Dinh thự Hoàng A Tưởng (còn được biết đến là vua Mèo xứ Bắc Hà) tọa lạc tại số 257, đường Ngọc Uyển, thị trấn Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Dinh được xây dựng trên diện tích đất rộng 4.000m2 theo lối kiến trúc Đông - Tây kết hợp (khởi công xây dựng từ năm 1914, hoàn thành năm 1921).
Tổng thể Dinh thự này được xây dựng theo hình chữ nhật khép kín; bao gồm 2 cổng, 2 dãy nhà phụ hai bên cao tầng, căn nhà chính ở chính giữa. Hai nhà phụ mỗi dãy có 6 phòng, tầng trên 3 phòng và tầng dưới 3 phòng. Tại tầng 1 của hai dãy nhà phụ ngày xưa là nơi ở của người hầu, tầng 2 là những người cận vệ trung tín, cũng là nơi làm việc và là nơi ở của 3 bà vợ ông Hoàng Yến Tchao. Đặc biệt, các hành lang trong nhà đều được thiết kế có mái che theo lối kiến trúc Pháp pha lẫn kiến trúc nhà sàn của người Tày.
Phần giữa các ngôi nhà là sân rộng, được lát gạch kỳ công, lối đi chính và hai bên được phân định rõ bởi cách thức lát các viên gạch. Ngoài ngôi nhà chính và 2 dãy nhà phụ, phía sau căn biệt phủ còn có 2 dãy nhà là nơi làm bếp cũng như các công trình phụ trợ khác.
Năm 1999, Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) quyết định công nhận Dinh thự Hoàng A Tưởng là di tích cấp quốc gia; đây cũng là một trong những địa điểm du lịch hấp dẫn mỗi khi du khách ghé thăm, dừng chân tại cao nguyên đá Bắc Hà.
Công trình tồn tài hơn 100 năm và được xem là "chứng nhân lịch sử", chứng kiến sự thăng trầm của vùng đất Lào Cai. Sau nhiều năm tồn tại, công trình từng được xem là biểu tượng của vùng đất "cao nguyên trắng Bắc Hà" bị xuống cấp và được trùng tu, cải tạo.
Qua nhiều lần đánh giá, tháng 12/2023, dự án tu bổ và tôn tạo di tích kiến trúc nghệ thuật Dinh thự Hoàng A Tưởng do Sở Du lịch tỉnh Lào Cai làm chủ đầu tư đã chính thức được khởi công. Dự án tu bổ có tổng mức đầu tư 11,9 tỷ đồng, trong đó chi phí xây lắp là 9,3 tỷ đồng, gồm các hạng mục như: Tu bổ nhà chính, xây dựng nhà vệ sinh; xây dựng vườn, hàng rào và các hạng mục phụ trợ.
Cụ thể đối với phần nhà chính, thực hiện cải hạ giải toàn bộ mái lợp ngói âm dương; sửa chữa bờ nóc, tường thu hồi, ống khói, gia cố các vị trí liên kết kèo, xà gồ với tường nhà; thay thế cầu phong hư hỏng bằng gỗ lim (20%); bổ sung gỗ lim trên cầu phong hiện trạng; lợp lại toàn bộ mái, liên kết ngói với kết cấu gỗ đỡ mái bằng vít inox.
Đối với phần tường ngoài nhà, đục lớp vữa trát những vị trí tường bị thấm, ải, rêu mốc, vệ sinh rồi trát lại 70% diện tích; các họa tiết trang trí bị hư hỏng sẽ được sao lưu để phục hồi lại; dùng vữa không co để xử lý các khe nứt và khe tiếp giáp giữa các ngôi nhà.
Theo đó, toàn bộ màu vàng rêu phong của dinh thự hiện đã được phủ lên lớp sơn trắng, mang hơi hướng hiện đại lạ mắt khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng trước sự thay đổi mới lạ này.
