Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định: "Ngành y tế là một trong những ngành được ưu tiên nhất liên quan đến cơ chế, chính sách để giải quyết việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế".
Bộ trưởng Đào Hồng Lan lấy ví dụ: Các đơn vị khác khi mua sắm phải đảm bảo có 3 báo giá, riêng ngành y tế có những quy định tháo gỡ là chỉ cần 1 báo giá; thứ nữa là vấn đề giá thấp nhất thì đã có văn bản tháo gỡ, ngành y tế được mua với giá không phải thấp nhất nếu được Hội đồng khoa học đảm nhận và làm rõ được các nội dung; Luật Đấu thầu cũng đưa được rất nhiều nội dung mua sắm, đấu thầu đặc trưng cho ngành y tế.
Bộ trưởng đặt ra vấn đề, với những nghị quyết của Quốc hội tháo gỡ về nguồn cung thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế. Như vậy nguồn cung được "tháo" rồi, cơ chế chính sách được "tháo" rồi. Vậy vì sao chúng ta vẫn còn thiếu?
Bộ trưởng lý giải, hiện nay vấn đề mua thuốc có 3 nơi đảm nhận: Bộ Y tế đấu thầu tập trung cấp quốc gia (chiếm 16-18%); các tỉnh đấu thầu tập trung và các cơ sở y tế trực tiếp chủ động đấu thầu. Bộ trưởng cũng đặt dấu hỏi: "Tại sao cơ chế chính sách đã tháo gỡ rồi, nhưng còn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện".
Về phía Bộ, từ tháng 8 đến tháng 10, Bộ liên tục có những văn bản đề nghị các nơi tổng hợp lại những vấn đề còn vướng mắc để tiếp tục trình các cấp có thẩm quyền tiếp tục tháo gỡ. Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng chỉ ra một số điểm còn vướng trong quá trình triển khai thực hiện tại địa phương, cơ sở và cần tháo gỡ.
Liên quan tới những quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, luật cũng đã tháo gỡ nhiều vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực tiễn.
Cụ thể, tại điểm c, khoản 1, Điều 23 nêu rõ: Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện, phương tiện, xây lắp cần triển khai ngay để phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh hoặc duy trì hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp cấp bách, tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe người dân; gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện để cấp cứu người bệnh trong tình trạng cấp cứu theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có đủ thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện; gói thầu mua thuốc, thiết bị y tế chỉ có duy nhất một hãng sản xuất trên thị trường.
Tại Điều 28 về đàm phán giá quy định áp dụng đối với các gói thầu sau: Mua biệt dược gốc sinh phẩm tham chiếu; Mua thuốc, thiết bị y tế, vật tư xét nghiệm chỉ có 1 hoặc 2 hãng sản xuất; Bộ trưởng Bộ y tế quyết định việc áp dụng hình thức đàm phán giá, ban hành danh mục thuốc, thiết bị y tế, vật tư xét nghiệm được áp dụng hình thức đàm phán giá và quy định quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu đối với các gói thầu áp dụng hình thức đàm phán giá.
Tại Điều 29 Luật Đấu thầu cũng quy định rõ việc lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt bao gồm: Gói thầu mua thuốc, vaccine trong quá trình thử nghiệm, có yêu cầu đặc thù của nhà sản xuất về điều kiện mua, thanh toán, bảo lãnh, bảo đảm và điều kiện khác trong quá trình thực hiện hợp đồng; Gói thầu mua thuốc, vaccine, thiết bị y tế thông qua các tổ chức quốc tế…
Đặc biệt, Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 cũng có hẳn một chương riêng về Mua sắm tập trung; mua sắm thuốc, hóa chất, thiết bị y tế, vật tư xét nghiệp; cung cấp sản phẩm, dịch vụ công.