Chị tôi năm nay 26 tuổi, có chồng bị nhiễm HIV do tiêm chích ma túy. Vừa qua chị đi xét nghiệm tại bệnh viện tỉnh đã phát hiện có HIV dương tính trong khi có thai được 9 tuần. Xin hỏi bác sĩ sự lây nhiễm HIV từ mẹ sang con diễn ra như thế nào? Có thể phòng tránh được không?
Nguyễn Thị Mai (Thái Nguyên)
Sự lây nhiễm HIV có thể xảy ra trong thời kỳ mang thai (17%), trong khi chuyển dạ và khi sinh (50%) và trong thời kỳ bú sữa mẹ (33%).
Virut HIV có thể từ máu mẹ, nhau thai, nước ối, dịch tiết cổ tử cung, âm đạo hoặc từ sữa mẹ thông qua tuần hoàn nhau thai, qua da niêm mạc đường tiêu hóa và hô hấp mà truyền sang bào thai hoặc trẻ sơ sinh.
 Tư vấn các biện pháp phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con cho phụ nữ ở Yên Bái. Ảnh: QN |
Những yếu tố làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm HIV cho con:
Đối với mẹ: Số lượng virut trong máu cao, lượng CD4 thấp hay mẹ đang trong giai đoạn tiến triển AIDS, thời gian chuyển dạ hay vỡ ối kéo dài, nhiễm trùng ối,… sẽ làm gia tăng nguy cơ nhiễm HIV cho con.
Đối với con: Những trẻ sinh thiếu tháng hoặc có yếu tố di truyền bẩm sinh cũng có thể có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn những trẻ khác.
Thời kỳ bú mẹ: Thời gian bú mẹ kéo dài, mẹ bị viêm tuyến vú hoặc trẻ ăn nhiều loại thức ăn không đúng cách cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến tỉ lệ lây truyền của HIV.
Trường hợp chị của bạn mang thai mới phát hiện HIV có thể điều trị dự phòng lây nhiễm sang con. Hiện, các khoa sản một số bệnh viện huyện và tất cả các khoa sản bệnh viện phụ sản tỉnh và Trung ương đều có và cung cấp miễn phí thuốc điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Việc điều trị sớm và đúng phác đồ sẽ làm giảm tỉ lệ lây nhiễm từ 30% xuống còn khoảng 3 - 10%. Do đó chị bạn cần đi khám và tuân thủ đúng điều trị của bác sĩ, được hướng dẫn chăm sóc trẻ sau sinh nhằm hạn chế thấp nhất nguy cơ lây nhiễm HIV sang con.
Bác sĩTrọng Nghĩa