Trong suốt quá trình mang thai, việc khám thai định kỳ được coi là rất quan trọng và cần thiết giúp sản phụ biết được tình trạng sức khỏe bản thân cũng như sự phát triển của thai nhi; đồng thời có thể phát hiện sớm và xử lý kịp thời một số bất thường về sức khỏe (nếu có) của cả hai mẹ con.
Tuy nhiên, trên thực tế có không ít sản phụ vẫn mang tâm lý chủ quan, không khám thai định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ, dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
Không khám thai định kỳ gây hệ lụy nghiêm trọng
ThS. BS Hoàng Thị Chung - Trưởng khoa sản 1, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ cho biết: Mới đây, bệnh viện đã tiếp nhận trường hợp sản phụ N.T.M.T (sinh năm 1985, ở Phú Thọ – tên nhân vật đã được thay đổi) mang thai 39 tuần 4 ngày được chuyển đến từ Trung tâm Y tế tuyến dưới khi đã có dấu hiệu chuyển dạ.
Thời điểm nhập viện, sức khỏe sản phụ T. ổn định, tuy nhiên sau khi thăm khám, bác sĩ phát hiện thai nhi có tình trạng thoát vị hoành trái (dạ dày từ ổ bụng chui lên lồng ngực, đẩy lệch tim phổi về bên phải).
Điều đáng nói là trong suốt quá trình mang thai, sản phụ T. chỉ đi khám thai 2 lần. Mặc dù đã được các bác sĩ chẩn đoán thai nhi bị thoát vị hoành từ khi 27 tuần tuổi và tư vấn nên thường xuyên thăm khám theo dõi tình hình phát triển của bé tại bệnh viện tuyến trên, song do tâm lý chủ quan, chị T. không thực hiện khám thai lần nào nữa cho đến khi có dấu hiệu chuyển dạ đi sinh.
Khám thai định kỳ là vô cùng quan trọng trong suốt quá trình mang thai. Ảnh minh họa.
Trước sinh, các bác sĩ đã giải thích cho sản phụ và gia đình các nguy cơ có thể gặp phải sau khi trẻ chào đời. Sau sinh, bé trai nặng 3,1kg không khóc, xuất hiện tình trạng tím tái, giảm trương lực cơ, tim chậm, được các bác sĩ Sơ sinh đặt nội khí quản cấp cứu tại phòng sinh, bóp bóng chuyển khoa Sơ sinh tiếp tục điều trị.
Với chẩn đoán suy hô hấp độ III trên bệnh nhân thoát vị hoành bẩm sinh, trẻ được cho thở máy, đặt Catheter tĩnh mạch trung tâm, dùng kháng sinh, truyền nuôi dưỡng; mời hội chẩn bác sĩ chuyên khoa ngoại nhi, gây mê khám và chỉ định mổ cấp cứu tại khoa Sơ sinh.
Tuy nhiên ngay trước khi phẫu thuật, trẻ xuất hiện tình trạng ngừng hô hấp – tuần hoàn. Sau 10 phút cấp cứu, trẻ có dấu hiệu hồi phục và được tiến hành mổ cấp cứu thoát vị hoành. Trong cuộc mổ trẻ diễn biến nặng, gia đình xin dừng phẫu thuật cho bé về.
Các bác sĩ nhận định đây là một trường hợp rất đáng tiếc vì không theo dõi thai kỳ liên tục để có hướng điều trị kịp thời. Do đó, để có một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh, sản phụ nên đi khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ và duy trì việc này cho đến ngày sinh. Trong trường hợp xuất hiện những dấu hiệu bất thường thì sản phụ cần phải đi khám toàn diện.
Các mốc khám thai thai phụ cần chú ý
BS. Chung khuyến cáo các mốc khám thai định kỳ thai phụ cần chú ý như sau:
- Lần 1: Thử que thử thai chỉ kết quả 2 vạch (thời điểm chậm kinh 7-10 ngày là chính xác nhất), thai phụ nên đi siêu âm kiểm tra xem thai vào buồng tử cung hay chưa, loại bỏ trường hợp chửa ngoài tử cung.
- Lần 2: Thời điểm trên 6 tuần tuổi: Siêu âm tim thai, sau mốc này, sau 2 tuần thai phụ nên kiểm tra tim thai 1 lần.
- Lần 3: Thực hiện ở tuần thứ 11 đến 13 tuần 6 ngày: Siêu âm đo độ mờ da gáy (biết được các dị tật bẩm sinh) và làm xét nghiệm Double test sàng lọc dị tật.
- Lần 4: Thực hiện ở tuần thứ 14 – 16 : Siêu âm kiểm tra sự phát triển của thai, tư vấn các viên uống bổ sung vi chất tùy thuộc vào sức khỏe của sản phụ và em bé.
- Lần 5: Thực hiện ở tuần thứ 16-20: Siêu âm kiểm tra hình thái mặt, mũi, chân tay xem có bất thường hay không và làm xét nghiệm Tripletest.
- Lần 6: Thực hiện ở tuần thứ 20 – 24: Đây là mốc siêu âm rất quan trọng, giúp kiểm tra hình thái thai nhi, tầm soát các bất thường (tim, chân tay, bụng, xương, não, cột sống, thận) và kiểm tra vị trí bám của nhau thai, lượng nước ối. Thời điểm này thai phụ cũng có thể tiêm vaccine uốn ván (mũi 1 từ tiêm ở thời điểm từ 22-26 tuần, mũi 2 cách mũi 1 một tháng)
- Lần 7: Thực hiện ở tuần thứ 24 đến 27 tuần 6 ngày: Siêu âm đánh giá trọng lượng thai và nước ối.
- Lần 8: Thực hiện ở tuần thứ 28: Thời điểm này thai phụ cần làm nghiệm pháp dung nạp đường xem có mắc phải tình trạng tiểu đường thai kỳ hay không; đồng thời tiêm uốn ván mũi 2.
- Lần 9: Thực hiện ở tuần thứ 32: Siêu âm xem ngôi thai, nhau thai, chỉ số nước ối, sau đó 2 tuần kiểm tra lại 1 lần.
Lưu ý: Từ tuần 36 đến 38 thai phụ nên đi siêu âm 1 tuần 1 lần; từ tuần 38 đến 40 nên thường xuyên siêu âm kiểm tra để theo dõi tim thai, lượng nước ối.
Đặc biệt, trong quá trình mang thai nếu thai phụ thấy xuất hiện các dấu hiệu bất thường như: đau bụng, ra huyết, tiểu buốt,… cần đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời.
