Không ngừng cải tiến
Ngoài những chủ đề quen thuộc như: phong cảnh, bon sai, thiếu nữ, tranh lụa..., lịch Tết năm nay còn hướng đến những khoảnh khắc tinh tế của cuộc sống. Có những bộ lịch nhận được nhiều quan tâm của công chúng, ví dụ như “Tuyệt tác Sơn Đoòng” của Công ty Lịch Xuân Phương Nam. Xã hội ngày càng phát triển, đồng nghĩa với việc người tiêu dùng càng cầu kỳ hơn trong việc chọn lịch và các nhà sản xuất phải đầu tư tỉ mỉ hơn, đổi mới nhiều hơn. Nhìn chung, những mẫu mã lịch năm nay được các nhà sản xuất không ngừng cải tiến, thậm chí, lịch bloc dáng dài được gắn thêm đèn led, giả ngọc, in chữ nổi, mạ vàng... Đặc biệt hơn, lịch Tết còn được chế tác trên nhiều chất liệu như: gỗ nguyên miếng khắc chữ nổi, ván MDF, formica, bìa nhung ép chữ nổi... Đáng chú ý ở thị trường lịch Tết năm nay, bên cạnh những loại bìa lịch in chữ nổi Phúc, Lộc, Thọ, Tâm... còn có thêm hình ảnh con giáp của năm đẹp mắt. Bên cạnh đó, những bộ lịch về lịch sử được đầu tư về công sức và thời gian cũng theo đó ra đời...
Trong số những “tác nhân” dẫn đến tình trạng ế ẩm của thị trường lịch, nhiều ý kiến “đổ lỗi” cho... công nghệ.
Theo đánh giá tổng quan, lịch bloc năm nay với những chủ đề phong phú, đậm chất truyền thống như: Phúc Lộc Thọ, văn hóa lễ hội Việt Nam, di tích lịch sử - văn hóa Việt, tranh dân gian, phong thủy... kết hợp nhiều loại bìa giả gỗ, giả ngọc, giả kim... sang trọng và tinh tế. Điểm nhấn của lịch Tết 2016 là sách lịch với chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Công ty TNHH An Hảo liên kết với Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật phát hành trên toàn quốc. Bộ lịch với 200 bức ảnh bao gồm chân dung và hoạt động lúc sinh thời của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Một khách hàng cho biết: “Qua thông tin từ báo đài, được biết năm nay lần đầu tiên có bộ sách lịch “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” nên tôi rất háo hức và tranh thủ mua khi nhà sách vừa bày bán bộ sách lịch này”. Ngoài ra, bộ lịch bloc “365 món ăn vặt Việt Nam” cũng được nhiều khách hàng mong chờ.
Ngoài những đơn vị chuyên sản xuất, kinh doanh lịch Tết, năm nay các nhà xuất bản cũng tích cực liên kết trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, để tung ra thị trường những bộ lịch, bloc lịch với kích cỡ đa dạng như cỡ trung, đại, siêu đại, siêu cực đại.
Sự trầm lắng đáng ngại
Cũng như tình trạng mọi năm, tính đến thời điểm hiện tại, lịch Tết 2016 vẫn chưa tạo được sức hút với người dân. Dù khởi động từ khá sớm, nhưng thị trường bán lẻ lịch năm 2016 vẫn trầm lắng, sức mua kém. Trong số những “tác nhân” dẫn đến tình trạng ế ẩm của thị trường lịch, nhiều ý kiến đổ lỗi cho... công nghệ. Sự bùng nổ của công nghệ thông tin cùng với sự ra đời của các phương tiện điện tử hiện đại như điện thoại thông minh, máy tính bảng với những tiện ích của nó đã khiến mọi người ít quan tâm đến lịch giấy. Ngoài ra, hình thức kinh doanh lịch Tết trực tuyến cũng đang phát triển mạnh, thu hút một lượng khách không nhỏ khiến thị trường lịch Tết ảm đạm.
Có thể nói, lịch trực tuyến đang “áp đảo” thị trường lịch giấy bởi tiện ích vượt trội của nó. Hiện nay, lịch vạn niên - lịch âm dương trực tuyến cho phép người sử dụng xem chi tiết về ngày âm lịch và ngày dương lịch một cách nhanh chóng, thuận tiện và đơn giản nhất. Người sử dụng có thể chọn tháng và bấm “Xem lịch” để xem được ngày cần biết. Bên cạnh đó, khi nhấp chuột vào một ngày bất kỳ trên lịch, bạn sẽ được giải thích chi tiết về can - chi, giờ hoàng đạo và các thông tin khác. Lịch âm dương hữu dụng trong nhiều nền văn hóa, luôn hữu ích và quan trọng trong đời sống, là kết tinh của thiên văn học. Ngày tháng âm của lịch chỉ ra pha của mặt trăng (hay tuần trăng), còn ngày tháng dương của lịch chỉ ra vị trí của trái đất trong chuyển động của nó xung quanh mặt trời. Lịch âm dương có thể dự đoán tiết khí, mùa, thủy triều, nông nghiệp, tính toán ngày tháng cho các công việc trọng đại như cưới xin, khởi công xây dựng nhà cửa, mồ mả hay mua sắm những đồ vật có giá trị lớn...
Cũng giống như sự khó khăn, ế ẩm của thị trường sách giấy bởi cuộc đổ bộ của sách ảo, có thể nói, lịch trực tuyến được gói gọn trong một chiếc điện thoại thông minh sẽ là sự lựa chọn hợp lý đối với những tín đồ công nghệ. Thực trạng này có thể dẫn đến sự suy thoái của lịch giấy nhưng sẽ không có chuyện thị trường này “tuyệt chủng”. Dẫu sao lịch Tết nói riêng, lịch giấy nói chung cũng là một nét văn hóa đặc sắc mà người Việt không thể chối bỏ. Nói cách khác, không thể phủ nhận, các loại lịch truyền thống vẫn có một chỗ đứng nhất định với đại đa số người dân và năm mới thì gia đình nào cũng có ít nhất một cuốn lịch bloc trong nhà. Ít nhất nó cũng như một dấu ấn trang trí trong ngôi nhà mùa xuân.