Phải công nhận rằng “loa phường” có những tác dụng nhất định khi thông báo nhanh chóng chuyện trong phường như thông báo treo cờ Tổ quốc, tổng vệ sinh, thu các loại quỹ, lịch cắt điện nước, mời các cụ ra lĩnh lương hưu, lịch tiêm chủng hay chính sách mới ban hành, gia đình nào có con trong danh sách chưa ra khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự...
Thế nhưng cũng phải công nhận rằng hệ thống loa phường có gây ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của người dân. Loa được treo trên những chiếc cột điện có độ cao ngang với tầng 2 của các dãy nhà hàng ngày cứ tầm 6-7 giờ sáng và 5-6 giờ chiều là đồng loạt phát thanh với mức to nhất để toàn dân trong địa bàn nghe được thông tin mà chính quyền phường muốn truyền tải. Loa đến với tất cả mọi người nhưng mọi người lại không có nhu cầu và giờ giấc sinh hoạt trong cộng đồng lại không giống nhau. Loa trong một đơn vị quân đội, trong khu công nghiệp, nhà máy, công trường, xí nghiệp thì lại khác song khu dân cư có người dậy sớm, dậy muộn hoặc nhà này có người ốm đau cần yên tĩnh, nhà kia cần xem tivi hay nghe đài theo dõi thời sự buổi sáng, tối...
Không phải nhà nào cũng có cụ lĩnh lương hưu, con nhỏ cần tiêm chủng... và thông tin cho bộ phận thành thông tin chung thì chuyện “phải nghe” với âm lượng nhức óc sẽ là một cực hình. Nghe, xem chương trình nào đó trên đài phát thanh, tivi thấy không cần thiết sẽ chuyển sóng, chuyển kênh chứ loa phường đã phát thì phải ráng chịu cho tới lúc hết phát! Chuyện “phải nghe” loa phường liệu có phải là sự áp đặt, “cưỡng chế” thông tin, xâm phạm vào đời sống riêng tư của mọi người dân?
Từ lâu, các tổ dân phố đã có tổ trưởng, hội CCB, hội Phụ nữ, hội Phụ lão cùng các cuộc họp tổ dân phố định kỳ hay đột xuất để những thông tin cần cho ai đã có tổ chức liên quan thông báo. Thu các loại quỹ, phí, đóng góp, ủng hộ tất nhiên phải có người đến từng nhà thu vậy liệu có cần thông báo trên loa phường? Đành rằng thông tin trên loa phường có thể báo trước để mọi nhà chuẩn bị và có tính “phong trào” sôi nổi và rộng khắp nhưng có những gia đình có người già yếu, trẻ sơ sinh thì sao?
Thực ra tin tức trong phường không nhiều và không phải ngày nào cũng có tin nhưng “buổi phát thanh - tiếng nói của UBND phường X” thì ngày hai bận phải có thành ra để loa phường phát đúng lịch nhiều khi phát thanh viên phải đọc báo, mở băng đĩa ca nhạc thậm chí còn tự hát hoặc oang oang trao đổi “Anh nói trước hay em nói trước?”!!!
Một thời “muốn chết thì mua honda/ muốn tan cửa nát nhà thì mua vô tuyến” đã qua rồi khi gia đình nào hiện nay cũng có tivi, thậm chí mỗi phòng một cái để mỗi thành viện chọn kênh theo ý thích. Những tin tức cần thiết bao giờ cũng được người trong nhà, trong cộng đồng thông báo cho nhau và liệu loa phường có còn tác dụng mạnh như ngày đất nước hiếm hoi đài và tivi?
Đã đến lúc cơ quan chức năng cần có quy chế hoạt động của hệ thống loa phường cụ thể như thông tin của phường sẽ được phát vấn đề gì, giờ nào phát, âm lượng ra sao, bộ máy quản lý như thế nào? Khi chỉ là thông tin nội bộ trong phường còn thông tin xã hội đã có đài, báo, internet thì có nhất thiết phải hình thành “buổi phát thanh” cố định của phường không? Và nhiều thành phố không sử dụng loa phường như Đà Nẵng chẳng hạn - so với Hà Nội thì hiệu quả quản lý của chính quyền sở tại ra sao, ý thức công dân của người trong phường thế nào thiết nghĩ cũng nên làm rõ để có cách nghĩ đúng về loa phường.
Lê Quý Hiền
