Viêm xoang do những tác nhân lạ kích thích tạo ra nhiều phản ứng khác nhau, nên cũng có nhiều cách điều trị khác nhau. Tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng viêm xoang của bệnh nhân, bác sĩ có thể sử dụng các thuốc sau để điều trị.
Thuốc thông mũi dạng xịt, nhỏ
Các thuốc có tác dụng làm thông mũi dùng dưới dạng thuốc nhỏ hoặc xịt naphazolin, xylomethazolin... Khi nhỏ các thuốc này trong vòng 1 - 3 phút, mũi sẽ thông thoáng dễ thở. Những thuốc này không nên dùng quá 3 ngày. Nếu lạm dụng sẽ bị lệ thuộc vào thuốc, gây viêm mũi do thuốc..., việc chữa trị sẽ khó khăn hơn rất nhiều.
Thuốc thông mũi đường uống
Thuốc thông mũi có sẵn dưới dạng thuốc viên dùng đường uống như pseudoephedrin, phenyllephedrin… Thuốc thông mũi đường uống đạt được hiệu quả trong vòng 30 - 60 phút sau khi uống. Cũng giống như thuốc dạng xịt, thuốc thông mũi đường uống có thể trở nên kém hiệu quả hơn nếu dùng lâu dài. Hiện tượng nhờn thuốc có xảy ra. Cần lưu ý cả thuốc dùng cho đường uống và xịt đều có tác dụng phụ, bao gồm những kích thích toàn thể gây tăng nhịp tim và huyết áp, mất ngủ, căng thẳng thần kinh, lo âu, run giật, khô miệng, nhìn mờ và nhức đầu hoặc có thể gây bí tiểu. Do đó, những người trước đây đã từng bị bệnh tim mạch, tăng huyết áp, lo âu hoặc bệnh lý đường niệu (đặc biệt là bệnh lý ở tiền liệt tuyến), nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc. Ngoài ra, phối hợp thuốc thông mũi với những loại thuốc khác có tác dụng phụ tương tự có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Tư vấn dùng thuốc cho người bệnh. Ảnh: Trần Minh
Thuốc điều trị viêm xoang do nhiễm khuẩn
Mục tiêu chính của điều trị là làm sạch vi khuẩn ra khỏi xoang bằng kháng sinh giúp ngăn ngừa biến chứng, làm giảm triệu chứng và giảm nguy cơ bị viêm xoang mạn tính.
Trong những trường hợp viêm xoang cấp tính và chưa có biến chứng, có thể dùng penicillin tổng hợp như amoxicillin. Loại kháng sinh này cho hiệu quả tốt đối với những vi khuẩn thông thường và tương đối rẻ. Tác dụng phụ thường gặp của amoxicillin bao gồm phản ứng dị ứng (sưng họng, phát ban) và khó chịu ở dạ dày.
Những người dị ứng với penicillin hoặc đề kháng với amoxicillin thì có thể dùng cephalosporin. Tuy nhiên, không nên lạm dụng loại kháng sinh phổ rộng này để tránh kháng thuốc.
Thuốc chống viêm corticoid
Để điều trị viêm xoang cấp, có thể cần dùng một hay nhiều loại thuốc. Đối với viêm xoang cấp tái hồi hoặc viêm xoang mạn tính, có thể thêm thuốc corticoid xịt mũi để làm giảm triệu chứng. Những thuốc thường được các bác sĩ kê toa là beclomethason, fluticason, triamcinolon, flunisolid...
Corticoid là chất ức chế quá trình viêm. Corticoid xịt mũi tác động trực tiếp lên lớp niêm mạc ở hốc mũi, xoang và tác dụng rất ít lên phần còn lại của cơ thể khi được dùng với liều cho phép. Những loại thuốc này không làm giảm triệu chứng ngay lập tức như thuốc thông mũi nhưng khi đã đạt được liều điều trị thì triệu chứng thường sẽ được cải thiện và có thể sẽ không cần phải sử dụng thuốc thông mũi nữa. Trong những tháng mà những yếu tố dị nguyên từ môi trường xuất hiện nhiều, sử dụng corticoid xịt mũi sớm có thể giúp ngăn ngừa viêm xoang và giữ cho các xoang được thông và dẫn lưu tốt.
Đối với bệnh nhân bị viêm xoang mạn không đáp ứng với điều trị nội khoa có thể điều trị bằng phẫu thuật.
Các biện pháp khắc phục tại nhà khi mắc bệnh viêm xoang
Khi mới mắc viêm xoang, trước khi sử dụng thuốc, hãy thực hiện những biện pháp sau cũng có thể giúp giảm đáng kể triệu chứng:
Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể thư giãn và huy động các kháng thể cần thiết sẽ giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng hiệu quả hơn và nhanh phục hồi. Khi ngủ, kê cao gối đầu sẽ giúp xoang lưu thông tốt, giảm bớt tắc nghẽn.
Uống nhiều nước, đặc biệt là nước trái cây sẽ giúp làm loãng dịch nhầy tiết ra và thúc đẩy thoát dịch tốt hơn. Không dùng các đồ uống có chứa caffein hoặc rượu, bia... vì chúng có thể làm cơ thể bị mất nước. Uống rượu còn có thể làm tình trạng sưng nề của xoang và mũi trầm trọng hơn.
Đối với những bệnh nhân bị viêm xoang có thể thực hiện biện pháp xông mũi xoang như sau: hít thở hơi nước từ một bát nước nóng, giữ hơi nước hướng về khuôn mặt hoặc tắm vòi sen nóng, hít thở trong không khí ấm và ẩm. Điều này sẽ giúp giảm đau và giúp tiêu giảm chất nhầy.
Sử dụng một dụng cụ được thiết kế đặc biệt để rửa mũi. Dụng cụ này có thể mua được dễ dàng tại các quầy thuốc. Việc rửa mũi thường xuyên tại nhà có thể giúp xoang thông thoáng hơn.
Gặp bác sĩ ngay lập tức nếu có dấu hiệu hoặc triệu chứng có thể chỉ ra một nhiễm trùng nghiêm trọng: Đau hoặc sưng quanh mắt, một bên trán sưng, đau đầu dữ dội, lẫn lộn, nhìn đôi hoặc thay đổi tầm nhìn, đau cổ, khó thở.