Đã từ lâu, khán giả khắp mọi miền Tổ quốc từng quá đỗi quen thuộc với hai gương mặt nghệ sĩ đất Cảng thường xuyên xuất hiện dưới ánh đèn sân khấu cũng như trên màn ảnh nhỏ với rất nhiều vai diễn ấn tượng. Với tình yêu nghệ thuật sâu sắc và luôn coi biển như chính giọt máu của mình, họ đã hóa thân vào những nhân vật mang đậm nét đặc trưng của con người vùng biển quê hương. Họ là cặp vợ chồng nghệ sĩ Trần Tường - Hoài Thu, hai tên tuổi đã từng "làm mưa làm gió" ở Đoàn Kịch Hải Phòng.
Tình yêu của chàng "Đianốp"...
"Đianốp" là tên của một nhân vật đẹp trai nổi tiếng trong bộ phim Trên từng cây số của điện ảnh Bungari. Một thời, người dân đất Cảng đã yêu mến đặt cho NSƯT Trần Tường biệt danh ấy bởi dáng vẻ bề ngoài trông thật hào hoa, lịch lãm của anh. Một lần ra hiệu ảnh, tình cờ chàng trai trẻ Trần Tường thấy ảnh một cô gái xinh đẹp treo trên tường. Anh đã thầm yêu trộm nhớ bởi cái vẻ duyên dáng, xinh tươi của cô. Rồi một lần đi xem kịch, Trần Tường thót tim lại khi nhận ra cô diễn viên đang diễn trên sân khấu chính là "cô em" ở hiệu ảnh. Đó là diễn viên Hoài Thu. Vậy là Trần Tường đã lên một kế hoạch "tác chiến" nhằm mục đích tiếp cận được người đẹp. Năm 1974, mặc dù Trần Tường trúng tuyển lớp diễn viên SKĐA khóa 2, cùng lứa với Thanh Quý, Bùi Bài Bình, Phương Thanh... nhưng anh không đi mà xin về Đoàn kịch Hải Phòng để "lửa dễ gần rơm". Và rồi, dưới ánh đèn lung linh của sân khấu, họ đã đến với nhau bằng tình yêu chân thành, nồng cháy. Trần Tường và Hoài Thu đã trở thành cặp diễn ăn ý nhất của đoàn. Vào đoàn được mấy tháng thì có lệnh tổng động viên lên đường làm nhiệm vụ giải phóng Sài Gòn, Trần Tường đành phải tạm xa tổ ấm và ánh đèn sân khấu để đi làm nhiệm vụ rồi số phận lại đưa anh trở thành lính lái xe trên con đường Trường Sơn huyền thoại...
Vợ chồng nghệ sĩ Trần Tường - Hoài Thu. |
Vai diễn đầu tiên của Trần Tường về người lính hải quân là thuyền trưởng Quân trong vở Mùa hè ở biển (anh đã phải đấu tranh với khó khăn trong cơ chế thị trường để nâng cao năng suất đánh bắt cá cho đơn vị). Còn nhân vật Trọng trong vở Phong tỏa, Trần Tường lại khắc họa hình tượng một người lính hải quân dũng cảm, mưu trí trong việc rà phá thủy lôi do Mỹ phong tỏa cảng Hải Phòng trong những năm kháng chiến ác liệt. Vai diễn này đã mang về cho anh chiếc HCV Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 1995 tại Hà Nội. Nhưng có lẽ đáng nhớ nhất đối với Trần Tường là khi anh vào vai Tư lệnh hải quân trong phim Huyền thoại Vũng Rô (kịch bản Đình Kính, đạo diễn Trần Vịnh). Khi bộ phim hoàn thành và đem về BTL Quân chủng hải quân để duyệt, xem xong phim, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu và Phó Đô đốc Đỗ Xuân Công, nguyên Tư lệnh hải quân đã bắt tay và khen ngợi Trần Tường. Đó là kỷ niệm đáng nhớ nhất của NSƯT Trần Tường khi thể hiện hình tượng người lính Hải quân nhân dân Việt Nam. Anh từng là Trưởng đoàn Kịch Hải Phòng, hiện giờ đang giữ chức vụ Phó phòng Quản lý Nghiệp vụ Văn hóa của Sở VH - TT và DL Hải Phòng.
...Và nàng Galia
Có lẽ con đường để Hoài Thu trở thành một diễn viên chuyên nghiệp cũng là một lẽ đương nhiên bởi chị sinh ra trong một gia đình nghệ thuật. Bố mẹ chị từng là diễn viên gạo cội của Đoàn Cải lương Hải Phòng. Đến với Đoàn kịch Hải Phòng từ năm 1966, vai diễn nổi tiếng của Hoài Thu tạo dấu ấn đẹp trong lòng khán giả là Galia trong vở kịch Masa (kịch Liên Xô). Với lối diễn tự nhiên, ấn tượng, Hoài Thu đã được hai vị đạo diễn Liên Xô nhận xét rằng: "Cô diễn xuất như một diễn viên Nga thực thụ”. Rồi Hoài Thu lại thể hiện thành công vai Thúy, con gái ông thuyền trưởng trong vở Người thuyền trưởng, vai con gái người quét rác trong vở Lịch sử và nhân chứng, đó là một cô gái đi ở cho địa chủ, được Bác Hồ giác ngộ cách mạng và cô đã đi theo cách mạng phục vụ Bác. Với vai diễn này, Hoài Thu đã giành HCB tại Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 1985...
Hoài Thu cũng đã tham gia gần 20 bộ phim truyện nhựa và truyền hình. Khán giả còn nhớ như in nhân vật mẹ chồng Trúc trong phim Những ngọn nến trong đêm - một bà mẹ chồng cay nghiệt, độc đoán và gây ác cảm với người xem. Bạn bè đồng nghiệp thường gọi chị là "con dao pha", thể hiện được tất cả các loại tính cách nhân vật: từ chú bé đánh giày 12 tuổi đến tiểu thư con nhà trâm anh thế phiệt, từ cô bé đi ở đến bà già 60 tuổi. Năm 1978, đoàn làm phim CAND xuống Hải Phòng chọn diễn viên cho phim truyện đầu tiên Kế hoạch P76 đúng lúc Trần Tường về phép thăm vợ (lúc này anh đang là bộ đội lái xe đóng quân ở Hà Nội). Vậy là ông đạo diễn chọn luôn cả hai vợ chồng và họ bắt đầu làm một cuộc hành trình vào thành phố Hồ Chí Minh quay trong 6 tháng mới hoàn thành.
Trải bao thăng trầm trong nghiệp diễn, giờ đây Hoài Thu đã chấp nhận hy sinh nghề để lui về hậu phương chăm lo cho cuộc sống gia đình, để Trần Tường an tâm theo đuổi con đường nghệ thuật đã chọn. Tuy vậy, chị vẫn không thể bỏ được nghề. Chị vẫn tham gia cộng tác với Xưởng phim truyền hình Hải Phòng với vai trò phó đạo diễn, vẫn tham gia dựng các vở kịch ngắn, tiểu phẩm cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tham dự Hội diễn nghệ thuật không chuyên, trong đó có một số đơn vị của hải quân.
Long lanh giọt biển
"Bây giờ nếu có kịch bản hay về đề tài người lính hải quân, anh chị có sẵn sàng nhận lời tham gia không" - Tôi hỏi. "Chúng tôi sẵn sàng nhận lời và hứa sẽ hoàn thành xuất sắc vai diễn của mình bởi biển và hình tượng người chiến sĩ hải quân luôn in đậm trong tim những người nghệ sĩ như chúng tôi!". Câu trả lời của vợ chồng NSƯT Trần Tường - Hoài Thu đã làm tôi cảm động trước tấm lòng chân thành của họ đối với những người lính đang ngày đêm canh giữ biển đảo quê hương.
Lê Mạnh Thường