Mới đây, qua công tác nắm tình hình, Công an TP. Vinh đã xác định một đường dây trên địa bàn tỉnh Nghệ An dụ dỗ phụ nữ trốn sang các nước như Trung Quốc, Campuchia để mang thai hộ với mục đích thương mại do đối tượng Uông Thị Trang (SN 1989, trú xã Hưng Lộc, TP. Vinh) cầm đầu. Quá trình xác minh, Ban chuyên án xác định được vào đầu năm 2019, Uông Thị Trang sang Trung Quốc để lao động. Sau khi từ Trung Quốc trở về, đối tượng đã lập các nhóm “Mth”, “MTH7” trên mạng xã hội rồi cấu kết với Uông Thị Mai (SN 1993, trú thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) tìm những phụ nữ khỏe mạnh, không có nghề nghiệp để đưa sang Trung Quốc mang thai hộ và buôn bán bào thai để kiếm lời. Những người này sẽ được Trang và Mai kết nối với các đối tượng ở phía Bắc đưa sang Trung Quốc cấy phôi thai rồi đưa về Việt Nam dưỡng thai. Khi gần đến ngày sinh lại được đưa sang Trung Quốc sinh và giao con. Mỗi phụ nữ mang thai và sinh con thành công sẽ được trả số tiền từ 330-350 triệu đồng. Còn Trang và Mai mỗi người sẽ được nhận 20-30 triệu đồng.
Sau một thời gian thu thập chứng cứ, rạng sáng ngày 16/9, tại bến xe phía Đông TP. Vinh, Ban chuyên án đã bắt quả tang đối tượng Uông Thị Mai đang đưa một phụ nữ lên xe khách đi Cao Bằng. Tại hiện trường, đối tượng và nạn nhân đều thừa nhận chuẩn bị đi Trung Quốc để cấy phôi thai. Cùng thời điểm, một tổ công tác khác đã tiến hành khám xét nơi ở của đối tượng Uông Thị Trang, thu giữ 2 điện thoại di động, 5 chứng minh thư, 2 sổ hộ chiếu và nhiều tài liệu liên quan đến hành vi phạm tội. Qua đấu tranh, bước đầu các đối tượng khai nhận trong thời gian từ đầu năm 2020 đến nay, nhóm đối tượng đã tổ chức cho hơn 20 phụ nữ mang thai hộ và hưởng lợi với số tiền hơn 500 triệu đồng. Hiện Cơ quan CSĐT Công an TP. Vinh đã tiếp tục đấu tranh, mở rộng chuyên án nhằm xử lý triệt để các đối tượng theo đúng quy định của pháp luật.
Hai đối tượng Uông Thị Trang và Uông Thị Mai.
Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Giang đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú đối với 2 đối tượng về tội Tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, quy định tại Khoản 2, Điều 187, Bộ luật Hình sự. 2 phụ nữ bị khởi tố là Nguyễn Thị Hồng Trang (SN 1990, trú TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) và Lương Thị Bích Thư (SN 1994, trú huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên). Theo kết quả điều tra ban đầu, vào khoảng tháng 7/2019, Trang đi du lịch tại TP. Thâm Quyến, tỉnh Quảng Châu, Trung Quốc. Tại đây, Trang gặp 1 người đàn ông và được đề cập tìm phụ nữ Việt Nam để tổ chức đưa sang Campuchia cấy, ghép phôi thai, mang thai hộ cho người Trung Quốc. Trang được người này thỏa thuận nếu tìm được sẽ trả cho Trang 16 nghìn USD (khoảng 380 triệu đồng). Sau khi về Việt Nam, Trang bắt đầu sử dụng mạng xã hội để theo dõi và lần tìm các phụ nữ có nhu cầu mang thai hộ và đưa ra mức giá 300 triệu đồng đối với thai đơn và 370 triệu đồng đối với thai đôi. Quá trình tìm kiếm người mang thai hộ, Trang đã làm quen với Lương Thị Bích Thư, sau đó Thư đã chủ động xin làm cộng tác viên cho Trang. Nếu tìm được người mang thai hộ, Thư được Trang trả cho số tiền 20 triệu đồng/người. Từ tháng 9-11/2019, các đối tượng đã tìm được 3 người nhận mang thai hộ. Đầu tháng 6/2020, khi những người phụ nữ sắp đến ngày sinh, Trang hướng dẫn họ đến Hà Giang, vượt biên sang Trung Quốc nhưng do thai lớn, những người này không đủ sức khỏe tiếp tục đi nên đã tìm cách liên hệ với Công an huyện Mèo Vạc để trình báo. Quá trình làm việc, 2 đối tượng Trang và Thư đã khai nhận toàn bộ hành vi của mình về việc tổ chức mang thai hộ nhằm mục đích lấy tiền chi tiêu cá nhân.
Theo luật sư Nguyễn Tiến Thủy - Văn phòng Luật sư Việt Lý, Đoàn luật sư Hà Nội, trên thực tế, nhiều người lợi dụng sơ hở của pháp luật để tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại. Trong khi đó, vì là loại tội phạm mới nên nhiều người thậm chí chưa nhận thức được đây là hành vi phạm tội hình sự. Trong xã hội có cầu ắt có cung nên sẽ không khó hình dung sự xuất hiện của một người đứng ra sắp xếp, tổ chức, gắn cung - cầu với nhau. Điều đáng nói là mặc dù liên quan đến số phận của con người, nhưng mức phạt tù đối với loại tội phạm này còn quá thấp. Bởi thế, trong thời gian tới, để hành vi mang thai hộ vì mục đích thương mại không trở thành một trào lưu, rất cần có sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đồng thời, pháp luật cần có những quy định cụ thể, chặt chẽ hơn cũng như đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức của nhân dân đối với loại tội phạm này.