Không giống những chuyến thăm hỏi bình thường. Ðể chúc Tết, thăm hỏi các nhà giàn DK1, thuộc Bộ Tư lệnh vùng 2 Hải quân quản lý, đoàn chúng tôi đi trên chiếc tàu số hiệu 621 đã trải qua biết bao nhiêu cung bậc cảm xúc. Sự can trường trong từng phút giây đối mặt quân thù, đối mặt sự khắc nghiệt của thời tiết càng thể hiện truyền thống yêu nước quý báu được truyền lan và bảo lưu từ đời này qua đời khác.
Bình minh trên Nhà giàn DK1.
Vượt qua hơn một ngày đường lênh đênh trên sóng biển, DK1-17 là điểm đầu tiên đoàn phóng viên chúng tôi được lên thăm. Dù được gọi là ngày biển lặng, để khách lên được nhà giàn, phải chuyển từ tàu lên xuồng, rồi từ xuồng máy, đưa lên nhà giàn. Công đoạn tưởng chừng đơn giản, nhưng khá phức tạp, nhất là đối với những người chưa từng đi biển, sợ độ cao và sóng. Bởi sóng biển mênh mông dồn dập. Trước tiên, xuồng được cẩu từ thuyền lớn xuống, ba chiến sĩ trực tàu làm nhiệm vụ đưa khách lên nhà giàn xuống trước, dùng dây níu giữ xuồng với tàu. Dẫu thế xuồng vẫn cứ bị sóng đẩy dềnh lên, chúi xuống, lúc lại văng ra xa. Chiếc thang sắt được bắc từ thành boong tàu xuống mặt nước biển dùng đưa từng người từ tàu xuống xuồng. Trèo xuống qua chiếc thang này đòi hỏi phải có kỹ thuật. Sau khi bước xuống phải được hai chiến sĩ có sức khỏe và kinh nghiệm đỡ dưới xuồng mới bảo đảm an toàn. Các chiến sĩ nhắc nhở kinh nghiệm: “Khi sóng xô xuồng lên gần đỉnh, thì người từ thang bước xuống xuồng thật nhanh. Bởi lúc đó thì xuồng vững, đỡ tròng trành”.
Lúc lên nhà giàn cũng vậy. Xuồng được níu bằng dây tạm với cột thang. Kinh nghiệm là khi sóng đẩy xuồng lên gần đỉnh sóng thì chuẩn bị tư thế bước lên thang, nhanh và dứt khoát, không để mặt nước hạ xuống thấp bởi sóng sẽ mau chóng dâng xuồng, dễ làm thành xuồng bập vào gót chân. Đoàn hơn mười người, chưa kể cán bộ Vùng 2 Hải quân. Để lên được nhà giàn thì phải làm ba chuyến xuồng. Mỗi lần di chuyển được một người lên xuống an toàn thật sự là một kỳ công. Biển bình lặng đã vất vả như vậy, biển động sẽ vất vả vô cùng. Chúng tôi lên thăm 15 nhà giàn đã được nếm trải nhiều cảm giác khác nhau. Cách lên bằng thang là “truyền thống” nhất. Cách thứ hai được áp dụng là di chuyển bằng đường “hàng không”. Phái nữ chân yếu tay mềm, sẽ được ngồi vào xuồng trước, ngay từ trên tàu và được cẩu xuống nước. Cánh đàn ông nhanh chân nhanh tay vẫn xuống xuồng bằng thang. Tuy nhiên, với sóng cấp 5 không thể lên nhà giàn bằng thang, sẽ nguy hiểm, nên trưởng đoàn quyết định dùng dây. Tất nhiên phải có sự phối hợp ăn ý của ba nhóm cán bộ, chiến sĩ. Nhóm một ở tầng trên của nhà giàn thả xuống sợi dây thừng có buộc thanh gỗ to bằng cổ tay, dài khoảng 40cm. Sợi dây được kéo bằng ròng rọc treo trên nhà giàn, được giữ bằng 3 sợi dây mồi khác để bảo đảm người được kéo lên không bị sóng, gió đẩy xô vào chân nhà giàn.
Tặng quà các cán bộ, chiến sĩ Nhà giàn DK 1-7.
Một chiến sĩ trên xuồng chụp thanh gỗ để khách ngồi lên, dùng chân kẹp chặt thanh gỗ, tay níu chặt sợi dây, có thắt thêm dây an toàn. Sau khi sĩ quan dưới xuồng thấy ổn định và hô khẩu lệnh “lên”, nhóm trên nhà giàn ra sức kéo người dưới xuồng lên mức độ một cầu thang nhà giàn, thì nhóm chiến sĩ ở đây níu dây, đồng thời đỡ lấy. Tuần tự như vậy, các thành viên trên xuồng được kéo, sau đó leo cầu thang để lên nhà giàn.
Hiện nay, một số nhà giàn mới được cải tạo đã có cầu ở ngay trên nhà giàn, như DK1-9. Kiểu di chuyển lên nhà giàn bằng rọ và cẩu cũng thật ấn tượng. Xuống xuồng, tất nhiên vẫn có thể dùng thang sắt. Nhưng sóng cấp 6, 7 thì thật khó di chuyển lên nhà giàn. Buộc phải dùng cẩu. Người điều khiển cầu sẽ đưa rọ xuống xuồng (cấu tạo đế hình tròn, trên trùm dây). Các chiến sĩ đưa từng người vào yên vị trong rọ, sáu người ngồi cân rọ thì cẩu lên một lần. Hai chuyến cẩu thì xong một xuồng. Các thao tác lấy rọ, chuyển người vào trong điều kiện sóng lớn thật không hề đơn giản. Mọi thao tác đều phải nhanh, gọn và chính xác. Để mỗi người lên thăm nhà giàn được an toàn là sự nỗ lực của cả một ê-kíp chiến sĩ phối hợp. Trung tá Bùi Xuân Bổng, Chỉ huy trưởng DK1-9 cho biết: “Di chuyển vất vả, chúng tôi hiểu được tấm lòng của bà con đất liền, cấp trên dành cho các chiến sĩ. Tình cảm ấy đã kịp thời khích lệ tinh thần cho anh em chúng tôi, giúp chúng tôi vững tâm hơn khi làm nhiệm vụ. Và chắc chắn, những cung bậc cảm xúc qua mỗi lần lên xuống sẽ để lại ấn tượng và kỷ niệm đẹp trong lòng mỗi người”.
Giây phút thư giãn.
Gần 10 năm trước, hệ thống nhà giàn thô sơ, chưa được cải tạo, nên điều kiện của chiến sĩ bảo vệ gian nan, vất vả hơn gấp nhiều lần hiện nay. Một số nhà giàn đã không thể trụ nổi trước những cơn sóng cao mấy chục mét của bão giật cấp 17 chồm lên. Nhiều cán bộ làm nhiệm vụ từ thế hệ nhà giàn đầu tiên đến nay vẫn bồi hồi thương đồng đội, chiến sĩ làm việc giữa sóng to gió cả, biết chắc là sẽ có hy sinh, mất mát nhưng quyết tâm nhận nhiệm vụ, với lời thề “còn người còn nhà giàn”. Đó không chỉ là nghị lực, tinh thần vượt lên, mà thiêng liêng hơn là tình yêu Tổ quốc.
Yêu nước sắt son, nên Trung tá Bùi Văn Bổng, Chỉ huy trưởng Nhà giàn DK1-9, người con của Ứng Hòa - Hà Nội thoát nạn trong trận bão vào một đêm tháng 12 năm 1998, đã không xin chuyển công tác, mà vẫn cùng đồng đội cũ gắn bó với biển, với nhà giàn mấy chục năm trời nay? Được sự yêu thương, sẻ chia của người vợ nơi quê nghèo, hằng ngày chị tảo tần làm lụng, nuôi con khôn lớn để anh an tâm công tác! Trận bão vào đêm ấy đã xô ngã nhà giàn, cướp mất ba đồng đội thương quý, cho anh hiểu rằng, để giữ được nhà giàn, những người lính hải quân đâu chỉ đương đầu với sóng dữ, thời tiết khắc nghiệt, mà phải trả giá bằng cả sinh mạng. Bùi ngùi nhớ lại, Trung tá Bổng xúc động: “Sóng đánh chúng tôi chìm xuống đáy san hô, rồi nhấc bổng lên. May mắn, sáu người bám được vào những mảnh gỗ và thùng phuy và được tàu cứu hộ cứu sống. Ba đồng đội mất tích về với đất mẹ, hòa mình trong lòng biển cả. Nghĩ lại thời gian khó ấy, càng cho tôi quyết tâm bám biển, giữ vững nhà giàn. Đồng thời, cũng cho anh em chúng tôi kinh nghiệm ứng phó với thời tiết khắc nghiệt”.
Đu dây lên thăm nhà giàn.
Đại tá Tô Văn Thư, Phó Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân tâm sự: “Tinh thần quả cảm của các chiến sĩ làm nhiệm vụ thật đáng kính nể. Và hằng năm, nhiều đoàn công tác đã có những chuyến thăm hỏi, kịp thời. Năm nay, như thường lệ, đoàn đã mang hơi ấm đất liền, tình cảm, tấm lòng và cả mùa xuân đến với nhà giàn. Nhưng lên được nhà giàn sum họp cùng các chiến sĩ đều là niềm hạnh phúc cho mỗi thành viên trong đoàn công tác. Bởi nếu sóng to gió lớn, không phải nhà giàn nào cũng có thể lên được”.
Lời của Đại tá Tô Văn Thư gợi nhớ đến những chuyến chúc Tết nhà giàn mấy năm trở lại đây, sóng to gió cả, đoàn phải thực hiện phương án “kéo hàng qua dây, chúc Tết qua loa”. Hàng hóa sẽ được các chiến sĩ trên nhà giàn thả xuống, chiến sĩ trên tàu vớt lấy, buộc hàng đã được gói ghém cẩn thận vào rồi thả nổi xuống mặt biển để trên nhà giàn kéo lên. Đón xuân sớm 2016, đoàn công tác đã chúc Tết DK1-8 qua loa (bộ đàm). Sau gần một tiếng chuyển hàng thành công, Đại tá Tô Văn Thư qua bộ đàm, đã thăm hỏi, động viên, khích lệ và ghi nhận những nỗ lực của cán bộ, chiến sĩ bảo vệ DK1-8. Qua bộ đàm, chúng tôi nghe rõ tiếng nói nghẹn ngào của Chỉ huy trưởng Nhà giàn DK1-8 và các chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Lời nói hòa chung với tiếng gió, tiếng sóng, nhưng đầy quyết tâm, ý chí vững vàng.