Nhận thức sai lầm
Một trong những địa bàn có tình trạng ma túy nóng bỏng là xã Ea Wy (huyện Ea H’leo, Đắk Lắk). Với khoảng 3.000 hộ dân sinh sống, hơn một nửa số thôn, buôn trong xã có người nghiện và nghi vấn sử dụng ma túy. Theo UBND xã Ea Wy: Riêng 2 năm trở lại đây, chính quyền địa phương đã tích cực lập hồ sơ quản lý trên 60 đối tượng nghiện ngập ngay tại các buôn làng. Nhiều đối tượng vì đua đòi, ăn chơi nên đã trượt ngã và phải vào tù vì ma túy.
Dính ma túy, nhiều buôn làng điều đứng.
Ý nghĩ tai hại nhất tạo nên nỗi đau, sự khánh kiệt cho gia đình là nhiều người coi thú vui hút chích ma túy là việc thường hàng ngày ở làng. Ông Sùng Văn L. có 5 năm đắm chìm trong ma túy ở Ea Wy cho biết: Hầu hết các thôn, buôn đều có người thích ma túy. Vậy nên cứ rủ nhau dùng vậy. Có khi người nó thách người kia. Đến khi bán sạch của cải, vườn tược rồi mới ân hận. Tôi vừa cai nghiện về thì gia đình đều tan nát hết, chẳng còn đất sản xuất.
Cũng vì ma túy, đã 5 lần đối tượng Lương Văn Linh hất cả mâm cơm ra sân khi gia đình đang ăn vì đói ma túy. Những ngày không đi trộm cắp được, Linh vật vã ngồi ngáp dưới gầm nhà sàn. Đến ngày bị công an truy bắt vì tội trộm cắp, Linh mới tỉnh ngộ. Thế nhưng, ra tù, Linh lại lao vào con đường cũ khiến gia đình nhiều lần phải xin chính quyền đưa Linh đi cải tạo, cưỡng chế cai nghiện. Bà Dương Thị Lá (mẹ Linh) nghẹn ngào: Ở các làng trong xã này, nhà nào có người thân dính vào ma túy đều kiệt quệ hết. Chúng tôi cũng chỉ mong Linh hồi tâm chuyển ý. Ở Ea Wy không riêng gì Linh, nhiều đối tượng khác cũng làm gia đình tan gia bại sản rồi đi cướp bóc. Ban đầu trộm ở xa nhưng sau đói thuốc quá trộm cả hàng xóm.
Ở làng Giang Đông (xã Ea Đăh, huyện Krông Năng, Đăk Lăk) nỗi đau cũng liên tục ập đến nhiều gia đình vì nạn ma túy tràn về. Riêng năm 2019 đến đầu năm 2020, Công an huyện Krông Năng đã bắt gần 10 vụ buôn bán ma túy ở làng, xử lý 10 đối tượng. Tại làng hiện có gần 10 đối tượng nghiện nặng. Người thân của Mùa A Chu chia sẻ: Cũng chỉ vì lạc hậu, nhận thức kém cứ nghĩ buôn ma túy cũng như buôn hàng hóa thông thường nên Chu đã dính vào. Chu còn làm cho nhiều người nghiện nữa nên hàng xóm hay chửi và Chu cũng đã bị công an xử lý rồi. Chỉ mong, không còn ai đi vào vết trượt dài của Chu nữa.
Tại các xã giáp biên giới ở Đắk Min (Đăk Nông) trong nhiều tháng qua, ma túy cũng làm cho nhiều gia đình đang sinh sống yên ổn bỗng bị đảo lộn. Lực lượng chức năng phải liên tục vào cuộc. Nông Văn Tùng ở Đăk Lao (Đăk Min) cho biết: Bạn cho thì chích, chích rồi nghiện không dứt ra được. Đến khi thấy bản thân và mọi người như mình đều bị gia đình, làng xóm xa lánh mới thấy ân hận.
Hãy thức tỉnh
Đã có bà mẹ lặng lẽ không cất lên tiếng nào và bỗng dưng ôm mặt khóc rưng rức rồi vùng chạy về phía nghĩa địa xã nơi có chồng và con đã vĩnh viễn nằm ở đó do sốc ma túy và bệnh AIDS ở xã Ea Wy và một số xã khác. Tất cả như một hồi chuông cảnh tỉnh đang réo lên khẩn thiết.
UBND xã Ea Wy cho biết: Vẫn phải túc trực ngày đêm để kịp thời nắm bắt các diễn biến phức tạp của tình trạng ma túy. Khi có điểm nóng sẽ dập ngay. Ma túy tuồn về các buôn làng trong xã hầu hết từ nơi khác. Vậy nên chặn nguồn cung cũng là bài toán nan giải cần sự đồng lòng của cả chính quyền và người dân. Quan trọng nhất là những người nghiện nên thức tỉnh, người thân không nên ghẻ lạnh mà phải khuyên giải, động viên để họ đoạn tuyệt “cái chết trắng” này.
Nhiều người từng hút thuốc phiện thay cơm ở Ea Wy nhưng với quyết tâm cao độ và nỗi ám ảnh trước sự điêu đứng của người thân đã đoạn tuyệt hẳn được ma túy. Ông Nông Tuấn, một trong những người từng nghiện nặng, tâm tình: Chỉ khi lương tri con người cảm thấy day dứt hoặc miệt mài dùng liệu pháp tâm lý thì họ mới tự nguyện quyết tâm đoạn tuyệt “nàng tiên nâu”. Ngày xưa, sau 10 năm hút chích ma túy, tất cả gia sản bán sạch đến nỗi vợ ốm nặng không có tiền mua thuốc uống, đứa con gái thì suýt chết vì đau dạ dày mà không có tiền phẫu thuật, lúc đó tôi thấy mình là người thật vô dụng và quái ác nên đã quyết tâm cai nghiện”.
Để chặn đứng ma túy vào buôn làng, tại các xã ở Đăk Min (Đăk Nông) cũng đã lập nên mạng lưới chống ma túy với sự kết hợp chặt chẽ của lực lượng chức năng với các già làng, người có uy tín trong cộng đồng và các tuyên truyền viên, đoàn viên. Khi địa bàn nào có sự xuất hiện ma túy sẽ ngăn chặn ngay.