Loài ếch không chân quý hiếm ở Quảng Bình

Theo Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, khu vực này được biết đến là kho dự trữ của sự đa dạng các loài lưỡng cư tại Việt Nam. Nơi đây hiện ghi nhận hơn 51 loài lưỡng cư quý hiếm, với 18 loài được liệt kê trong Sách Đỏ Việt Nam, 6 loài nằm trong Sách Đỏ IUCN.

Lý giải cho sự đa dạng đó là vì Phong Nha – Kẻ Bàng có 96% diện tích rừng còn nguyên vẹn, trong đó khoảng 84% là rừng mưa ẩm trên núi đá vôi chưa bị tác động. Điều này giúp đảm bảo nguồn nước ổn định, độ ẩm cao và lớp vật liệu che phủ đa dạng, phù hợp với các loài lưỡng cư vốn nhạy cảm với môi trường.

Đây cũng là vùng chuyển tiếp của hệ động, thực vật và khí hậu, thu hút nhiều loài phân bố từ Bắc xuống Nam. Từ đó tạo ra sự hội tụ giữa các dạng lưỡng cư khác nhau, làm tăng tính đa dạng sinh học.

Trong đợt nghiên cứu đa dạng sinh học các loài bò sát, lưỡng cư vào năm 2011, các chuyên gia Viện Sinh thái và tài nguyên sinh vật Việt Nam và Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng phát hiện và thu giữ mẫu vật ếch giun ở khu vực rừng gần bản Cha Lo (xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa). Loài này được công bố chính thức vào năm 2015 trên tạp chí Organisms Diversity & Evolution.

Loài này được ghi nhận sống ngầm dưới thảm mục, đất ẩm ven suối. Chúng chỉ được phát hiện tại khu vực rừng thứ sinh ven suối đá ở bản Cha Lo ở độ cao khoảng 600 m, thuộc vùng mở rộng của Vườn Quốc gia Phong Nha ‑ Kẻ Bàng. Vì vậy các nhà khoa học đặt tên loài này là ếch giun Cha Lo (Ichthyophis chaloensis), theo địa danh của bản Cha Lo nơi phát hiện loài.

Về hình thái, chúng thường có chiều dài khoảng 22cm, thân có màu xanh, đen tuyền có vảy mỏng rải rác trên thân. So sánh với một số loài ếch giun khác, ếch giun Cha Lo có nhiều đốt thân và răng hơn, mắt nhỏ hơn, mõm lớn hơn. Thức ăn của chúng thường là giun, kiến và một số loài động vật không xương sống nhỏ.

Trong khi phần lớn các loài động vật lưỡng cư khác như ếch, nhái, cóc... thường bỏ rơi trứng ngay sau khi đẻ. Ếch giun mẹ tuyệt vời trong các loài lưỡng cư. Vào thời kỳ sinh sản, ếch giun Cha Lo thường chọn những nơi ẩm ướt gần nguồn nước để đẻ trứng. Con cái sẽ quấn lấy trứng để bảo vệ, tiết dịch nhầy giúp duy trì độ ẩm và điều chỉnh nhiệt độ.

Theo các thông tin được công bố, loài ếch giun Cha Lo thuộc diện rất quý hiếm vì chỉ mới ghi nhận được ít mẫu vật, còn hạn chế hiểu biết về đặc tính sinh học. Ở Việt Nam, ếch giun nằm trong Sách Đỏ.

Nhiều loài lưỡng cư được ghi nhận tại Phong Nha - Kẻ Bàng thể hiện giá trị đa dạng sinh học quan trọng của khu vực này. Nơi đây không chỉ là ngôi nhà của nhiều loài lưỡng cư mà còn là kho tàng khoa học đầy tiềm năng để khám phá thêm những loài động, thực vật chưa được biết đến.

Loài cá mù phát hiện trong sông ngầm ở Phong Nha - Kẻ Bàng có gì đặc biệt?

SKĐS - Speolabeo hokhanhi là một trong những loài cá mù đặc hữu hiếm hoi trên thế giới. Chúng đại diện cho khả năng thích nghi sinh học tuyệt vời trong điều kiện khắc nghiệt.