Lồng ruột ở trẻ nhỏ: Phát hiện muộn nguy hiểm đến tính mạng

22-08-2025 20:43 | Phòng mạch online

SKĐS - Lồng ruột là một tình trạng cấp cứu ngoại khoa nguy hiểm, thường gặp ở trẻ từ 6 đến 24 tháng tuổi. Nếu phát hiện và xử trí chậm trễ, bệnh có thể gây hoại tử ruột, viêm phúc mạc và đe dọa tính mạng trẻ.

Dấu hiệu phát hiện sớm lồng ruột ở trẻDấu hiệu phát hiện sớm lồng ruột ở trẻ

SKĐS - Bé gái 10 tháng tuổi nguy kịch vì bị lồng ruột vừa được cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (TPHCM), các bác sĩ đã phải cắt bỏ một phần ruột non, đại tràng để điều trị do ruột đã hoại tử. Làm sao để phát hiện sớm căn bệnh này?

Mới đây, Bệnh viện Đa khoa khu vực Cẩm Phả (Quảng Ninh) đã tiếp nhận bé H.Đ. (12 tháng tuổi, trú tại Phú Thọ) trong tình trạng đau bụng, khóc thét, nôn và không đi ngoài được.

Siêu âm ổ bụng cho thấy hình ảnh lồng ruột góc hồi - manh tràng, với khối lồng kích thước 2x2cm. Các bác sĩ đã kịp thời tiến hành tháo lồng dưới gây mê toàn thân. Sau can thiệp, bé hồi phục nhanh, bụng mềm, đại tiện trở lại bình thường.

Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời chính là chìa khóa để cứu sống trẻ, bởi mỗi phút trôi qua đều có thể ảnh hưởng đến tính mạng và chất lượng sống của các bé.

Dấu hiệu nhận biết lồng ruột ở trẻ em

Lồng ruột là tình trạng một đoạn ruột chui vào trong lòng đoạn ruột kế cận, gây tắc nghẽn dòng lưu thông thức ăn và dịch tiêu hóa. Tình trạng này làm cản trở dòng máu nuôi ruột, có thể dẫn đến nhiễm trùng, hoại tử ruột, thậm chí thủng ruột.

Hiện nay, nguyên nhân khiến trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ đang bú mẹ bị lồng ruột chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố thuận lợi có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như: trẻ bụ bẫm, nhiễm siêu vi hô hấp hoặc có các vấn đề tiêu hóa trước đó. Tuyệt đối không nên nghĩ rằng lồng ruột liên quan đến việc trẻ chạy nhảy hay nô đùa, vì đây là quan niệm sai lầm.

Các dấu hiệu nhận biết sớm:

  • Trẻ đang khỏe mạnh bỗng dưng khóc thét từng cơn do đau bụng.
  • Khi đau trẻ có thể co gối vào ngực, bấu víu người lớn hoặc giãy giụa.
  • Các cơn đau ban đầu thường kéo dài khoảng 15 - 20 phút và có xu hướng kéo dài hơn, xuất hiện thường xuyên hơn.
  • Các triệu chứng khác có thể bao gồm: nôn ói, tiêu phân nhầy máu, sờ thấy khối u ở bụng, chướng bụng, trẻ mệt mỏi do mất nước, tiêu chảy, sốt.

Không phải tất cả trẻ đều có đầy đủ các triệu chứng nói trên. Một số trẻ không biểu hiện đau bụng rõ ràng, không tiêu phân có máu hoặc không có khối u ở bụng. Trẻ lớn hơn đôi khi chỉ biểu hiện đau bụng âm ỉ mà không kèm theo dấu hiệu khác.

Lồng ruột ở trẻ nhỏ: Phát hiện muộn nguy hiểm đến tính mạng- Ảnh 2.

Lồng ruột là một tình trạng cấp cứu ngoại khoa nguy hiểm.

Biến chứng nguy hiểm nếu lồng ruột không được xử lý kịp thời

Các biến chứng thường là hậu quả của tình trạng tắc nghẽn đường ruột:

  • Tắc ruột khiến thức ăn và dịch không thể lưu thông, gây nôn ói, mất nước, mệt mỏi, kém linh hoạt.
  • Thiếu máu nuôi ruột do tắc nghẽn kéo dài sẽ khiến đoạn ruột bị lồng hoại tử, buộc phải phẫu thuật cắt bỏ. Điều này làm kéo dài thời gian nằm viện và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
  • Thủng ruột - viêm phúc mạc là biến chứng nặng nề nhất, đe dọa tính mạng và cần được điều trị cấp cứu ngay.

Dấu hiệu trẻ bị sốc do viêm phúc mạc:

  • Tay chân lạnh, tái hoặc nổi vân bông.
  • Bụng chướng to, nhấp nhô theo nhịp thở chậm nông hoặc rất nhanh.
  • Vẻ mặt trẻ bơ phờ, sợ hãi, hoảng loạn.

Khi trẻ có các dấu hiệu trên, cần nghĩ đến tình trạng sốc và đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức, vì đây là giai đoạn rất nguy hiểm

Tóm lại: Lồng ruột cần được điều trị cấp cứu. Đặc biệt ở trẻ đang bú mẹ, nếu thấy trẻ đột ngột đau bụng, khóc thét từng cơn, co gối vào ngực, nảy người hoặc bám chặt chặt vào cha mẹ lúc đau, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt.

Những yếu tố nguy cơ mắc lồng ruột

Lồng ruột là một cấp cứu ngoại khoa có diễn tiến rất nhanh, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ sơ sinh. Một số yếu tố nguy cơ bao gồm:

Độ tuổi: thường gặp nhất ở trẻ từ 5 đến 9 tháng tuổi.

Giới tính: bé trai có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 – 3 lần bé gái, đặc biệt là các bé trai bụ bẫm.

Thời điểm trong năm: bệnh xảy ra nhiều vào mùa thu và mùa đông.

Bẩm sinh: cấu tạo ruột bất thường.

Tiền sử bệnh: đã từng mắc lồng ruột trước đó.

Hệ miễn dịch: mắc hội chứng suy giảm miễn dịch.

Yếu tố gia đình: có anh chị em ruột từng mắc lồng ruột.


Trẻ đau bụng từng cơn cảnh giác với bệnh lồng ruột cấpTrẻ đau bụng từng cơn cảnh giác với bệnh lồng ruột cấp

SKĐS - Trẻ đang chơi đùa bình thường bỗng dưng đau bụng, nôn ói … rất có thể là những dấu hiệu trẻ đang bị lồng ruột – một cấp cứu ngoại khoa nghiêm trọng mà phụ huynh cần hết sức cảnh giác.

BS. Nguyễn Văn Dũng
Ý kiến của bạn