Ngày 17/8, PGS.TS Phạm Văn Quang - Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, BV Nhi đồng 1 TP.HCM cho biết, với sự phối hợp của nhiều chuyên khoa, các bác sĩ tại bệnh viện vừa thực hiện thành công kỹ thuật hỗ trợ tuần hoàn qua màng ngoài cơ thể ECMO (kỹ thuật tim phổi nhân tạo) cứu sống một bệnh nhi bị viêm cơ tim tối cấp nặng.
Đặc biệt, đây là bệnh nhi nhỏ tuổi nhất và có cân nặng thấp nhất bị viêm cơ tim tối cấp nặng được các bác sĩ can thiệp thành công bằng kỹ thuật này.
Bệnh nhi L.T.K.Ng. (3 tuổi, quê Tiền Giang), được BV đa khoa trung tâm Tiền Giang chuyển cấp cứu đến BV Nhi đồng 1 vào ngày 5/8 do tình trạng bệnh quá nặng.
Trước đó, bệnh nhi bị sốt nhẹ, không ho, không sổ mũi, không tiêu lỏng, gia đình tự mua thuốc cho bé uống nhưng diễn tiến bệnh nặng hơn.
Bé lừ đừ, nôn ói 10 lần, mệt nên nhập BV Đa khoa trung tâm Tiền Giang. Thời điểm nhập viện, bé li bì, trụy tim mạch, tim đập chậm, 54 lần/phút, không đều. Bé được thở oxy, truyền thuốc vận mạch và chuyển đến BV Nhi Đồng 1.
Nhập khoa Cấp Cứu, BV Nhi Đồng 1, bệnh nhi đã rơi vào tình trạng hôn mê, môi tím, thở hước, trụy tim mạch nặng, tim rời rạc, được chẩn đoán viêm cơ tim tối cấp, sốc tim, rối loạn nhịp tim.
Ngay lập tức bệnh nhi được các bác sĩ đặt nội khí quản giúp thở, truyền thuốc vận mạch duy trì chức năng co bóp cơ tim và bác sĩ khoa Tim mạch tiến hành đặt máy tạo nhịp tạm thời duy trì nhịp tim.
Sau khi được điều trị cấp cứu, tình trạng huyết động học có cải thiện tạm thời nhưng sau đó chức năng co bóp cơ tim giảm nặng do viêm cơ tim tối cấp kèm loạn nhịp thất liên tục không đáp ứng với thuốc chống loạn nhịp gây trụy tim mạch nặng, giảm tưới máu mô gây tổn thương các cơ quan, đe dọa tính mạng của bệnh nhi.
Trước tình trạng nguy kịch này, một cuộc hội chẩn toàn viện đã được tổ chức khẩn cấp quyết định tiến hành kỹ thuật hỗ trợ tuần hoàn qua màng ngoài cơ thể ECMO (kỹ thuật tim phổi nhân tạo) để cứu bệnh nhi.
PGS.TS Phạm Văn Quang đang khám cho bệnh nhi. Ảnh: Thu Thương
Thầy thuốc nhân nhân, bác sĩ Bạch Văn Ca chia sẻ: Vấn đề khó khăn là bệnh nhi nhỏ tuổi và nhỏ ký (3 tuổi, 11 kg) nên việc tiếp cận mạch máu và kỹ thuật ECMO sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Bởi đối với trẻ nhỏ tuổi và nhỏ ký, hệ thống mạch máu quá nhỏ rất khó tiếp cận.
Nếu không tiếp cận được mạch máu thì kỹ thuật ECMO sẽ không thể thực hiện được. Các bác sĩ nhận định, phải nhanh chóng thực hiện một cuộc phẫu thuật để tiếp cận được mạch máu.
Tuy nhiên nếu di chuyển bệnh nhi đến phòng mổ, nguy cơ tử vong cao trong quá trình di chuyển, ngay lập tức một phòng mổ lưu động đã được thiết lập ngay tại Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc.
Dưới sự hỗ trợ của các bác sĩ Ngoại khoa, việc tiếp cận mạch máu được thực hiện nhanh chóng đồng thời các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực bắt đầu vận hành hệ thống máy ECMO chuẩn bị sẵn sàng cho bệnh nhi. Sau 30 phút thực hiện, bệnh nhi đã được hỗ trợ tim phổi nhân tạo với hệ thống ECMO, tình trạng huyết động học của bệnh nhi được phục hồi, đảm bảo sự sống cho các cơ quan.
Tuy nhiên, do chạy ECMO trên bệnh nhi nhỏ tuổi khó khăn hơn nhiều so với trẻ lớn, nhất là trong vấn đề theo dõi và xử trí các biến chứng, các bác sĩ Hồi sức tích cực đã theo dõi bệnh nhi liên tục để kịp thời xử trí các biến cố xảy ra nhằm đảm bảo an toàn cho bệnh nhi.
Sau 6 ngày chạy ECMO, chức năng tim và các cơ quan gan, thận, não phục hồi tốt, bệnh nhi được cai ECMO vào ngày 12/8.
Sau đó được cai máy thở, máy tạo nhịp vào ngày 14/8. Hiện tại bệnh nhi tỉnh táo, thở bình thường, tình trạng huyết động học ổn định, chức năng tim phục hồi tốt.
Bệnh nhi vẫn được theo dõi sát tình trạng tim mạch và đông máu. Nếu điễn tiến thuận lợi, bé có thể được xuất viện vào cuối tuần sau khi siêu âm kiểm tra chức tim mạch.
Thầy thuốc nhân nhân, bác sĩ Bạch Văn Ca cho biết thêm, đây là trường hợp bệnh nhi nhỏ tuổi và nhỏ ký nhất được các bác sĩ tại bệnh viện thực hiện can thiệp độc lập bằng kỹ thuật này và cứu sống thành công.
Trước đó, BV Nhi đồng 1 đã được chuyển giao kỹ thuật ECMO từ BV Chợ Rẫy thực hiện can thiệp trên các bệnh nhi lớn hơn 6 tuổi và có cân nặng hơn 20kg. Với sự thành công ở ca bệnh này, các bác sĩ BV Nhi đồng 1 đang tiếp tục hướng đến hỗ trợ kỹ thuật ECMO ở bệnh nhi sơ sinh.
