Lỵ amíp là bệnh do nhiễm đơn bào Entamoeba histolytica gây loét ở niêm mạc đại tràng. Bệnh lây qua đường tiêu hóa do ăn phải thức ăn hoặc nước uống có kén amíp. Khi vào cơ thể sẽ gây các tổn thương tại ruột như lỵ amíp hoặc tổn thương các cơ quan khác như gan, não, da,… Triệu chứng ban đầu của lỵ amíp rất kín đáo, người bệnh thường khó phát hiện. Sau 2 - 6 tuần bị nhiễm kén amíp, người bệnh thấy đau bụng dưới và tiêu chảy, đau quặn bụng từng cơn ở hố chậu phải, đau lan cả bụng dưới hoặc ra sau lưng. Người bệnh đi ngoài có khi tới 10 - 15 lần/ngày. Phân chủ yếu là máu và nhầy nhớt. Khác với lỵ trực khuẩn, bệnh nhân mắc lỵ amíp thường không sốt. Lỵ amíp nếu không điều trị kịp thời, đúng cách có thể gây nhiều biến chứng như viêm phúc mạc do thủng ruột, polyp đại tràng, sa niêm mạc trực tràng hoặc có thể gây áp-xe gan, áp-xe phổi, áp-xe não tùy theo sự di chuyển của amíp. Để phòng bệnh, cần thực hiện triệt để ăn chín uống sôi, không nên ăn rau sống, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, đối với bà con nông dân không nên dùng phân tươi bón rau.
ThS. Nguyễn Bạch Đằng