Hàng trăm tấn chất thải độc “vương vãi”
Ngày 11/7, từ tin báo của người dân, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh cùng đoàn liên ngành đã lập biên bản việc Công ty môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh tự đào hố rộng khoảng 300m2, sâu 1m, chôn lấp khoảng 100 tấn chất thải của Formosa tại trang trại ở thôn Hoàng Trinh (phường Kỳ Trinh).
Trao đổi về vấn đề trên, một lãnh đạo Phòng Cảnh sát môi trường, CA Hà Tĩnh cho biết, khi đoàn liên ngành vào kiểm tra tại một trang trại ở phường Kỳ Trinh (TX Kỳ Anh) thì phát hiện rất nhiều chất thải bùn, chất thải rắn được dập thành bánh, được chôn lấp trong lòng đất. Theo vị này thì có khoảng 100m3 (tương đương 100 tấn) chất thải từ nhà máy Formosa tại trang trại này.
Chiều 16/7, ông Dương Tất Thắng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, đã có kết quả phân tích ban đầu mẫu chất thải từ Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh chôn ở trang trại của ông Lê Quang Hòa - Giám đốc Công ty Môi trường Kỳ Anh. Theo đó, có 2 chỉ tiêu vượt ngưỡng cho phép.
Nơi chôn cất hàng trăm tấn chất thải độc hại trong khu sinh thái.
Ngay sau đó, 16/7, Công ty Môi trường Đô thị thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh khai báo ngoài việc chôn 100 tấn chất thải của Formosa còn hơn 10 tấn chất thải của Formosa được chôn ở Công viên Hưng Thịnh, phường Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh. Đáng lo ngại là tất cả số chất thải độc hại trên đều được chôn ở trang trại của ông giám đốc môi trường đô thị xã và công viên của công ty này.
Chưa hết bất ngờ, cơ quan chức năng lại tiếp tục phát hiện 140 tấn chất thải nguy hại của Formosa từ Hà Tĩnh ngược ra tận tỉnh Phú Thọ để… xử lý. 4 loại chất thải nguy hại của Formosa gồm vỏ thùng sơn, bao bì cứng thải bằng kim loại, bóng đèn huỳnh quang thải, giẻ lau.
Về phía cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ, ông Nguyễn Văn Hậu - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, cơ quan chức năng đã làm việc với Công ty Phú Hà (đơn vị vận chuyển xử lý số rác thải trên) để xác minh vụ việc. Nếu phát hiện sai phạm thì sẽ xử lý nghiêm.
Thông thường hay bất thường, chỉ dựa vào “cam kết mồm”?!
Trong lúc rối ren vì liên tiếp bị phát hiện chôn lấp rác thải độc hại thì Formosa và Công ty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh quay ra đổ lỗi lẫn nhau.
Theo ông Lê Quang Hòa - Giám đốc Công ty Môi trường Kỳ Anh, công ty có vận chuyển hơn 10 tấn chất thải của Formosa là dạng bùn bánh chôn ở công viên Hưng Thịnh để… trồng cây cảnh. Ông Hòa cũng phản bác: “Trong tình huống xấu nhất, cơ quan chức năng kết luận 100 tấn chất thải đó là chất thải nguy hại thì chúng tôi là nạn nhân bị họ lừa, bởi hợp đồng không thể hiện chở chất thải nguy hại”.
Còn về phía Formosa Hà Tĩnh, họ lại có văn bản gửi các bộ và địa phương khẳng định chất thải mà Công ty Môi trường Kỳ Anh vận chuyển từ nhà máy đưa về chôn ở trang trại là chất thải rắn công nghiệp thông thường, trường hợp xảy ra sai phạm thì phía Công ty Môi trường Kỳ Anh phải chịu hoàn toàn trách nhiệm, Formosa không liên quan.
Về phía lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, ông Dương Tất Thắng nhận xét Formosa Hà Tĩnh và Công ty Môi trường Kỳ Anh “đôi co” như thế nào là quyền của mỗi bên, sẽ theo quy định của pháp luật để tiến hành xử lý. “Quan điểm của tỉnh là kể cả chất thải nguy hại hay không thì tất cả các bên đều phải liên đới trách nhiệm. Nếu nguy hại càng phải xử lý nghiêm, còn không thì sẽ xử lý việc tự ý chôn lấp chất thải trái phép”, ông Thắng nói và cho hay hiện tỉnh đang xem xét, ai sai đến đâu sẽ xử lý đến đó.
Đáng chú ý, từ khi xảy ra vụ chôn chất thải Formosa, sau khi kiểm tra hiện trường và hồ sơ, hợp đồng giữa 2 bên, đã rất nhiều lần ông Võ Tá Đinh - Giám đốc Sở TN&MT Hà Tĩnh cho biết, hợp đồng này được kí trái luật. “Công ty môi trường đô thị Kỳ Anh không có chức năng xử lý chất thải công nghiệp. Hơn nữa, trước đó chúng tôi cũng đã yêu cầu Formosa phải báo cáo lại những công ty có kí hợp đồng trong vấn đề xử lý chất thải công nghiệp. Và trong báo cáo của Formosa không có Công ty môi trường đô thị Kỳ Anh. Giữa tháng 6/2016, Sở đã có văn bản gửi Formosa nêu rõ, công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh không đủ điều kiện xử lý chất thải công nghiệp nhưng Formosa vẫn tiếp tục để đơn vị này vận chuyển”, ông Võ Tá Đinh nói.
Qua một chuỗi những hành vi chôn lấp rác thải độc hại nhưng diễn ra hết sức âm thầm kể trên, có thể thấy đang có những móc xích liên quan và động thái giấu giếm, mập mờ trong xử lý chất thải nguy hại của Formosa. Người dân ở những khu vực liên quan đã và đang chịu nhiều thiệt hại từ những chất độc hại này khi môi trường bị hủy hoại. Họ không quan tâm bên nào sai bên nào đúng, giờ chỉ đau đáu lo lắng hơn khi cả những công ty xử lý chất thải, đảm bảo môi trường lại đang “chung tay” mang độc hại về.