Bác sĩ, Thầy thuốc Ưu tú Trần Thị Kim Oanh, Giám đốc Trung tâm y tế quận Thanh Xuân Hà Nội cho Sức khỏe & Đời sống online biết, theo chu kỳ, cứ 5 năm lại có 1 lần đỉnh dịch sốt xuất huyết. Dịch sốt xuất huyết đã xảy ra vào năm 2009, năm nay, dự báo sẽ quay lại nặng hơn đỉnh dịch năm 2009. Tâm đỉnh dịch dự báo có thể diễn ra từ tháng 9 - tháng 11.
Thông thường, sốt xuất huyết xảy ra nhiều vào tháng 7, tháng 8 đến tháng 11nhưng năm nay, từ tháng 3 đã xuất hiện ca bệnh sốt xuất huyết. Tại Hà Nội, tính từ đầu năm đến nay đã có 349 ca bệnh với 39 ổdịch tại 17 quận huyện. Riêng tại quận Thanh Xuân, có 42 ca bệnh.
Muỗi vằn gây bệnh sốt xuất huyết có những vằn trắng, đen ngang người
Ẩn họa bệnh sốt xuất huyết từ những căn nhà thành phố
Thông thường, nhiều người hay nghĩ, mầm bệnh sốt xuất huyết bắt nguồn từ những vùng nông thôn có nhiều ao hồ, bụi rậm, cây cối không đảm bảo vệ sinh…. Chính vì vậy mà những hộ dân ở thành phố, nơi công sở, không có ao hồ, bụi rậm thường chủ quan hơn với bệnh này.
Theo BS. Trần Thị Kim Oanh, suy nghĩ này hoàn toàn sai lệch và nguy hiểm. Mầm mống, hiểm họa của sốt xuất huyết không loại trừ những khu nhà ở thành phố, những nơi văn phòng, công sở bởi muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết là muỗi vằn. Loại muỗi này chỉ cư trú và sinh sản từ những vùng nước sạch. Muỗi vằn không tấn công người vào ban đêm như những loại muỗi khác mà chúng hoạt động chủ yếu vào ban ngày.
Đặc điểm của muỗi vằn sinh sôi ở những vùng nước sạch. Nhiều nơi không ngờ tới sẽ là địa điểm để muỗi sinh nở như: xô nước lau nhà để quá 3,4 ngày, bể nước, tec nước ít thau rửa, cây cảnh để trong nhà, nước trong những bon sai để cây cảnh, nước đọng ở những khay chén văn phòng 3,4 ngày không vệ sinh, nước mưa đọng ở những vật phế liệu ngoài hiên nhà…. Đặc biệt, các gia đình hay quên vệ sinh nước trong những cốc chén để trên ban thờ hay lọ cắm hoa.
Vì vậy, Điều cốt lõi để ngăn chặn bệnh tật là giệt bệnh từ mầm mống, không tạo nơi đẻ trứng cho muỗi vằn, vệ sinh sạch sẽ thường xuyên những nơi kể trên. Các gia đình nên làm nắp đậy kín bể chứa nước, thường xuyên thau rửa bể, chum, vại, nuôi thả cá chọi vào bể nước; Chống muỗi đốt bằng nằm màn cả đêm và ngày; Diệt muỗi trưởng thành bằng hóa chất diệt côn trùng theo đúng chỉ định và hướng dẫn của ngành y tế.
Ngoài ra cũng có thể sử dụng các biện pháp khác để xua, diệt muỗi trưởng thành như xông khói, xua đập cơ học, dùng mành rèm thường hoặc mành rèm tẩm hóa chất, dùng hương muỗi...vào những giờ muỗi hoạt động mạnh.
Bát thả hoa trang trí trong gia đình nếu không chăm thay nơi cũng là nơi để muỗi vằn sinh nở
Thuốc phun muỗi vằn không độc hại.
BS. Oanh cho biết, các cơ sở y tế xã, phường sẽ tiến hành phun thuốc muỗi tại các hộ dân khi thấy có biểu hiện ổ dịch. Thuốc phun sẽ hoàn toàn được miễn phí. Trước khi phun thuốc, Trung tâm y tế phường, xã sẽ có thông báo trên loa và thông báo cho tổ trưởng tổ dân phố, tổ trưởng thôn để phổ biến lịch cho bà con.
Thuốc phun muỗi là thuốc đã qua kiểm duyệt và được cấp phép của Bộ Y tế. Vì vậy, thuốc hoàn toàn đảm bảo chất lượng và không gây ảnh hưởng độc hại tới sức khỏe người dân. Khi cán bộ y tế tiến hành phun muỗi, các hộ gia đình nên phủ, đậy kín các vật dụng gia đình, đồ ăn, quần áo. Mùi thuốc có thể hắc tuy nhiên, không độc, người dân có thể tạm đi ra khỏi địa điểm phun thuốc 5, 10 phút cho đỡ mùi hắc và quay lại sinh hoạt như bình thường.
Theo BS. Oanh, quận Thanh Xuân đã triển khai chiến dịch vệ sinh môi trường diệt bọ gậy, phòng chống sốt xuất huyết đợt 1 vào tháng 4, tháng5 tại 11/11 phường, kiểm tra 47.260 hộ. Cá diệt bọ gậy được thả là 18624. Trung tâm còn phun hóa chất diệt muỗi trưởng thành tại 65 tổ có mật độ muỗi cao. Sắp tới, trung tâm sẽ thực hiện chiến dịch đợt 2 nhằm ngăn chặn bệnh sốt xuất huyết.
Nước trong các chậu cảnh, bon sai lâu ngày không thay là địa điểm lý tưởng để muỗi vằn sinh nở
Cẩn thận với những chiêu mắc lừa
BS lưu ý, gần đây, có hiện tượng nhiều kẻ giả danh là cán bộ y tế đến tận các hộ dân mời phun thuốc muỗi. Những người này thường mang theo một bình xịt chứa dung dịch phun thuốc sau đó vào nhà dân phun rồi thu tiền với giá khoảng 100 – 200 ngàn đồng có khi lấy nhiều hơn. Người dân do không biết những chiêu trò này nên đã bị lừa gạt cho các đối tượng vào nhà phun thuốc. Cũng có những trường hợp ngoài lừa tiền, kẻ gian còn lừa lấy các vận dụng trong nhà, gây nguy hiểm cho người dân.
Hơn nữa, thuốc mà các đối tượng trên phun cho các hộ dân là thuốc không rõ nguồn gốc, hoặc có thể là nước lã hay hóa chất độc hại nên vô cùng nguy hiểm. Vì vậy, BS lưu ý, người dân cẩn trọng khi thấy những đối tượng tự xưng là cán bộ y tế tới phun thuốc muỗi.
Trước khi phun thuốc, Trung tâm y tế phường, xã bao giờ cũng có thông báo trên loa và thông báo cho tổ trưởng tổ dân phố, tổ trưởng thôn để phổ biến lịch cho bà con. Các cán bộ đi phun thuốc muỗi đều có mặc quần áo y tế, đeo biển tên. Cán bộ y tế phun thuốc không bao giờ thu bất cứ một lệ phí nào của các hộ dân. Đây là hoạt động miễn phí hoàn toàn nằm trong chương tình phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết của Quốc Gia.
Nếu người dân thấy những kẻ giả danh bất chợt tới trèo kéo phun thuốc muỗi để thu tiền nên tuyệt đối không cho họ vào nhà.
Đặc trưng khi bị sốt xuất huyết:bệnh nhân có biểu hiện sốt cao đột ngột, sốt cao trên 38,5 oC kéo dài 2 - 7 ngày, đi cùng với các triệu chứng đau đầu, đau hốc mắt, đau cơ, đau khớp, phát ban, có biểu hiện xuất huyết chân răng, mũi, đường tiêu hóa, tại nơi tiêm, kinh nguyệt kéo dài..., giảm tiểu cầu. Nếu không được chẩn đoán sớm và xử lý kịp thời dễ dẫn tới tử vong.
Hiện nay,không có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh nên chỉ có biện pháp duy nhất phòng bệnh bằng cách diệt bọ gậy và muỗi gây bệnh nhằm ngăn ngừa sự sinh sản và truyền bệnh.
Thanh Loan