Nguyên nhân gây mất răng
Có rất nhiều nguyên nhân gây mất răng: Tuổi tác (người già thường mất nhiều răng, có trường hợp mất cả hàm); bẩm sinh bị thiếu mất răng ở một vị trí nhất định nào đó; sự thay đổi hormone ở tuổi dậy thì và thời kỳ mang thai; các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu, áp xe răng; thói quen xấu (ăn nhiều chất béo, đồ ngọt, dẻo; thường xuyên uống cà phê, rượu, bia; hút thuốc lá); không lấy cao răng, vệ sinh răng miệng và khám răng định kỳ…
Ngoài ra, một số bệnh ung thư vùng hàm mặt, xương hàm, nang bướu vùng xương hàm, chấn thương vùng răng, hàm do tai nạn hoặc tác động mạnh… cũng có thể gây mất răng.
Những hậu quả từ việc mất răng
Việc mất răng không chỉ ảnh hưởng tới thẩm mỹ, mà còn gây khó khăn khi ăn nhai, làm xương hàm lão hóa sớm, ảnh hưởng không nhỏ tới các răng còn lại. Ăn nhai khó khăn: Các răng có xu hướng di chuyển vào khoảng trống ở vùng răng đã mất nên dẫn đến răng bị nghiêng ngả, làm thưa các răng phía trước, các răng đối kháng trôi vào khoảng mất răng gây cản trở khớp cắn, nên bệnh nhân có khuynh hướng nhai một bên, gây khó khăn trong vấn đề ăn uống.
Tiêu xương hàm do mất răng.
Nguy cơ mắc nhiều bệnh: Dù mất răng ít hay nhiều, lực nhai đều bị giảm sút. Lâu ngày, việc khó nghiền nhỏ thức ăn sẽ gây ra các bệnh tiêu hóa như đau dạ dày, viêm đại tràng... Hơn nữa, những bữa ăn qua loa kiểu chan canh, húp vội sẽ làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, dần mất đi cảm giác ngon miệng. Điều này ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Rất nhiều người vẫn còn suy nghĩ chủ quan, cho rằng việc mất răng là vô hại, nhưng thực tế, người mất răng sẽ hấp thụ calo, cholestrol và chất béo bão hòa nhiều hơn nên dễ có nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư.
Răng xô lệch, dễ bị lung lay: Việc mất đi một răng, cung hàm mất đi sự liên kết ăn khớp, các răng còn lại sẽ dễ bị nghiêng, đổ về phía khoảng trống của vị trí mất răng, đồng thời răng đối diện cũng có xu hướng trồi lên xuống không thống nhất. Do đó, các bệnh lý răng miệng như sâu răng, lệch khớp cắn, viêm nướu, viêm nha chu... sẽ dễ xuất hiện hơn và làm hỏng các răng còn lại. Nguy cơ mất thêm răng càng tăng cao.
Tiêu xương hàm: Xương hàm ở vị trí mất răng không có lực nhai tác động sẽ bị tiêu dần. Mất răng càng lâu, mật độ xương hàm ngày càng giảm, kéo theo là hiện tượng tụt nướu, răng xô lệch. Lúc này nếu muốn trồng lại răng, bắt buộc phải tiến hành ghép xương. Việc điều trị sẽ trở nên khó khăn, tốn kém cả về thời gian và chi phí. Nếu tiêu xương hàm quá nặng, hệ lụy lớn nhất là không thể điều trị và phải chấp nhận mất răng vĩnh viễn.
Lão hóa sớm: Mất răng lâu ngày khiến cho xương hàm bị tiêu đi, gây mất xương nâng đỡ mô nướu và mô mềm của cơ mặt khiến cho nướu vùng răng mất bị lõm vào, gây mất thẩm mỹ cho khuôn mặt: Khóe miệng nhăn sâu, má hóp vào, khiến bạn trông già hơn.
Vệ sinh răng miệng khó khăn hơn: Vị trí mất răng sẽ tồn đọng nhiều thức ăn thừa, về lâu dài sẽ ảnh hưởng xấu đến các răng khác.
Gây khó khăn khi muốn phục hình răng: Nếu muốn phục hình răng sau khoảng thời gian dài bị mất răng thì phải ghép xương răng.
Làm gì để khắc phục hậu quả mất răng?
Để khắc phục, hiện nay có 3 giải pháp để thay thế răng mất.
Hàm giả tháo lắp: Là phương pháp thay thế một, nhiều răng hoặc toàn bộ hàm răng. Hàm tháo lắp có hàm nhựa cứng, hàm nhựa dẻo và hàm khung làm bằng kim loại.
Mất răng nên cấy implant càng sớm càng tốt tránh tình trạng tiêu xương.
Ưu điểm: Nhanh, chi phí khá thấp, dễ dàng tháo lắp mà không gây đau, thay thế được một phần chức năng nhai của răng đã mất.
Nhược điểm: Phải tháo ra lắp vào hàng ngày rất bất tiện. Do thường xuyên tháo lắp nên hàm dễ bung tuột khi cử động hàm để nói chuyện hoặc nhai, cắn, đặc biệt là với thức ăn cứng. Tuổi thọ của hàm tháo lắp không cao chỉ từ 3-5 năm, người sử dụng phải vệ sinh sạch sẽ hàm sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ. Ngoài ra, phương pháp này không ngăn ngừa được tình trạng tiêu xương ổ răng, tụt nướu về lâu dài, gây ảnh hưởng đến các răng xung quanh và lão hoá cơ mặt sớm.
Cầu răng sứ: Đây là phương pháp trồng răng giả cố định bằng cách mài hai răng thật kế cận để làm trụ nâng đỡ cho dãy cầu sứ. Dãy cầu sứ có cấu tạo gồm nhiều răng giả được chế tác dính liền nhau bằng keo nha khoa.
Ưu điểm: Phục hình nhanh, chỉ trong 48 giờ là bệnh nhân có thể có răng ăn nhai. Răng sau khi được cố định sẽ có thể nhai, cắn hoặc nói tốt hơn mà không sợ bị rớt ra như hàm giả tháo lắp. Tuổi thọ trung bình của hàm nếu chăm sóc tốt là từ 7 – 10 năm.
Nhược điểm: Chỉ định hạn chế (nếu không có răng phía sau sẽ không bắc cầu răng được). Phải mài hai răng mới có thể bắc cầu răng được dẫn đến độ bền của trụ răng bắc cầu không cao. Hơn nữa, để thực hiện, hai răng thật kế cạnh phải khoẻ mạnh, mọc ngay ngắn, trong quá trình trồng răng giả nếu có bất cứ bệnh lý gì đều phải tháo cầu răng. Phương pháp này cũng không ngăn ngừa được tình trạng tiêu xương hàm, tụt nướu về lâu dài, gây ra các bệnh lý lên các răng xung quanh; gây dắt thức ăn dẫn đến viêm kẽ gây đau, gây hôi miệng; có thể dị ứng với chất liệu làm răng sứ gây tụt lợi, hở cổ chân răng, gây ê buốt.
Trồng răng Implant: Trường hợp mất răng, nên cấy implant càng sớm càng tốt, tránh tình trạng tiêu xương. Bởi khi tiêu xương, để cấy implant thành công bắt buộc phải cấy ghép thêm xương hàm, sẽ tốn nhiều thời gian và chi phí điều trị hơn so với khi mới mất răng.
Ưu điểm: Răng implant phù hợp sinh lí, hỏng hay mất răng nào thì cấy bù răng vào đúng vị trí răng đó không ảnh hưởng đến các răng xung quanh. Răng implant y hệt răng thật, có cả chân răng nên khôi phục lại gần như 100% sức nhai của răng và tính thẩm mỹ cho khuôn mặt. Thời gian sử dụng lâu dài nếu biết cách chăm sóc, vệ sinh răng khoa học. Răng implant khắc phục được những hạn chế của phương pháp làm cầu răng.
Nhược điểm: Thời gian phục hình thân răng sau cấy ghép phải từ 4-6 tháng. Vì là cấy ghép nên cũng có tỷ lệ đào thải khi đưa chốt imlant vào xương hàm. Là phương pháp có can thiệp chảy máu nên chống chỉ định cho một số bệnh lý toàn thân như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh lý tim mạch, bệnh lý về máu. Giá thành còn hơi cao.
Hiện nay, cấy ghép implant được xem là phương pháp phục hình răng mất toàn diện nhất, bởi không chỉ đạt hiệu quả thẩm mỹ, ăn nhai, răng implant còn khắc phục được hiện tượng tiêu xương mà những phương pháp cổ điển khác không thể làm được.
