Mới đây, các nhà nghiên cứu đã đưa ra dẫn chứng lý giải theo góc nhìn y học khiến công chúng hoàn toàn bất ngờ.
Nụ cười bí ẩn...
Bức tranh Mona Lisa hay La Gioconda là bức họa chân dung vẽ vợ của nhà buôn tơ lụa giàu có tên là Francesco del Giocondo sinh sống tại Florence. Đại danh họa Leonardo Da Vinci bắt đầu vẽ Mona Lisa vào khoảng năm 1503 trong thời Phục Hưng Italia. Sau 4 năm bỏ dở giữa chừng, ông tiếp tục hoàn thành tác phẩm của mình trong 3 năm sau khi đã rời sang Pháp và hoàn thành trong thời gian ngắn trước khi ông qua đời vào năm 1519. Bức chân dung này được vẽ bằng sơn dầu trên một tấm gỗ dương bởi đại danh họa Leonardo Da Vinci trong thời kỳ Phục Hưng Italia. Tác phẩm hiện nay thuộc quyền sở hữu của Chính phủ Pháp và được trưng bày tại Bảo tàng Louvre, Paris, Pháp.
Bức tranh Mona Lisa của đại danh họa Leonardo Da Vinci.
Bức tranh chân dung nửa người và thể hiện một phụ nữ với những nét bí ẩn. “Sự mơ hồ trong nét thể hiện của người mẫu, sự lạ thường của thành phần nửa khuôn mặt và sự huyền ảo của các kiểu mẫu hình thức và không khí hư ảo là những tính chất mới lạ góp phần vào sức mê hoặc của bức tranh” - theo các nhà phê bình nhận định.
Bức tranh nàng Mona Lisa chỉ được giới phê bình và những người yêu hội họa chú ý khoảng 3 thế kỷ sau khi tác phẩm được hoàn thành. Kể từ đó đến nay, “Nụ cười Mona Lisa” đã trở thành một bí ẩn khiến hậu thế không ngừng muốn tìm lời giải đáp. Bởi khuôn mặt nàng Mona Lisa trong tranh khiến người ta không thể đoán được nàng đang cười hay đang khóc. Đôi mắt nàng khi quan sát trong tranh cho thấy ánh lên nhiều ý vui, lạc quan, yêu đời, nhưng nhìn thấp xuống khóe miệng, đôi môi lại thấy nàng nghiêm nghị. Bộ mặt Mona vừa cười, vừa nghiêm nghị đã trở thành đề tài bàn cãi bất tận.
...Và lý giải dưới góc độ y học
Cùng với các nhà khoa học ở các lĩnh vực khác nhau không ngừng tìm kiếm câu trả lời cho những bí ẩn về “Nụ cười Mona Lisa”, mới đây, các nhà khoa học trong lĩnh vực y học đã đưa ra bằng chứng cho thấy sự giảm hoạt động của tuyến giáp chính là nguyên nhân dẫn đến những sự khác biệt trên khuôn mặt nàng Lisa và khiến nàng có vẻ đẹp bí ẩn đến như vậy.
Bức tranh của Danh họa Rogier van der Weyden, người Hà Lan có tên “Hạ xác Chúa Jesu xuống khỏi Thập Tự Giá” cũng cho thấy phần cổ bị sưng rất giống với căn bệnh bướu cổ - một tình trạng bệnh phổ biến vào thời kỳ Phục Hưng.
Ông Mandeep R.Mehra, Giám đốc Trung tâm Tim mạch tại Bệnh viện Brigham và Phụ nữ ở Boston, Mỹ cùng các đồng nghiệp sau nhiều năm quan sát và phân tích phát hiện thấy rằng: “Tay của nàng có dấu hiệu sưng, tóc trông mỏng, lông mày thưa, da mặt khá vàng vọt và đặc biệt phần cổ sưng có dấu hiệu đặc trưng của bệnh bướu cổ”. Những triệu chứng này cho thấy do rối loạn chức năng tuyến giáp gây nên. Liên quan đến nụ cười bí ẩn của bức tranh, các nhà nghiên cứu cho rằng sự suy tuyến giáp có thể dẫn đến suy giảm thần kinh và yếu cơ mặt khiến nàng Mona Lisa không mỉm cười hoàn toàn.
Theo các nhà nghiên cứu, có ít nhất hai dữ liệu hỗ trợ để chứng minh suy đoán này đó là:
Đầu tiên, trong thời kỳ Phục Hưng, thói quen ăn uống ở Italia chủ yếu là ăn chay bao gồm các loại ngũ cốc, rau củ và các loại đậu và rất ít thịt. Do đó, chế độ ăn uống này thường thiếu iốt và thúc đẩy sự phát triển của bướu cổ. Đồng thời, căn bệnh bướu cổ khá phổ biến đối với người dân sống thời kỳ này. Bằng chứng là căn bệnh bướu cổ được quan sát thấy trong 70 bức tranh và 10 tác phẩm điêu khắc cùng ra đời trong thời kỳ Phục Hưng của Italia.
Bằng chứng thứ hai mà các nhà khoa học đưa ra đó là, trên thực tế nàng Lisa Gherardini đã sinh ra một bé trai chỉ vài tháng trước khi ngồi làm mẫu để đại danh họa Leonardo Da Vinci vẽ. Một dạng của chất kích thích cường giáp được sản sinh trong hoặc ngay sau khi mang thai sẽ ảnh hưởng vĩnh viễn đến sức khỏe gây ra chứng suy giáp, đặc trưng là bệnh bướu cổ.
Đại danh họa Leonardo Da Vinci sinh thời là một thiên tài ở nhiều lĩnh vực không chỉ là một họa sĩ, nhà điêu khắc, kiến trúc sư mà ông còn là nhà giải phẫu học, toán học, hóa học, vật lý học, triết học, thiên văn học, nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, nhà phát minh, nhà sáng chế... Do đó, mỗi tác phẩm hội họa của ông ra đời đều hàm chứa nhiều tầng bí mật cần được giải đáp. Phải chăng, với kiến thức y học ngày nay, các nhà khoa học đã phần nào tìm được câu trả lời cho bí ẩn thế kỷ về Nụ cười Mona Lisa?