Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa được thành lập theo quyết định số 1836/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 29/10/2015, có chức năng thực hiện công tác giám định pháp y tâm thần theo quy định của pháp luật tố tụng và pháp luật giám định tư pháp; nghiên cứu khoa học và thực hiện công tác chỉ đạo tuyến về lĩnh vực pháp y tâm thần cho các trung tâm pháp y khu vực Tây Nguyên và Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Tây Nam Bộ.
Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa được thành lập trên cơ sở nền tảng Phân viện Pháp y tâm thần Trung ương phía Nam tại TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, hoạt động theo loại hình đơn vị sự nghiệp y tế công lập: Tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính. Viện pháp y sẽ thực hiện nhiệm vụ điều trị các đối tượng rối loạn tâm thần theo quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh của cơ quan tố tụng. Khám, điều trị bệnh nhân tâm thần có nhu cầu. Tổ chức đào tạo sau đại học về chuyên ngành pháp y tâm thần theo quy định về giáo dục, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ bác sĩ, giám định viên pháp y tâm thần…
Phát biểu tại lễ công bố Quyết định của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đánh giá kết luận giám định pháp y tâm thần được Luật Tố tụng ghi nhận là một trong những nguồn chứng cứ quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án. Kết luận giám định đúng, giúp cơ quan thực thi pháp luật xét xử các vụ án được chính xác, khác quan đúng pháp luật, góp phần quan trọng bảo vệ an toàn trật tự xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước và của công dân, ổn định kinh tế chính trị của đất nước.