Povidon iod là một phức hợp của iod với polyvinylpirrotidon là thuốc được dùng ngoài, để khử khuẩn và sát khuẩn các vết thương, sát khuẩn da, niêm mạc trước khi phẫu thuật và lau rửa các dụng cụ y tế trước khi tiệt khuẩn...
Trên thị trường povidon có nhiều dạng thuốc và nồng độ khác nhau: dạng dung dịch 1%, 7,5%, 10%; dạng mỡ 10%; gel 10%; viên đặt âm đạo, bột phun xịt 2,5%... Do thuốc có nhiều dạng dùng với các nồng độ khác nhau nên khi dùng cần chú ý.
- Đối với dạng dung dịch povidon 10% được dùng để bôi lên da (sát khuẩn) hoặc bôi vào vùng tổn thương (để tránh nhiễm khuẩn). Khi bôi không cần pha loãng. Dung dịch povidon iod giải phóng iod dần dần, do đó kéo dài tác dụng sát khuẩn diệt khuẩn, nấm, virut, động vật đơn bào, kén và bào tử.
- Đối với dung dịch 1% (dùng để súc miệng): có thể dùng dung dịch không pha hoặc pha loãng một nửa với nước ấm. Mỗi lần súc khoảng 10ml trong 30 giây và không được nuốt. Mỗi đợt dùng có thể kéo dài tới 14 ngày. Chỉ dùng cho người lớn và trẻ em trên 6 tuổi.
Tuy nhiên khi dùng thuốc có thể gây kích ứng tại chỗ, dị ứng như viêm da do iod, đốm xuất huyết (không dùng cho người có tiền sử quá mẫn với iod). Lượng iod quá thừa sẽ gây bướu giáp, nhược giáp hoặc cường giáp. Dùng chế phẩm nhiều lần trên vùng da tổn thương rộng sẽ gây nhiều tác dụng không mong muốn (vị kim loại, tăng tiết nước bọt, đau rát hơn). Bên cạnh đó có thể gây phản ứng toàn thân, gây nhiễm acid chuyển hoá, tăng natri huyết và tổn thương chức năng thận. Không được dùng thuốc này cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, nhất là sơ sinh.
DS. Hoàng Thu