Tai họa cuộc đời

“Đầu tháng 9/2014, tại quảng trường Trung tâm thành phố Krakow (Ba Lan), tôi cùng nhóm bạn trong lớp đến Câu lạc bộ Sinh viên liên hoan mừng khai giảng năm cuối đại học. Trong lúc tất cả đang hồ hởi khiêu vũ, bỗng xuất hiện phần tử lạ mặt áp sát một bạn gái. Hắn nhào đến, ôm choàng đối tượng. Chướng mắt, tôi nhảy vào, ngăn kẻ lỗ mãng”,  Piotr tường thuật sự kiện dẫn đến tai họa. Trong lúc xô đẩy, chàng trai can đảm cứu bạn bị kẻ sàm sỡ dùng dao găm bất ngờ tấn công từ phía sau. Hung thủ đâm 3 nhát vào cánh tay phải, 2 nhát vào mạng sườn, 1 nhát đâm vào mông. “Khi hắn lao vào người tôi, tôi nghĩ, hắn chỉ đấm đá. Không đau, tôi chỉ thấy trạng thái ấm áp lan tỏa khắp người, máu chảy ra từ động mạch bị cắt. Tôi bất tỉnh”, Piotr kể tiếp.

3 tuần đầu nằm viện đối với tôi là cơn ác mộng. “Hãy tưởng tượng, bạn bị kẻ nào đó “bắn” bịch lưỡi câu chùm vào bên trong cánh tay và liên tục co kéo. Tôi cắn răng cam chịu từng phút và thầm cầu nguyện. Cứ sau 2 giờ, bác sĩ lại cho tôi uống một liều thuốc giảm đau gây ngủ, nhưng vô hiệu, nhiều lúc tôi la hét vì đau”, anh nhớ lại. Tệ hơn, cánh tay bị thương còn nhiễm trùng.

Sau 18 ngày, nữ hộ lý gõ cửa vào phòng nơi Piotr nằm đúng lúc bệnh nhân đang ăn sáng. “Anh Piotr, bác sĩ trưởng khoa thông báo, hai ngày nữa sẽ tháo khớp cánh tay”, nữ nhân viên y tế truyền đạt y lệnh rồi ra khỏi phòng. Cùng lúc, chàng trai rụng rời. “Game over (trò chơi kết thúc), tôi thầm nghĩ”, Piotr nhớ lại. “Thật trớ trêu, tất cả nhẹ tênh là cảm giác đầu tiên tôi có được sau ca phẫu thuật tháo khớp tay (từ khuỷu tay trở xuống). Đã không còn đau nhức.

Piotr Sajdak tự hào và hãnh diện với cánh tay giả - sản phẩm có công sức của bản thân.

Không chế độ ưu ái

Tham gia quỹ “Business Run” - nơi đầu quân ngay khi tốt nghiệp đại học và lấy bằng thạc sĩ xã hội học, Piotr tích cực giúp đỡ những vận động viên khuyết tật - người này cần hỗ trợ tài chính mua xe lăn hoặc chân tay giả, người khác cần tư vấn chương trình tập luyện, những người còn lại có nhu cầu trò chuyện. Nhất là sự đảm bảo, khuyết tật không đồng nghĩa với chấm hết cuộc đời.

Bẩm sinh Piotr là người hâm mộ nhảy xuống nước sâu, không cho phép bản thân được mọi người nương nhẹ vì lý do thiếu một tay. Tự buộc dây giày là việc đầu tiên chàng trai tự học sau tháo khớp tay. Công việc ngốn 60 phút! Hơn 1 lần Piotr nhắc đến sự kiện này trên facebook với các mẹ có con tuổi mẫu giáo. “Khi tôi đọc bài viết của ai đó ca ngợi sáng kiến “giúp trẻ sống thoải mái hơn bằng việc mua áo dùng khóa dính và giày lười để trẻ không phải mất thời gian học mở cúc áo và buộc dây giày”, tôi lập tức phê phán, “xin các mẹ, các con có chân tay, có óc, cớ sao các mẹ không dạy chúng kỹ năng tự xoay sở với sinh hoạt thường nhật?!”.

Trước tai nạn, chưa bao giờ Piotr nghĩ bản thân có thể làm nhiều việc như bây giờ. Hiện anh là đồng sáng lập doanh nghiệp khá năng động, đều đặn hàng ngày tập luyện thể chất từ 5 giờ sáng và đã tham gia có kết quả 3 đường chạy việt dã.

Ngày thường nhật của Piotr bắt đầu khi ngoài trời vẫn còn tối. Trước tiên là tự pha ly cà phê và 2 giờ tập thể hình. “Nhiều người sau phẫu thuật tháo tay/chân ham tập luyện, thường chỉ tập bên thân thể khỏe mạnh, vì thế, thân hình họ mất cân đối. Nửa cơ thể bên tập luyện cơ bắp nở nang, nửa còn lại teo tóp. Tôi muốn là người khỏe mạnh, có thân hình thể thao và cân đối”, người trong cuộc lý giải. Piotr đã làm bằng cách nào? Anh đã mất thời gian vài năm để tìm ra cách thức tập luyện hợp lý. Piotr tập cả mẩu tay còn lại sau khi tháo khớp khuỷu tay. Nỗ lực vã mồ hôi mang lại hiệu quả. Cơ thể Piotr hôm nay khỏe hơn và hoạt động linh hoạt hơn so với trước ngày gặp nạn.

Sản phẩm hệt cánh tay siêu nhân truyện tranh Marvel

Đa số người thiếu tay/chân vì nhiều lý do khác nhau thường ngại xuất hiện trước đám đông vì mặc cảm thua kém số đông đồng loại.

Riêng Piotr không mặc cảm ngượng ngùng, cũng không giấu giếm cánh tay thiếu hụt. Vì thế, suốt thời gian dài chàng trai không có ý định mang tay giả. Đó là sản phẩm kinh điển mô phỏng cánh tay thật nhưng gây cảm giác ghê rợn với Piotr. “Thoạt nhìn, bạn tưởng nó là thật, nhưng bạn biết rõ nó là đồ giả. Sử dụng sản phẩm như thế, tôi sẽ nghĩ, bản thân đang đóng kịch”, anh chân thành bộc bạch. Và cân nặng quá đáng của sản phẩm truyền thống - cánh tay giả kinh điển có trọng lượng khoảng 3kilogam. Vì thế, một lần trên đường chạy việt dã, ông Grzegorz Kosch - chủ cơ sở sản xuất chân tay giả ở thành phố Krakow ngỏ ý muốn tặng Piotr một sản phẩm, anh đã tế nhị từ chối. Theo Piotr, chân tay giả thế hệ mới phải là một tác phẩm nghệ thuật, là tuyệt tác tạo dáng. Nó phải là sản phẩm cách tân, khác hẳn sản phẩm cùng loại truyền thống, cực thời trang và người sử dụng có thể hãnh diện phô trương.

Chủ hãng Grzegorz Kosch tâm đắc với ý tưởng cách tân mới mẻ của Piotr. Ông tuyển nhà thiết kế mới với nhiệm vụ trước hết tìm hiểu phong cách của Piotr Sajdak. Nhà thiết kế đã hỏi, những trang phục, xe hơi, đồng hồ đeo tay, nguyên liệu làm chân tay giả... Piotr ưa thích và đã chế tạo mẫu sản phẩm đầu tiên gồm 2 cánh tay: Lịch lãm và thể thao. Cả hai đều có tạo dáng khỏe mạnh và gây ấn tượng, trông như cánh tay của siêu nhân truyện tranh Marvel. Cánh tay giả thế hệ mới được thiết kế có hốc đựng smartphone, đèn pin và chìa khóa mở nắp chai. “Nhưng tôi không thích cùng lúc phải sử dụng hai cánh tay giả đơn lẻ. Tôi muốn có một cánh tay giả đa năng”, Piotr giải thích.

Tiếp theo, những mẫu lý tưởng mô phỏng cánh tay khỏe mạnh của Piotr được nhà thiết kế gửi đến Frank - em trai Grzegorz Kosch - chuyên gia công nghệ in 3D. Từ máy in 3D xuất xưởng 2 cánh tay từ vật liệu siêu nhẹ polyamide, mỗi chiếc nặng 500gram - tức trọng lượng một chiếc máy tính bảng thông dụng. “Một sản phẩm hiếm thấy tầm cỡ thế giới”, Piotr bình luận. Tại Ba Lan, nếu nói về thị trường chân tay giả, khách hàng không có lựa chọn phong phú. Tất cả đều sản phẩm kinh điển, sản xuất hàng loạt, được bán với 3 số đo S/M/L. Tình hình tương tự tại các quốc gia khác ở châu Âu. Cũng có sản phẩm vật liệu sinh học, song nặng hơn nhiều. Tại Mỹ cũng có sản phẩm chế tạo theo đơn đặt hàng, tạo dáng theo sở thích người sử dụng nhưng chỉ có chân giả và giá rất đắt.

Khi anh em nhà Kosch nhận thấy sản phẩm chân tay giả chế tạo với tạo dáng theo sở thích người sử dụng được ưa chuộng, cuối năm 2017, họ quyết định thành lập hãng sản xuất mang tên Glaze Prosthetics và mời Piotr Sajdak tham gia với tư cách người đồng sáng lập-giám đốc điều hành và lập tức mở chiến dịch quảng cáo trên mạng internet.

150 nghìn USD doanh thu và 250 nghìn USD được tài trợ!

Khởi đầu, đa số các hãng trong ngành nhìn lãnh đạo hãng Glaze Prosthetics như những kẻ điên rồ. “Không hiểu họ làm cái gì? Ai thèm mua sản phẩm kỳ quặc như vậy?”, một số nhà sản xuất trong nước mỉa mai. “Đó là nhóm người cổ hủ, lạc hậu, họ sợ cái mới và tìm mọi cách lôi kéo khách hàng”, Piotr dẫn giải. “Nhưng chúng tôi đã triển khai mạnh mẽ chiến dịch tiếp thị ở nước ngoài. Chúng tôi tìm kiếm không chỉ sự quan tâm của các đại lý bán hàng mà cả cá nhân khách hàng”.

Và cùng với thời gian, tìm đến Glaze Prosthetics, hãng sản xuất đến nay chỉ có 4 nhân viên, bắt đầu xuất hiện các đơn đặt hàng cá nhân từ Mỹ, Brazil, Australia, New Zeland, Bỉ và Tây Ban Nha. Sau 1 năm hoạt động, hãng Piotr là đồng sáng lập đã bán được số chân tay giả trị giá trên 150 nghìn USD!

Để quảng bá sản phẩm - phát minh của mình, Grzegorz cùng Piotr đã tham gia khá nhiều hội chợ quốc tế. Họ đã giới thiệu sản phẩm ở Đức, Canada và Mỹ. Tại Mỹ, những người khuyết tật tham gia sự kiện hết sức ngạc nhiên khi tận mắt chứng kiến Piotr dễ dàng sử dụng cánh tay giả không cần bộ gá dây đeo vào người. “Cánh tay giả - sản phẩm của chúng tôi rất nhẹ, vậy nên không cần dây đeo”, Piotr giải thích.

Các doanh nhân Ba Lan cũng làm quen với Caitlin Pereiras - người phụ nữ đã trở thành đại sứ thương hiệu của họ. Chị là một cô giáo trẻ sinh ra đã thiếu cả cánh tay trái. Suốt nhiều năm chị phải giấu cánh tay giả vì xấu hổ với khuyết tật của mình. Cuối cùng, khi chị can đảm dạo phố New York  với “cánh tay giả Ba Lan” được trang trí bằng những bông hoa bắt mắt, nhiều người bộ hành giơ cao bàn tay bày tỏ lời chúc mừng.

Ngoài doanh thu ấn tượng, kết quả 18 tháng đầu hoạt động của anh em nhà Kosch và Piotr Sajdak là giải thưởng danh giá TCT Awards quốc tế tôn vinh các nhà sáng chế có thành tích xuất sắc phát triển công nghệ in 3D cùng khoản tài trợ trị giá 250 nghìn USD của Quỹ Simpact Ba Lan nhằm quảng bá những giải pháp công nghệ mới trong nỗ lực giải quyết những vấn đề xã hội.

Ngọc Báu

((Nguồn: Piotr stracił rękę. Teraz produkuje protezy inne niż wszystkie))