Các nhà nghiên cứu đã phát triển một loại phân tử mô phỏng việc luyện tập thể dục cho thấy mơ ước một thế giới mà ở đó con người có thể giảm cân mà không cần tốn mồ hôi, công sức cho tập thể dục, không còn quá xa vời.
Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí Chemistry and Biology, các nhà nghiên cứu mô tả một phân tử mới có tên là hợp chất 14 (compound 14), có tiềm năng trong việc giúp điều trị bệnh béo phì và những người mắc bệnh tiểu đường tuýt 2. Loại hợp chất này hoạt động thông minh nhằm đánh lừa cơ thể nghĩ rằng đã hết năng lượng.
Phân tử này thực hiện điều này bằng cách đầu tiên ức chế chức năng của ATIC, một tế bào enzym liên quan đến quá trình chuyển hóa. Sự ức chế này tạo ra phân tử khác gọi là ZMP tích tụ trong các tế bào. Sự tích tụ của ZMP đánh lừa tế bào hoạt động khi chúng hết năng lượng.
AMPK, cảm biến năng lượng trung tâm của tế bào được kích hoạt làm cho các tế bào bù đắp năng lượng thiếu hụt bằng cách tăng sự hấp thu glucose và quá trình trao đổi chất. Đây là những gì thường hay xảy ra khi chúng ta tập thể dục.
Các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm mộ phân tử trên 2 nhóm chuột. Một nhóm được cung cấp chế độ ăn bình thường, nhóm còn lại được cho ăn chế độ nhiều chất béo để khiến chúng bị béo phì và làm giảm dung nạp glucose của chúng, đó là dấu hiệu ban đầu của bệnh tiểu đường.
“Có rất nhiều bằng chứng trong các thí nghiệm trước đó cho thấy nếu bạn có thể kích hoạt AMPK một cách chọn lọc với một phân tử nhỏ, nó có thể có những lợi ích tiềm ẩn trong phương pháp điều trị của nhiều bệnh, bao gồm cả tiểu đường loại 2 (bệnh thường gặp ở những người thừa cân khi trưởng thành), bằng cách hoạt động mô phỏng việc luyện tập thể dục và tăng cường sự hấp thụ và sử dụng glucose và oxy bởi các tế bào”, giáo sư sinh học hóa học Ali Tavassoli, thuộc Đại học Southampton cho biết.
Các nhà nghiên cứu được khuyến khích bằng các kết quả khi hợp chất 14 được phát hiện để “giảm lượng glucose trong máu và cải thiện dung nạp glucose”, nghiên cứu lưu ý.
Mức glucose trong máu và trọng lượng vẫn giữ mức bình thường ở những con chuột có chế độ ăn bình thường được điều trị bằng hợp chất 14. Trong những con chuột bị béo phì, hợp chất 14 được tìm thấy làm giảm lượng glucose trong máu cao gần về mức bình thường.
Các nhà khoa học quản lý phân tử hàng ngày trong thời gian khoảng 7 ngày và phát hiện rằng những con chuột béo phì giảm khoảng 5% trọng lượng cơ thể. Phân tử không có nhiều tác động lên trọng lượng của những con chuột có chế độ ăn bình thường.
“Sự chọn lọc đối với những con chuột béo phì có khả năng làm giảm cách thức hoạt động của hợp chất và đường đi của tế bào mà phân tử hướng đến. Hay nói đone giản là, các tế bào trong những con chuột béo phì có nhiều tiềm năng chưa được khai thác hơn về sự điều chỉnh trao đổi chất so với những con chuột bình thường", Tavassoli nói với IFLScience.
Trong khi chưa có một loại thuốc nào có thể thực sự hiệu quả, các nhà nghiên cứu cho rằng hợp chấp 14 có thể đảm nhận vai trò quan trọng trong việc chữa béo phì và tiểu đường loại 2. Họ cũng chỉ ra những nghiên cứu trước đó cho thấy kích hoạt AMPK một cách chọn lọc có thể có một số lợi ích điều trị tiềm năng.
Các nhà nghiên cứu hy vọng phát triển hợp chất 14 và phân tích những tác dụng dài hạn. Hiện nay, tại Mỹ có hơn 1 phần 3 (78,6 triệu) người trưởng thành bị béo phì và 29,1 triệu người mắc bệnh tiểu đường. Tiểu đường loại 2 chiếm khoảng 90% đến 95% của các trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường.
