Lợi ích và nguy cơ khi dùng thuốc trị mất ngủ

1. Thuốc trị mất ngủ là gì

Thuốc ngủ (còn được gọi là thuốc an thần hoặc thuốc an thần gây ngủ) là loại thuốc được sử dụng để giúp người dùng thư giãn, giảm căng thẳng và tạo điều kiện để họ có giấc ngủ tốt hơn.

Ví dụ về một số loại thuốc trị mất ngủ bao gồm:

• Benzodiazepines: Đây là loại thuốc an thần gây tác động dẫn đến sự giãn cơ và giảm căng thẳng. Một số benzodiazepine phổ biến bao gồm diazepam, lorazepam và temazepam.
• Thuốc không benzodiazepine: Bao gồm các loại thuốc như trazodone và mirtazapine có tác dụng thụ thể trên não khác với benzodiazepine, thường được sử dụng để điều trị mất ngủ liên quan đến rối loạn tâm lý.
• Thuốc ức chế thần kinh trung ương barbiturates: Loại thuốc này đã ít được sử dụng hơn do có nguy cơ gây tác dụng phụ nghiêm trọng.

2. Sử dụng thuốc trị mất ngủ khi nào?

Thuốc trị mất ngủ được chỉ định sử dụng trong các trường hợp sau đây:

• Mất ngủ ngắn hạn: Thuốc ngủ có thể được sử dụng để giúp người dùng ngủ tốt hơn trong các tình huống mất ngủ ngắn hạn, như khi đối mặt với căng thẳng tạm thời, thay đổi múi giờ hoặc khi điều kiện môi trường không thuận lợi.
• Rối loạn giấc ngủ: Trong một số trường hợp, khi rối loạn giấc ngủ như mất ngủ kinh niên, mất ngủ do rối loạn căng thẳng sau chấn thương... thuốc ngủ có thể được sử dụng để giúp điều chỉnh giấc ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
• Chuẩn bị cho các xét nghiệm hoặc quá trình y tế: Thuốc ngủ có thể được chỉ định trong trường hợp cần làm giảm căng thẳng hoặc giúp người dùng thư giãn trước quá trình xét nghiệm hoặc can thiệp y tế, như phẫu thuật.
• Điều trị các rối loạn tâm lý: Một số thuốc ngủ được sử dụng như phần của chế độ điều trị rối loạn tâm lý như trầm cảm hoặc lo âu. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc ngủ trong trường hợp này phải tuân thủ theo chỉ định và giám sát của bác sĩ chuyên khoa.

Tùy thuộc vào từng tình huống và trạng thái sức khỏe cụ thể, bác sĩ sẽ xem xét các yếu tố khác nhau để quyết định liệu thuốc ngủ có phù hợp hay không cho từng trường hợp. Cần nhớ rằng việc sử dụng thuốc ngủ cần có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.

3. Lợi ích của thuốc trị mất ngủ

• Giúp cải thiện giấc ngủ: Thuốc ngủ có thể giúp ngủ nhanh hơn, kéo dài thời gian giấc ngủ và tăng chất lượng giấc ngủ.
• Giảm căng thẳng và lo lắng: Một số thuốc ngủ có tác dụng giảm căng thẳng và lo lắng, giúp tạo điều kiện tốt hơn cho giấc ngủ.
• Khôi phục cấu trúc giấc ngủ: Thuốc ngủ có thể giúp điều chỉnh cấu trúc giấc ngủ, bao gồm việc tăng tỷ lệ giấc ngủ sâu và giấc ngủ REM.

4. Hạn chế và nguy cơ của thuốc trị mất ngủ

• Phụ thuộc và nghiện: Sử dụng thuốc ngủ trong thời gian dài hoặc lạm dụng có thể dẫn đến phụ thuộc và nghiện. Điều này khiến cơ thể trở nên phụ thuộc vào thuốc để có thể ngủ và khó ngủ tự nhiên khi không sử dụng thuốc.
• Tác dụng phụ: Thuốc ngủ có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn ngủ ban ngày, mệt mỏi, khó tập trung, tiêu chảy, chóng mặt và khó thức dậy vào buổi sáng.
• Tác động lên chức năng thần kinh: Thuốc ngủ có thể ảnh hưởng đến chức năng thần kinh, làm giảm khả năng phản ứng, tăng nguy cơ tai nạn và ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày.
• Tương tác thuốc: Thuốc ngủ có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng, gây ra tác dụng phụ không mong muốn hoặc làm giảm hiệu quả của các loại thuốc khác.
• Giảm hiệu quả: Với sử dụng lâu dài, cơ thể có thể phát triển sự dung nạp thuốc và giảm hiệu quả của thuốc ngủ.

5. Những người cần thận trọng khi sử dụng thuốc

Một số người có thể gặp nhiều rủi ro hơn khi dùng thuốc trị mất ngủ, bao gồm:

- Người mắc bệnh mạn tính: Những người mắc bệnh phổi mãn tính như hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD): Một số loại thuốc ngủ có thể làm chậm nhịp thở và làm tăng nguy cơ suy hô hấp. Tương tự như vậy, những người bị huyết áp thấp và rối loạn nhịp tim, bị bệnh gan, thận nên tránh dùng thuốc ngủ.

- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú: Một số loại thuốc ngủ có liên quan đến tác dụng phụ trầm cảm, suy giảm trí nhớ và mất khả năng phối hợp vận động dễ gặp hơn ở phụ nữ mang thai.

- Người cao tuổi: Người lớn tuổi có nhiều khả năng gặp tác dụng phụ của thuốc ngủ, đặc biệt là chóng mặt, choáng váng, mất thăng bằng, lú lẫn và buồn ngủ làm tăng nguy cơ bị ngã hoặc bị thương. Nếu cần dùng thuốc ngủ, các bác sĩ có thể kê đơn liều thấp hơn để giảm nguy cơ.

- Người đang dùng các loại thuốc khác: Thuốc kê đơn và thuốc mua tự do có thể tương tác tiêu cực với thuốc ngủ, làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ. Nếu đang dùng các loại thuốc hoặc chất bổ sung khác, cần thông báo với bác sĩ trước khi bắt đầu dùng thuốc trị mất ngủ.

Mời xem thêm video đang được quan tâm: