Tại hội nghị triển khai tiêu chí đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm, hướng tới liên thông kết quả xét nghiệm do Bộ Y tế tổ chức chiều ngày 23/6, Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) thông tin, từ 1/7/2017, sẽ áp dụng liên thông xét nghiệm giữa 125 bệnh viện hạng 1 và hạng đặc biệt nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, kiểm soát lạm dụng xét nghiệm, giảm chi phí và phiền hà cho bệnh nhân khi khám chữa bệnh. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến đến dự và phát biểu tại hội nghị
Mỗi năm có hơn 475 triệu các loại xét nghiệm hóa sinh, huyết học và vi sinh
Theo ThS Nguyễn Trọng Khoa- Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, liên thông xét nghiệm thực chất là việc cơ sở khám chữa bệnh này công nhận và có thể sử dụng kết quả xét nghiệm của cơ sở khám chữa bệnh khác trong một số trường hợp xét nghiệm đó có giá trị sử dụng trong một thời gian và trên cơ sở tình trạng người bệnh. Thực hiện được điều này có nghĩa là một số xét nghiệm sau khi đã có kết quả có thể được cơ sở khám chữa bệnh khác sử dụng để chẩn đoán, điều trị, theo dõi bệnh, giúp tiết kiệm chi phí thực hiện xét nghiệm trong một số trường hợp.
Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến phát biểu tại hội nghị
Theo lộ trình liên thông kết quả xét nghiệm đã được xác định trong Quyết định số 316/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Tăng cường chất lượng xét nghiệm y học giai đoạn 2016-2025, trong đó trước ngày 1/1/2018 sẽ liên thông kết quả xét nghiệm giữa các bệnh viện hạng đặc biệt và hạng I; đến năm 2020 thực hiện liên thông xét nghiệm đối với các bệnh viện trong cùng một địa bàn tỉnh, thành phố. Đến năm 2025 liên thông xét nghiệm ở tất cả các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc.
Theo đánh giá của Cục Quản lý Khám chữa bệnh, hiện nay chất lượng xét nghiệm giữa các cơ sở điều trị và giữa các tuyến điều trị hiện nay nhìn chung chưa đồng đều. Chất lượng xét nghiệm thường tốt hơn ở các bệnh viện tuyến T.Ư, tuyến tỉnh và còn hạn chế ở các bệnh viện tuyến dưới. Các bệnh viện tư nhân cũng phải tham gia liên thông và cũng được đánh giá chất lượng để thực hiện liên thông.
Thông tin từ Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, hằng năm, chỉ tính riêng số lượt xét nghiệm của các bệnh viện đã có khoảng 250 triệu lượt xét nghiệm hóa sinh, hơn 200 triệu lượt xét nghiệm huyết học và khoảng 25 triệu lượt xét nghiệm vi sinh. Tỷ lệ tăng trưởng trong khối xét nghiệm trung bình khoảng 10% mỗi năm.
“Theo đánh giá của chúng tôi, liên thông xét nghiệm mang lại nhiều lợi ích về chất lượng, tài chính cũng như giảm chờ đợi phiền hà. Khi xét nghiệm có độ tin cậy cao hơn, cơ sở khám chữa bệnh này có thể sử dụng kết quả xét nghiệm của cơ sở khám chữa bệnh khác, một số xét nghiệm không phải làm lại sẽ tránh được lãng phí. Chỉ cần giảm được 1% số xét nghiệm thì mỗi năm chỉ tính riêng số xét nghiệm không phải thực hiện tại các BV đã là khoảng 4,75 triệu lượt. Nếu tính trung bình mỗi xét nghiệm có giá 50.000 đồng thì chúng ta đã tiết kiệm được khoảng 237,5 tỉ đồng”- PGS.TS Lương Ngọc Khuê- Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh nói.
Không dễ để tất cả các phòng xét nghiệm đạt Tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189
Thông tin tại hội thảo cho biết, trong 10 năm qua, ngành y tế đã triển khai nhiều hoạt động cho việc nâng cao chất lượng xét nghiệm. Bộ Y tế, Cục quản lý Khám chữa bệnh được giao làm đầu mối và đã ban hành Chương trình hành động nâng cao chất lượng xét nghiệm, thành lập các trung tâm kiểm chuẩn (Trung tâm kiểm chuẩn xét nghiệm thuộc Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm kiểm chuẩn thuộc Đại học Y Hà Nội và Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh), ban hành Thông tư số 01/2013/TT-BYT về hướng dẫn quản lý chất lượng xét nghiệm, ban hành Hướng dẫn xây dựng quy trình chuẩn trong quản lý chất lượng để chuẩn hóa các quy trình xét nghiệm trong hệ thống;
Xây dựng Đề án tăng cường chất lượng xét nghiệm trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 316/QĐ-TTg năm 2016; Xây dựng và ban hành Tiêu chí đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm theo Quyết định số 2429/QĐ-BYT ngày 12/6/2017. Xây dựng Danh mục các xét nghiệm có thể được liên thông công nhận kết quả, tiến hành các bước chuẩn bị để đánh giá công nhận mức chất lượng xét nghiệm theo chỉ đao của Thủ tướng Chính phủ
Theo Bộ Y tế, việc liên thông kết quả xét nghiệm giúp tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng mỗi năm
Ngoài ra, Bộ Y tế phối hợp với CDC Hoa Kỳ và sự tham gia của chuyên gia Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động về tập huấn, đào tạo các chương trình quản lý chất lượng xét nghiệm, hỗ trợ một số phòng xét nghiệm đạt chứng chỉ ISO 15189, các trung tâm kiểm chuẩn đã triển khai đến nay là gần 4000 chương trình ngoại kiểm cho các phòng xét nghiệm.
Hiện có hơn 50 phòng xét nghiệm đã đạt chứng chỉ ISO 15189, trong đó khoảng 50% thông qua sự hỗ trợ của Bộ Y tế và CDC Hoa Kỳ. Việc ban hành Tiêu chí đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm được coi là một chuẩn chung của ngành y tế dành cho phòng xét nghiệm y học. Hiện nay, Việt Nam cũng đã lấy Tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189 làm Tiêu chuẩn Việt Nam cho phòng xét nghiệm. Tuy vậy, để cho tất cả các phòng xét nghiệm đạt Tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189 là khó khả thi.
Tại hội nghị, Cục Quản lý Khám chữa bệnh cũng cho rằng cần xây dựng riêng Bộ Tiêu chí chất lượng xét nghiệm phù hợp với điều kiện của Việt Nam với các tiêu chí cụ thể để từng bước nâng cao chất lượng. Theo đó, dự thảo tiêu chí đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm được xây dựng chia nhóm thành 12 thành tố liên quan đến chất lượng với 169 tiêu chí cụ thể được tính ra 268 điểm. Căn cứ vào số điểm đạt được kèm với một số tiêu chí bắt buộc sẽ xếp mức chất lượng phòng xét nghiệm. Có 5 mức chất lượng. Các phòng xét nghiệm sẽ được đánh giá từng tiêu chí và được xếp theo 5 mức này. Mức chất lượng phòng xét nghiệm càng cao thì độ chính xác, độ tin cậy càng lớn.
