Trước lúc qua đời, người hùng cân nặng chưa đầy 40kg. Mãi sau 2 tuần bạn bè mới tìm thấy anh ở trạng thái cơ thể đã bắt đầu phân hủy. Layne Staley (sinh năm 1967), giọng ca rock xuất sắc nhất nước Mỹ thập kỷ 90, thành viên ban nhạc Alice In Chains, vĩnh viễn ra đi ngày 5/4/2002. Theo các đồng nghiệp, Staley đã thực hiện “hành vi tự sát dài nhất lịch sử”.
Vụ tự sát kể trên bắt đầu từ thời điểm Layne Staley nghiện ma túy kéo dài trên 10 năm. Ma lực quyến rũ bệnh hoạn của “cái chết trắng” thể hiện khá đậm nét trong đa số các ca khúc do Staley sáng tác đã được ban nhạc Alice In Chains thể hiện.
7 trường hợp tử vong...
Trường hợp tử vong đầu tiên vì ma túy nổi tiếng nhất của rock phong cách grunge là Andrew Wood, qua đời ngày 19/3/1990, ca sĩ nhóm Mother Love Bone, sau này gia nhập Pearl Jam. Tiếp theo, ma túy lần lượt lấy đi sinh mạng nhiều nghệ sĩ khác, trong đó có nữ nghệ sĩ đàn guitar Stefanie Sargent (tháng 6/1992) thuộc ban nhạc 7 Year Bitch, Kurt Cobain (4/1994) thủ lĩnh ban nhạc Nirvana, Jonathan Melvoin (7/1996) nhạc công đàn organ thuộc ban nhạc The Smashing Pumpkins. Thời gian sau, mở đầu thế kỷ XXI là sự ra đi của Layne Staley (4/2002) thành viên ban nhạc Alice In Chains, nghệ sĩ guitar bass, đồng nghiệp Staley, Mike Starr (3/2011) và ca sĩ ban nhạc Stone Temple Pilots, Scott Weiland (12/2015).
Layne Staley, giọng ca rock xuất sắc nhất nước Mỹ thập kỷ 90 nghiện ma túy trên 10 năm.
Môi trường dễ sa ngã
Bà Courtney Love, quả phụ của Cobain nhiều lần nhấn mạnh, tại thành phố Seattle (mảnh đất của các ban nhạc rock dòng grunge) thời đó có thể dễ mua ma túy hơn bất cứ địa phương nào khác trên nước Mỹ. Đối với nhiều người trong giới nghệ sĩ, ma túy trở thành phương tiện tiếp cận phổ biến, để họ trốn chạy khỏi thế giới “tàn nhẫn và không thể tha thứ”.
“Nhiều người kể cho tôi về heroin. Tôi đã dùng một số loại ma túy khác và tò mò khám phá tác dụng của dạng ma túy mới. Tôi cũng biết một số người sử dụng heroin liều cao. Vì thế tôi muốn kiểm chứng, cái gì ẩn giấu trong thứ bột màu trắng, khiến cho heroin có thể cai trị nhiều người như vậy. Tôi lập tức khẳng định, “sẽ mong muốn có cảm giác thế này”, ngay sau lần đầu thử nghiệm. Tôi đã sáng tác khá nhiều ca khúc về ma túy và vẫn tưởng rằng, xài ma túy là vô hại. Nhưng bây giờ, sau nhiều năm ma túy đã bắt đầu hủy hoại cuộc đời tôi. Ma túy đã thực sự đẩy tôi xuống địa ngục” - năm 1996 Layne Staley bộc bạch trong bài trả lời phỏng vấn tạp chí âm nhạc “Rolling Stone”.
Tàn phá phong độ
Trước đó Staley từ chối mọi câu hỏi về tình trạng nghiện ma túy, cho dù ma túy ngày càng ảnh hưởng tiêu cực đến phong độ của ban nhạc. Sau khi xuất bản album Alicein Chains (1995), nhạc phẩm nhiều tuần đứng đầu bảng xếp hạng các đĩa hát hay nhất nước Mỹ, ban nhạc phải hủy chương trình công diễn vì lý do sức khỏe một số thành viên. Một năm trước đó, vào phút chót, ban nhạc bộ tứ cũng phải hủy chương trình biểu diễn bên cạnh những ban nhạc rock lừng danh nhất thế giới thời đó như Metalliki, Suicidal Tendencies và Danzig, cũng như không thể tham gia đại nhạc hội Woodstock’94.
Thời ấy Staley chỉ tỉnh táo và đủ sức để tham gia ghi âm nhạc phẩm Above - đĩa hát hay nhất của ban nhạc siêu hạng Mad Season với thành phần bao gồm các thành viên của các nhóm Pearl Jam, Screaming Trees và The Walkabouts. Thời gian thực hiện dự án này, nghệ sĩ guitar Mike McCready nghĩ rằng, sự cộng tác với những nhạc sĩ “trong sạch” - không ma túy, sẽ giúp Staley tỉnh ngộ và cai nghiện. Tiếc rằng, thực tế không diễn ra như vậy...
Đường cùng
Những năm cuối đời, Staley tồn tại lay lắt trong cơ ngơi của mình ở Seattle, thi thoảng liên lạc với đồng nghiệp cùng ban nhạc, gần như cách ly hoàn toàn khỏi thế giới. “Khi đã phê, bạn tự giam mình trước nhiều việc. Thực tế bạn thờ ơ với tất cả. Chỉ còn bạn và heroin” - Staley lý giải.
Mike Starr là người cuối nhìn thấy Layne Staley còn sống, khi tay guitar bass đến thăm bạn, ngày 4/4/2002. Chứng kiến tình cảnh Staley quá tiều tụy, Starr đã muốn gọi xe cấp cứu, song bạn một mực từ chối, tệ hơn Staley còn quát mắng người bạn có thiện chí. Starr bực bội bỏ mặc Staley và rời khỏi dinh thự gia chủ. “Chân rảo bước, song tôi vẫn cố ý lắng nghe, nếu Staley cất tiếng gọi, tôi sẽ quay lại và không bỏ mặc bạn theo cách như vậy. Song Staley không hề lên tiếng” - Starr đã mô tả bối cảnh cuộc gặp cuối với Staley như vậy năm 2009, khoảng 2 năm trước ngày anh qua đời (3/2011) cũng vì nghiện ma túy.