BS Nguyễn Thị Mai- trưởng khoa Mắt - BV FV
1. Mắt tôi thường bị cay rát, ngay cả khi chớp mắt. Thỉnh thoảng lại có cảm giác cộm xốn rất khó chịu. Xin hỏi bác sĩ tôi bị bệnh gì? Tại sao lại bị như vậy?–anh Xuân Khoa (40 tuổi – Tài xế lái xe)
Các triệu chứng trên cho thấy anh đã bị khô mắt. Đây là một hội chứng xảy ra do sự rối loạn của màng phim nước mắt. Nước mắt là chất lỏng tiết ra từ tuyến lệ, đóng vai trò quan trọng trong việc bôi trơn và bảo vệ bề mặt nhãn cầu, giúp mắt không bị khô và tránh cho mắt không bị tổn thương. Nước mắt còn ngăn ngừa sự mất nước của niêm mạc mắt. Tuy nhiên, khi màng phim nước mắt bị rối loạn, nước mắt sẽ bị giảm thiểu về số lượng hoặc chất lượng, từ đó dẫn đến những bệnh lý trên bề mặt nhãn cầu.
2. Làm sao biết mình bị khô mắt? Khô mắt có nguy hiểm, ảnh hưởng gì nghiêm trọng không?-bạn Thu Hiền (24 tuổi – Nhân viên văn phòng)
Bạn có thể nhận biết khô mắtdựa trên các triệu chứng như: Mắt có cảm giác cay rát, cộm xốm, đỏ, ngứa, khó nhắm mở, cảm giác nặng mắt như buồn ngủ, mắt bị mờ nhưng sẽ rõ hơn sau khi chớp mắt.
Không chỉ gây ra nhiều bất tiện, làm giảm chất lượng cuộc sống, khô mắt có thể là yếu tố thuận lợi dẫn đến viêm kết giác mạc, loét giác mạc, sẹo giác mạc, hoặc nghiêm trọng hơn là mù lòa nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
3. Mắt tôi thường xuyên bị khô, nhiều người hướng dẫn nhỏ nước muối sinh lý sẽ hết. Tôi đã làm theo trong nhiều tháng thì chỉ thấy đỡ ngay sau khi nhỏ, rồi lại bị tiếp, bệnh không cải thiện. Vậy tôi phải làm sao thưa bác sĩ?–cô Mỹ Linh (60 tuổi – nghỉ hưu)
Nước muối sinh lý là dung dịch dùng để vệ sinh, làm sạch mắt chứ không chứa những hoạt chất giúp thay thế nước mắt tự nhiên để điều trị khô mắt. Khi càng lớn tuổi, tuyến lệ sẽ không còn cung cấp đủ nước mắt như trước, việc sử dụng nước mắt nhân tạo để bổ sung độ ẩm cho mắt lúc này là vô cùng cần thiết. Vì vậy chị nên sử dụng các sản phẩm nước mắt nhân tạo chuyên dùng cho mắt khô, có độ nhờn cao và nên chọn loại không chứa chất bảo quản để mang lại hiệu quả như mong muốn.
4. Mắt tôi bị khô, Bác sĩ khuyên dùng nước mắt nhân tạo, xin bác sĩ có thể giải thích thêm nước mắt nhân tạo là gì, dùng nhiều có hại cho mắt không?–bạn Thành Thịnh ( 27 tuổi – nhân viên IT)
Khô mắt xảy ra khi số lượng hoặc chất lượng nước mắt đang bị suy giảm. Nước mắt được cấu thành từ nước, chất mỡ và chất nhầy. Những chất này có vai trò ngăn ngừa nước mắt bốc hơi, cung cấp dinh dưỡng cho giác mạc, rửa trôi bụi bẩn, và giúp giác mạc luôn được giữ ẩm, giúp bề mặt giác mạc tránh những xâm kích của vi khuẩn. Nước mắt nhân tạo có nồng độ PH và tính chất tương tự như nước mắt tự nhiên, thường được sử dụng trong các trường hợp mắt bị khô, đeo kính sát tròng, hoặc khi mắt thường xuyên tiếp xúc khói bụi... Do đó khi bị khô mắt, bạn nên dùng nước mắt nhân tạo, đặc biệt là các sản phẩm có chứa chất làm tăng độ nhờn, lưu trữ độ ẩm lâu dài trên nhãn cầu, gọi chung là hydrogel. Một số loại hydrogel thường gặp là: hydroxyethylcellulose (HEC), hydroxypropyl methylcellulose (HPMC), carboxy methylcellulose (CMC)…
Bạn cần xem kỹ chỉ dẫn trên bao bì hoặc nghe theo hướng dẫn của bác sĩ/dược sĩ khi sử dụng sản phẩm.
5. Em có triệu chứng bị khô mắt do thường xuyên sử dụng kính sát tròng. Cho em hỏi có thể sử dụng nước mắt nhân tạo chuyên dùng khi đeo kính sát tròng để trị khô mắt không ạ?-Bạn Ngọc Oanh (19 tuổi – sinh viên)
Nước mắt nhân tạo cho kính sát tròng chỉ có tác dụng bổ sung độ ẩm tạm thời, khiến nhãn cầu dễ chịu hơn khi tiếp xúc bề mặt kính chứ không mang đầy đủ chức năng để điều trị khô mắt.
Mặt khác, nước mắt nhân tạo cho mắt khô chứa các hoạt chất giúp bổ sung, lưu trữ độ ẩm và bảo vệ các mô giác mạc dưới màng phim nước mắt. Một số nước mắt nhân tạo cho mắt khô còn được sử dụng thay loại dùng khi đeo kính sát tròng. Bạn nên sử dụng đúng sản phẩm để trị khô mắt để cải thiện tình trạng của mình.
6. Tôi đã bước vào tuổi trung niên, mắt dễ bị khô. Vậy làm sao để tôi tăng cường độ ẩm cho mắt?–chị Hoàng Duyên (33 tuổi – Kế toán)
Ngoài sử dụng nước mắt nhân tạo, chị cần giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh, hạn chế tiếp xúc màn hình tivi, máy tính quá lâu, chớp mắt thường xuyên (trung bình 12-18 lần/ phút), và ngủ đủ giấc. Nên đeo kính khi đi đường để bảo vệ mắt khỏi gió bụi, khói xe. Tránh để máy sấy tóc, quạt máy, hoặc không khí máy lạnh thổi trực tiếp vào mắt.
Ngoài ra cần uống đủ 1,5-2 lít nước một ngày và duy trì chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Bổ sung vitamin A (trong lòng đỏ trứng, cá, sữa), Beta-Carotene (trong rau củ quả màu vàng, đỏ, xanh xẫm), Omega-3 (trong các loại cá), và vitamin B (trong thịt, sữa, đậu nành) để cải thiện thị lực, tăng cường chất chống oxy hóa, giúp nước mắt điều tiết hợp lý, ngăn ngừa các bệnh về mắt và hạn chế khô mắt.
