Trần Vũ (Bắc Giang)
Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi virut quai bị (Mumps virut), thuộc họ Paramyxoviridae. Bệnh quai bị lây theo đường hô hấp qua nước bọt hoặc dịch tiết mũi họng chứa virut khi người bệnh hắt hơi, ho, nói chuyện, khạc nhổ...
Các triệu chứng phổ biến của bệnh quai bị bao gồm: sốt cao đột ngột có thể lên tới 39 - 40oC; chán ăn; đau đầu; sau khi sốt 1-3 ngày, tuyến nước bọt đau nhức, sưng to (có thể sưng ở một hoặc cả hai bên), khó nhai, khó nuốt; buồn nôn; đau cơ, nhức mỏi toàn thân; mệt mỏi; có thể sưng bìu và đau tinh hoàn.
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh quai bị, điều trị chủ yếu là nâng sức đề kháng, tăng cường dinh dưỡng, điều trị triệu chứng và phát hiện sớm các biến chứng như viêm tinh hoàn, viêm màng não...
Điều trị cụ thể bệnh quai bị thể viêm tuyến mang tai gồm: súc miệng bằng nước muối 0,9%, hoặc dung dịch axit boric 4%, dùng thuốc hạ sốt (paracetamol, ibuprofen) nếu sốt trên 38,5oC, có thể dùng thuốc an thần nhẹ (rotunda), dùng các vitamin nhóm B, C, uống nước chanh, cam, ăn lỏng. Nằm nghỉ tại giường, hạn chế đi lại trong thời gian còn sốt, còn sưng tuyến mang tai (thường là 7-8 ngày đầu). Cách ly với người xung quanh và ăn uống riêng bát đũa tối thiểu 10 ngày.
Với thể viêm tinh hoàn, bệnh nhân phải được nằm nghỉ tại giường khi còn sưng đau, mặc quần sịp để treo tinh hoàn; chườm nước mát, uống thuốc giảm đau kháng viêm ibuprofen, paracetamol. Sau khi tinh hoàn đỡ sưng đau có thể dùng vitamin E từ 1-2 tháng để tăng sinh tinh trùng.
Vì vậy, bạn nên đưa con đi khám để được chẩn đoán chính xác bệnh, dùng thuốc và có những tư vấn thích hợp từ bác sĩ. Đặc biệt lưu ý không dùng kháng sinh cho mọi thể bệnh quai bị, vì quai bị là bệnh do virut gây ra, nên nó không đáp ứng với kháng sinh, trừ trường hợp có dấu hiệu bội nhiễm vi khuẩn. Có thể tiến hành tiêm vắc-xin quai bị cho những người sống tại ổ dịch, đặc biệt là trẻ em và vị thành niên để phòng bệnh.
