Ma túy tổng hợp – Con đường dẫn đến sự gia tăng HIV/AIDS

Theo BS. Khuất Thị Hải Oanh, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng, một số loại ma túy tổng hợp đang phổ biến ở nước ta là loại ma túy tổng hợp gây kích thích, hưng phấn hoặc gây  ảo giác. Khi sử dụng ma túy tổng hợp nói chung và các chất kích thích dạng Amphetamine (ATS) cũng có thể gây ảo giác và tác hại đầu tiên của ma túy tổng hợp đối với sức khỏe là có thể gây loạn thần dạng cấp tính. Ngoài ra còn gây ra ảo giác, gây kích thích quá mức dẫn đến hành vi bạo lực. 

Bên cạnh đó, ma túy tổng hợp còn gây ra tình trạng trụy tim mạch, suy phủ tạng vì đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp thường không có cảm giác đói, không khát, không ngủ... dẫn đến tình trạng mất nước trụy tim mạch và có thể dẫn đến tử vong.

Ma túy tổng hợp có thể gây ra tình trạng loạn thần ngay từ lần sử dụng đầu tiên. Tác hại phổ biến mà ít để ý là các tác hại lâu dài, thường gặp về mặt sức khỏe tâm thần. Có 2 nhóm tác hại, một là có thể làm bộc lộ vấn đề sức khỏe tâm thần hiện đang tiềm ẩn trong cơ thể. Chẳng hạn, một người có thể có di truyền về tâm thần phân liệt nhưng chưa đến giai đoạn bộc lộ thì việc sử dụng ma túy tổng hợp sẽ làm bộc lộ ngay. Việc sử dụng ma túy tổng hợp dẫn đến các thay đổi trong não gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần.

Hai là vấn đề trầm cảm thường kéo dài rất lâu, kể cả sau khi cai ma túy tổng hợp. Thậm chí có trường hợp tự sát sau cai ma túy tổng hợp do trầm cảm vì ma túy tổng hợp đã gây ra những thay đổi trong não bộ. 

Ma túy tổng hợp còn gây ra những thay đổi về mặt tế bào và thường gặp nhất là thay đổi ở trong não bộ dẫn đến ức chế khiến não không sản xuất ra chất dẫn truyền thần kinh, dẫn đến tình trạng trầm cảm. 

Khi chụp não của người sử dụng ma túy tổng hợp người ta nhận thấy những thay đổi và việc thay đổi tế bào làm cho người sử dụng ma túy tổng hợp dễ dẫn đến HIV hơn vì tế bào lúc đó sẽ nhạy cảm với virus HIV hơn.

Các nghiên cứu cho thấy, những người sử dụng ma túy tổng hợp mà nhiễm HIV thì có nguy cơ kháng thuốc cao hơn những người không sử dụng ma túy tổng hợp. 

Ngoài ra, những người sử dụng ma túy tổng hợp còn bị các ảnh hưởng khác đến sức khỏe như có thể mất răng do không tiết ra nước bọt khiến họ không có cảm giác thèm ăn khiến cho miệng khô và răng miệng rất dễ nhiễm trùng. Ngoài ra, người sử dụng ma túy tổng hợp thường có làn da xấu hơn.

Theo ThS. Đỗ Hữu Thuỷ, Phó Trưởng Phòng Dự phòng lây nhiễm HIV, Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), ma túy là chất gây nghiện, hướng thần khi vào cơ thể sẽ làm cơ thể biến đổi và lệ thuộc vào ma túy. Cho nên, nếu hiểu ma túy tổng hợp không gây nghiện là hoàn toàn sai lầm.

Ngoài ra, có quan niệm sử dụng ma túy tổng hợp không làm lây nhiễm HIV vì cho rằng HIV lây truyền khi sử dụng chung bơm kim tiêm còn ma túy tổng hợp hay sử dụng bằng đường hút, hít. Trên thực tế, những người sử dụng ma túy tổng hợp thì tỉ lệ lây truyền HIV rất cao do việc sử dụng ma túy tổng hợp khiến tăng hưng phấn và có nhu cầu tình dục tăng cao, quan hệ tình dục tập thể và làm cho việc quan hệ tình dục kéo dài. 

Đặc biệt những người sử dụng ma túy tổng hợp thường mất kiểm soát hành vi nên thường không sử dụng biện pháp an toàn, quan hệ tình dục thô bạo.

Truyền hình trực tuyến: 'Ma tuý tổng hợp và nguy cơ lây truyền HIV/AIDS'

SKĐS - Ngày 2/10/2023, Báo điện tử Sức khỏe & Đời sống phối hợp với Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế tổ chức chương trình Truyền hình trực tuyến với chủ đề: 'Ma tuý tổng hợp và nguy cơ lây truyền HIV/AIDS'.