Bismuth là thuốc được dùng trong điều trị loét dạ dày và tá tràng do có ái lực bao phủ chọn lọc lên đáy ổ loét dạ dày (với niêm mạc dạ dày bình thường thì không có tác dụng này). Ngoài ra, bismuth còn có tác dụng diệt khuẩn H. Pylori (một trong những thủ phạm gây loét dạ dày, tá tràng). Người ta thấy rằng khi dùng đơn trị liệu, các hợp chất bismuth chỉ diệt được H. Pylori ở khoảng 20% người bệnh, nhưng khi phối hợp với kháng sinh và chất ức chế bơm proton (phác đồ tam trị liệu) có thể tới 95% người bệnh được diệt trừ H. Pylori. Vì vậy, bismuth thường được sử dụng phối hợp với các chất trên để diệt vi khuẩn H. Pylori và ngăn ngừa tái phát loét tá tràng. Thuốc được uống trước bữa ăn. Thời gian điều trị trong 4 tuần, kéo dài tới 8 tuần (nếu cần thiết).
Với các liều khuyến cáo, thuốc hiếm khi gây tác dụng phụ nghiêm trọng, nhưng đã có thông báo về suy thận, bệnh não và độc tính thần kinh sau khi dùng quá liều cấp hoặc mạn tính (dùng liều quá cao, uống thuốc trong thời gian dài hoặc uống cùng với những hợp chất khác chứa bismuth). Uống với liều điều trị dài ngày, cách quãng trên 2 năm được thông báo gây dị cảm, mất ngủ và giảm trí nhớ. Vì vậy không khuyến cáo dùng liệu pháp toàn thân (uống) dài hạn với bismuth.
Khi vào trong cơ thể, do bismuth phản ứng với H2S của vi khuẩn dẫn đến hình thành bismuth sulfua tạo nên màu đen ở khoang miệng và phân (nhuộm đen phân hoặc lưỡi), làm biến màu răng (có hồi phục). Khi gặp hiện tượng này bệnh nhân không nên lo lắng vì đây là những phản ứng phụ của thuốc nhưng không nguy hiểm, sẽ hết khi ngừng dùng thuốc. Tuy nhiên, cần thận trọng dùng ở người bệnh có tiền sử chảy máu đường tiêu hoá trên (vì bismuth gây phân màu đen có thể nhầm lẫn với đại tiện máu đen) gây kho khăn cho chẩn đoán bệnh.
BS. Nguyễn Bích Ngọc