Lúng túng với xử lý ảnh “nóng”!

Tiếp tục bàn về ảnh nude, ảnh “nóng” và đưa ra kỳ vọng quản lý được “đối tượng” này trong bối cảnh tràn lan hiện nay, mới đây, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã tổ chức hội thảo để lấy thêm ý kiến cho dự thảo thông tư. Tuy nhiên, nhận định chung về tình hình là rất nan giải.

Băn khoăn ảnh “nóng”

Đã được góp ý, bổ sung đến 7 lần, nhưng trước thực tế hoạt động nhiếp ảnh hiện nay, nhất là gần đây xảy ra nhiều vụ ảnh “nóng”, ảnh nude phát tán bừa bãi, dự thảo thông tư quy định một số hoạt động trong lĩnh vực nhiếp ảnh lại tiếp tục được trưng cầu ý kiến. Hội thảo góp ý vừa được Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức với sự tham gia của các nhà quản lý, nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhà báo. Cục trưởng - họa sĩ Vi Kiến Thành đặt vấn đề, hoạt động nhiếp ảnh phát triển tốt, giới thiệu rộng rãi vẻ đẹp đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, nhưng gần đây có nhiều bức xúc trở thành vấn đề nổi cộm xung quanh ảnh “nóng”, ảnh nude. Cần phải điều chỉnh như thế nào?

Tắm đêm. Ảnh: Dương Quốc Định

Nhiều ý kiến băn khoăn về cách thức, mô hình quản lý địa hạt nhạy cảm này, bởi sự phát triển như vũ bão của các trang mạng, bởi sự nhanh chóng và thuận lợi của thư điện tử, bởi vấn đề tự do cá nhân. Theo Phó Cục trưởng - họa sĩ Đoàn Hương, việc quản lý không thể kìm hãm sáng tạo mà phải giúp nghệ sĩ sáng tạo tốt hơn, hoà đồng trong cơ sở pháp lý của Nhà nước. Theo Chủ tịch Hội Nghệ thuật nhiếp ảnh Hà Nội Đặng Đình An, việc “tiền kiểm” là cực khó! Phải nhấn mạnh vào việc làm nghiêm, phạt thật nặng nếu xảy ra sự cố về ảnh “nóng”, ảnh nude. Có thể từ cảnh cáo đến phạt tiền, đến dừng hoạt động của trang mạng. Nhưng cũng theo Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ VHTT&DL Hoàng Minh Thái thì việc “hậu kiểm” cũng rất hạn chế vì khi “hậu kiểm” thì sự việc đã xảy ra và tác hại đã là ghê gớm lắm! Có khi tác phẩm càng cấm, càng thu hồi thì càng bán chạy, ông Thái khẳng định.

Sẽ có quy định riêng về ảnh nude

Trao đổi với cử tọa, nhiếp ảnh gia Việt Văn cho rằng, rất nhiều người, kể cả các nghệ sĩ nhiếp ảnh, quan niệm về ảnh nude cũng còn rất mơ hồ. Một nghệ sĩ chụp hôm trước ảnh nude có thể đẹp, những hôm sau thì chưa chắc. Như một số bức ảnh được cho là “nóng” thời gian qua, thì ảnh chụp hoa khôi Mai Hải Anh “vì biển” phải nói thẳng là “xấu!”, còn ảnh hoa hậu Mai Phương Thúy gây phản cảm vì có áo dài. Nhiếp ảnh gia đặt vấn đề: Không được quyền kiểm soát các trang mạng cá nhân mà phải quản lý những hành động phát tán ảnh gây tổn hại. Cũng như không được đưa lên mạng những bức ảnh hở những bộ phận nhạy cảm. Nghệ sĩ Phạm Hùng Cường - Hội NSNA Việt Nam đưa ra một ý kiến khá táo bạo, trong bối cảnh loạn về ảnh “nóng”, ảnh nude như hiện nay, Bộ VHTT&DL nên có một trang web về ảnh nude nghệ thuật nhằm định hướng cho người xem và nâng cao trách nhiệm của nghệ sĩ trong sáng tác của mình.

Ảnh: Thái Phiên

Như vậy cho đến nay, sau một số sự kiện liên quan đến ảnh nude thời gian trước làm dấy lên những xôn xao, làn sóng ảnh “nóng”, ảnh nude thời gian qua khơi lên những ý kiến đa chiều, việc quản lý, tìm hướng xử lý như thế nào vẫn chưa ngã ngũ. Các yếu tố đạo đức, thuần phong mỹ tục, đặc trưng văn hóa Việt Nam, bối cảnh xã hội, lĩnh vực nhạy cảm… vẫn được nhắc đến thường xuyên khi đưa ra đề tài nóng hổi này. Nhưng những ràng buộc cụ thể bằng văn bản pháp lý về việc sáng tạo, đối tượng, độ tuổi thưởng thức, phạm vi không gian trưng bày, triển lãm… đối với ảnh nude vẫn chưa được hình thành. Cùng với đó, ngoài dư luận xã hội về ảnh “nóng” thì việc định ra những quy định, điều cấm, chế tài xử lý liên quan… xem chừng vẫn lúng túng. Theo Cục trưởng Vi Kiến Thành, khả năng sẽ soạn một phần riêng về ảnh nude trong dự thảo. Hy vọng phần này sẽ không chỉ dừng ở tuyên truyền, hướng dẫn mà còn phải trở thành cơ sở đối chiếu, xử lý cho các cơ quan chức năng khi diễn ra những vụ việc về ảnh nude, ảnh “nóng” gây bức xúc lớn trong xã hội.

Hoàng Thi