Bệnh do amip là gì?
Bệnh do amip là bệnh nhiễm đơn bào Entamoeba histolytica, gây tổn thương, loét niêm mạc đại tràng. Ngoài ra bệnh còn có thể gây ra các ổ áp xe gan, não…
Mọi người, mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, nhưng có tới 90% người nhiễm bệnh mà không có triệu chứng đặc trưng.
Đây là bệnh truyền nhiễm, chủ yếu do kén amip lây qua thức ăn, nước uống và xâm nhập cơ thể người qua tiêu hóa. Đặc biệt là ở các nước nhiệt đới, có thói quen ăn uống thức ăn sống (gỏi, rau sống) mà nguồn thực phẩm không đảm bảo thì có thể gây thành dịch.
Hình ảnh amip trưởng thành.
Kén amip qua thức ăn, nước uống... xâm nhập vào cơ thể người. Khi tới dạ dày, do tác dụng của dịch vị dạ dày, vỏ kén bị phá vỡ và 4 nhân trong kén được giải phóng phát triển thành 4 amip nhỏ sau đó di chuyển xuống cư trú ở hồi manh tràng là nơi giàu chất dinh dưỡng, có độ pH thích hợp và có nhiều vi khuẩn cộng sinh.
Amip nhỏ thường không xâm nhập được vào thành ruột để gây bệnh mà theo phân xuống đại tràng thải ra ngoài. Một số amip nhỏ co lại thành kén và cũng được thải theo phân ra ngoài. Đây là nguy cơ lây lan amip cho người khác. Khi thành ruột bị tổn thương (do vi khuẩn khác hoặc chấn thương), amip nhỏ tấn công vào thành ruột, sinh sản tại đó và tiết ra các men tiêu protein dẫn đến hoại tử tế bào niêm mạc ruột…
Khi các vết loét gây tổn thương mạch máu thành ruột, amip có thể thâm nhập vào máu và theo dòng máu đi khắp cơ thể gây tổn thương các cơ quan khác ngoài ruột như gan, phổi, não... và có thể tạo thành các ổ áp xe, rất nguy hiểm.
Bệnh có xu hướng kéo dài và mạn tính nếu không được điều trị tích cực.
Dùng metronidazol trị bệnh amip như thế nào?
Metronidazol là một thuốc rất mạnh trong điều trị amip và ít kháng thuốc, do đó được ưa dùng.
Đối với bệnh amip cấp (thể cấp tính ở ruột và áp xe gan), thì cả người lớn và trẻ em đều có thể được chỉ định metronidazol, hàm lượng theo cân nặng, điều trị từ 8-10 ngày. Sau đó mới dùng thuốc diệt amip tại ruột.
Con đường lây truyền amip.
Tuy nhiên, thuốc có tác dụng không mong muốn là: Nôn, buồn nôn, tại miệng có vị kim loại rất khó chịu, gây tưa lưỡi và rối loạn tiêu hóa.
Ở một số trường hợp, tuy hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra tình trạng: Nhức đầu, choáng váng, ngủ gà, dị ứng hồng ban, mày đay, ngứa, phù mạch, đau cơ, đau khớp… Lúc này nếu xét nghiệm máu sẽ thấy chức năng gan bị ảnh hưởng, giảm tiểu cầu…
Do điều trị amip thường phải có phác đồ dùng thuốc điều trị kéo dài và liều cao, thuốc có thể gây rối loạn tạng máu và các bệnh thần kinh thể hoạt động, gây ra bệnh lý thần kinh ngoại biên, cơn động kinh, giảm bạch cầu... Do đó bệnh nhân cần thận trọng với các tác dụng phụ này và thông báo ngay với bác sĩ nếu có hiện tượng bất thường xảy ra.
Ăn thực phẩm sống, chế biến không bảo đảm có nguy cơ nhiễm amip.
Ngoài ra, metronidazol còn qua hàng rào nhau thai, do đó phụ nữ không nên dùng trong thời gian đầu khi mang thai, trừ khi bắt buộc phải dùng, sau khi được bác sĩ đánh giá giữa lợi ích và nguy cơ khi dùng thuốc.
Với phụ nữ đang nuôi con bú cũng nên ngừng cho con bú sữa mẹ nếu buộc phải dùng thuốc này, bởi metronidazole bài tiết vào sữa mẹ gây ảnh hưởng không tốt cho trẻ.
Mời độc giả xem thêm video:
Dịch Covid-19 căng thẳng, cần chuẩn bị sẵn những loại thuốc nào tại nhà? | SKĐS
