1. Ngộ độc thực phẩm là gì?
Ngộ độc thực phẩm là bệnh lây truyền qua thức ăn, do ăn phải thực phẩm có chứa độc tố, hóa chất hoặc tác nhân lây nhiễm (như vi khuẩn, virus, kí sinh trùng,..) có thể gây ra những triệu chứng bất thường cho cơ thể.
Những triệu chứng này có thể chỉ xảy ra ở đường tiêu hóa như nôn mửa hoặc tiêu chảy, hoặc cũng có thể gây ảnh hưởng tới các cơ quan khác như thận, não, cơ do rối loạn nước, điện giải, thăng bằng kiềm toan.
Theo WHO, tại các nước phát triển, tỷ lệ người dân mắc các bệnh do thực phẩm mỗi năm có thể lên tới 30% và theo ước tính của WHO, đối với các nước đang phát triển, số ca mắc ngộ độc thực phẩm thực tế cao gấp 200-300 lần số ca được phát hiện và ghi nhận.
Khi đi du Xuân, tham gia các lễ hội nên lựa chọn những quán ăn sạch sẽ, không quá đông khách để đảm bảo an toàn.
2. Cách phòng ngộ độc thực phẩm dịp lễ hội
Hiện đang là mùa lễ hội Xuân 2022, do đó nguy cơ mất an toàn thực phẩm và xảy ra các sự cố an toàn thực phẩm rất cao. Do vậy, mọi người cần chú ý thực hiện một số giải pháp sau để tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm khi tham gia các lễ hội Xuân.
2.1 Đối với các cơ sở dịch vụ ăn uống:
- Vệ sinh thật kỹ bếp và khu vực để làm sạch, chuẩn bị thực phẩm. Sự lây nhiễm bẩn chéo là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm.
Ví dụ thớt và dao dùng để chặt thịt gà sống nên được rửa kỹ trước khi gọt trái cây, rau củ để ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn Salmonella.
Thớt bằng gỗ không được khuyến khích sử dụng vì khó làm sạch bề mặt hơn.
- Vệ sinh kỹ các dụng cụ chế biến.
- Để thực phẩm trên cao nơi khô ráo, sạch sẽ.
- Thức ăn nên được nấu chín kĩ, nhất là với thịt sống, trứng và gia cầm vì nguy cơ cao ẩn chứa các vi khuẩn gây bệnh.
- Các loại thực phẩm chưa dùng tới phải cho vào tủ lạnh ngay lập tức để vi khuẩn và virus không có đủ thời gian phát triển. Giữ nhiệt độ tủ lạnh ngăn mát dưới 5 độ C, tủ đông ở mức -18 độ C.
- Rửa tay thường xuyên trước và sau khi xử lý thực phẩm. Rửa tay bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây. Đồng thời rửa tay trong quá trình nấu nướng và chuẩn bị nếu chuyển từ xử lý thực phẩm này sang thực phẩm khác để giúp ngăn ngừa sự lây lan của các tác nhân gây nhiễm khuẩn.
2.2 Đối với khách hàng:
- Cần lựa chọn những quán ăn trông sạch sẽ, bắt mắt.
- Rửa tay sạch trước khi ăn.
- Nên chọn những món ăn đã được nấu chín kỹ. Tránh gọi những món ăn lạ, hoặc những món bản thân có tiền sử dị ứng.
- Không ăn các loại thức ăn bán lề đường, không được che chắn cẩn thận.
- Các loại rau quả và trái cây cần rửa sạch trước khi ăn, giúp loại bỏ những chất bẩn, thuốc trừ sâu, hóa chất hay các tác nhân lây nhiễm khác.
- Ngộ độc thực phẩm phổ biến hơn và có nguy cơ diễn biến triệu chứng nặng cao hơn đối với những người bị suy giảm miễn dịch, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và người già. Nếu bạn thuộc một trong những nhóm này, hãy cố gắng tránh:
- Sushi và các loại hải sản tươi sống khác, động vật có vỏ nấu chín một phần như trai, sò điệp,..
- Thực phẩm hun khói: thịt lợn hun khói, lạp sườn,…
- Sữa tươi, phô mai mềm chưa được bảo quản lạnh
- Rau sống: rau mầm, salad, dưa chuột,…
- Thức ăn nhanh, đóng hộp: pate, xúc xích, thịt nguội,…
3. Xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm
"Chìa khóa vàng" khi tự xử lý ngay tại nhà là cung cấp đủ nước cho người bệnh. Uống nhiều nước hoặc dung dịch điện giải như oresol hoặc nước muối pha loãng. Một người có thể mất một lượng đáng kể nước, điện giải khi bị tiêu chảy và/hoặc nôn mửa và cần được bổ sung kịp thời.
Liên hệ ngay cơ sở y tế gần nhất nếu có một hay nhiều triệu chứng sau: Sốt, có lẫn máu trong phân, tiêu chảy kéo dài hơn 72h và hoặc nôn mửa nhiều lần ngăn cản việc uống và bù nước, dấu hiệu mất nước nặng như choáng váng khi thay đổi tư thế, yếu cơ, giảm lượng nước tiểu.
