nhiễm cho con. Nếu bà mẹ có kết quả âm tính, thì việc tư vấn cho bà mẹ có thể giúp cho họ duy trì được tình trạng âm tính suốt đời.
Nhiều dịch vụ tiếp cận, tư vấn miễn phí
Với phương châm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con ngay từ cơ sở, ngành y tế mở rộng các dịch vụ tiếp cận, tư vấn, xét nghiệm sớm HIV tại tất cả các tuyến từ tỉnh đến cơ sở để có những can thiệp kịp thời, thích hợp.
Nội dung tư vấn, xét nghiệm HIV miễn phí được đưa vào hoạt động khám thai định kỳ và quản lý thai nghén cho các bà mẹ mang thai, nhất là phụ nữ có nguy cơ lây nhiễm HIV cao tại các cơ sở dịch vụ y tế, tạo cơ hội để chị em được tiếp cận sớm các dịch vụ.
Tư vấn cho phụ nữ mang thai các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Ảnh Thùy Vy
Mời độc giả xem thêm video đang được quan tâm:
Chế độ ăn kiêng
