Dịp Tết mọi người thường bận rộn với việc thăm hỏi gia đình, bạn bè, người thân. Việc ăn uống, sinh hoạt vì thế cũng thay đổi ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe của con người, đặc biệt là những người có bệnh mạn tính như bệnh tăng huyết áp.
Những món ăn giàu năng lượng không tốt với người bị tăng huyết áp
Ngày Tết là thời gian được nghỉ ngơi dài ngày, gia đình nào cũng tích trữ rất nhiều thực phẩm để đón Tết. Đặc biệt, những món ăn ngày Tết rất giàu năng lượng như bánh chưng, các loại thịt tươi sống có, chế biến sẵn có…. Nhiều người do quá bận rộn với việc đi chơi Tết mà không bổ sung đủ rau xanh, quả chín và nước khiến chế độ ăn mất cân bằng, gây ra nhiều hệ lụy với sức khỏe, nhất là với người có bệnh mạn tính như tăng huyết áp.
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân dân 115, TP Hồ Chí Minh cho biết, mỗi năm cứ vào dịp Tết Nguyên đán, dù nghèo hay giàu thì hầu như nhà nào cũng đều chuẩn bị vài món để cúng ông bà và thông thường các món ăn này cũng được chế biến thích hợp để có thể ăn được ít nhất trong 3 ngày.
ThS.BS Lê Thị Ngọc Vân, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân dân 115
Tùy theo mỗi vùng miền khác nhau mà những món ăn ngày Tết cũng khác nhau, như ở miền Nam thì có món thịt kho riệu nước dừa ăn với dưa cải muối chua, khổ qua nhồi thịt, bánh tét ăn với dưa món làm bằng củ cải trắng ngâm nước mắm rất ngon,… Còn miền Bắc có món thịt nấu đông, giò lụa, bánh chưng, dưa hành,… Các món để nhâm nhi như tôm khô, lạp xưởng, khô bò, khô mưc, giò lụa, giò thủ ăn với dưa kiệu, dưa hành, kim chi…thì hầu như các nhà ở thành thị đều có.
Nhiều món ăn ngày Tết có lượng calo rất cao, dễ gây béo phì, làm tăng huyết áp
Theo BS Vân, các loại bánh chưng, bánh tét rất giàu năng lượng, cứ 100g bánh chưng tương đương trên 200Kcal, chính vì thế nếu ăn nhiều sẽ dễ tăng cân. Trong khi đó, các loại đồ nguội như chân giò hun khói, giò, chả, lạp xưởng, bò khô, tôm khô, xúc xích, dăm bông… thì thường là có nhiều muối không tốt cho tim, thận, làm tăng huyết áp. Hơn nữa, trong các sản phẩm này luôn chứa chất béo bão hòa triglycerid - chất béo xấu, làm gia tăng cholesterol trong máu gây xơ vữa động mạch, tăng huyết áp và các bệnh về tim mạch.
Bánh chưng là món ăn có lượng calo cao
Ngoài những món mặn thì những món ngọt như các loại bánh kẹo, mứt đủ loại cũng góp phần tạo thêm năng lượng dư thừa, dễ tạo mỡ.
Bên cạnh đó rượu bia, nước ngọt có gas là những thức uống không thể thiếu trong những ngày Tết. Uống rượu thường xuyên có hại cho thận, gan, dạ dày và nhiều cơ quan khác. Thức uống có gas và cồn là những chất dễ hoà tan nên khi hấp thụ vào cơ thể chúng tập trung chủ yếu ở tổ chức não, gây ra sự kích thích, nên thường để lại những hậu quả đáng tiếc.
Rau xanh – “người bạn” cho những người bị tăng huyết áp
Ngược lại với những thực phẩm nói trên không tốt cho sức khỏe, theo BS Vân, rau củ và trái cây tươi lại là món ngon, bổ, khỏe làm cho bữa ăn ngày Tết thêm ngon miệng và dễ tiêu hóa, ví dụ như dưa hấu là món giải khát, hạ nhiệt, thanh lọc cơ thể và còn là thực phẩm giảm cân lý tưởng cho những ai thừa cân.
BS Vân khuyến cáo một số nguyên tắc mà người bệnh tăng huyết áp cần phải lưu ý:
Hạn chế tăng cân trong những ngày Tết, với người thừa cân, béo phì nên giảm ăn các thực phẩm giàu năng lượng như bánh chưng, bánh tét, nên chọn ăn vào bữa sáng hoặc bữa trưa. Khi ăn có thể bỏ bớt phần nhân bánh nhiều thịt mỡ, không nên ăn các loại thực phẩm giàu năng lượng như các món ăn chiên, quay, thịt đông, măng hầm chân giò, giò xào…
Hạn chế món ăn chế biến sẵn bởi đây là những thực phẩm có nhiều muối như giò lụa, giò thủ, lạp xưởng, khô bò, khô mực, tôm khô, dưa muối, dưa món, củ cải ngâm nước mắm, kim chi…
Hạn chế đồ uống có cồn như rượu, bia. Hạn chế các đồ uống có gas , nên thay bằng các nước ép trái cây.
Đảm bảo bữa ăn luôn có rau tươi có thể mua các loại súp lơ, bắp cải, su hào, cà chua, rau cần, khổ qua… vì đây là những loại rau củ dễ bảo quản hơn các loại rau lá trong những ngày Tết.
Ăn nhiều trái cây tươi: chuối, đu đủ, dưa hấu, cam, quít, nho, táo, lê, bưởi, thanh long…
Uống sữa, có thể uống thêm 1-2 ly sữa tươi, sữa đậu nành hoặc sữa chua mỗi ngày.
Tết ngày nay không chỉ dừng lại ở việc ăn uống mà còn là giải trí, vui chơi mỗi dịp Tết đến xuân về. Vì vậy, ăn uống một cách khoa học sẽ là cách tốt nhất đảm bảo cho mỗi người chơi Tết , thưởng Tết mà không ảnh hưởng tới sức khỏe.