Cải thiện lối sống và sinh hoạt
Lối sống và sinh hoạt hàng ngày đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đẩy lùi lão suy, bất kể là nam hay nữ giới. Dù ở công sở hay tại gia đình, làm việc với áp lực cao sẽ ảnh hưởng đến tâm lý, gây căng thẳng thần kinh (stress) kéo dài sẽ làm tăng quá trình lão hóa. Vì vậy, trong bất cứ hoàn cảnh nào, mỗi người cũng nên tự làm giảm áp lực công việc, tự tạo ra không gian yên tĩnh, dù chỉ 10 - 15 phút mỗi ngày. Với phụ nữ, tốt nhất hằng ngày (đặc biệt là lúc căng thẳng thần kinh nhất), nên ngồi thiền khoảng 10 phút, nhắm mắt, tưởng tượng tới những hình ảnh yên bình, gác mọi ưu tư, phiền muộn, hít thở đều đặn rồi sau đó tiếp tục công việc thường ngày. Với đàn ông tuổi ngoài 40, nên dành thời gian đọc sách báo giải trí, xem tivi, chăm sóc cây cảnh, cá cảnh... Đặc biệt, giấc ngủ ngon (ngủ sâu, không giật mình tỉnh giấc, không ác mộng) giúp thư giãn thần kinh một cách hữu hiệu nhất. Giấc ngủ cũng làm gia tăng sự kích thích bài tiết nội tiết tố chuyển hóa glucose trong máu, vì vậy, không có hoặc ít có lượng glucose máu thừa (glucose thừa quá nhiều sẽ có hại cho da, nhất là phụ nữ). Với người bị bệnh đái tháo đường, ngủ ít, kém ngủ sẽ làm gia tăng lượng đường trong máu ảnh hưởng đến hệ tim mạch, huyết áp. Nên tập cho mình thói quen làm việc và sinh hoạt đúng giờ giấc, không nên đảo lộn quá nhiều trong ngày.
Nên có chế độ ăn uống khoa học
Bên cạnh chế độ sinh hoạt hợp lý, dinh dưỡng chính là “vũ khí” giúp phòng ngừa nhiều bệnh tật. Muốn có làn da tốt, không bị nếp nhăn, mịn màng chỉ cần có các món ăn, tuy đơn giản nhưng hợp khẩu vị và đủ chất, giúp duy trì thể trạng cường tráng ngay cả ở tuổi già. Theo các nhà khoa học, chế độ ăn hàng ngày cần cân xứng giữa đạm, đường và mỡ. Nên sử dụng dầu thực vật, nhất là dầu lạc, dầu vừng (mè), nếu có điều kiện thì dùng dầu ôliu. Bởi vì, trong các loại dầu này có các chất kháng viêm, phòng ngừa bệnh tim mạch do chúng có tác dụng làm tăng loại cholesterol tốt (HDL-C: bảo vệ thành của động mạch) và làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL-C: làm gia tăng xơ vữa động mạch). Để hạn chế loãng xương, nhất là phụ nữ thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh, nên ăn các loại hải sản giàu canxi, vitamin D (tôm, cua, uống sữa có chứa nhiều canxi). Vitamin D cũng có nhiều trong gan động vật, trứng, dầu cá và ánh nắng mặt trời, bổ sung canxi trong xương, 2 - 3 lần ăn cá một tuần, tốt nhất là cá trích, cá ngừ, cá thu. Hạn chế ăn các loại thịt đỏ (thịt chó, thịt trâu, bò, ngựa). Hằng ngày uống dầu cá chứa omega-3 có khả năng làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim cũng như ngừa xơ vữa động mạch, giúp tăng hiệu quả của thuốc làm giảm mỡ máu, giúp giảm thêm 20% nguy cơ biến chứng ở tim. Hạn chế ăn mỡ động vật, đặc biệt là hạn chế ăn các loại da (da gà, vịt, ngan, ngỗng) và thịt đỏ (thịt bò, trâu, chó). Ăn nhiều rau, trái cây vì chất xơ giúp tiêu hóa tốt, giảm nguy cơ táo bón và tăng cường lượng vitamin cho cơ thể. Tăng cường ăn các loại hạt đậu, đỗ hoặc vài lần trong một tuần ăn cơm gạo lứt. Uống đủ nước hằng ngày (1,5 - 2 lít), mùa hè cũng như mùa đông. Hạn chế uống rượu, bia.
Thường xuyên tập luyện, vận động cơ thể, tham gia hoạt động xã hội
Vận động cơ thể thường xuyên là một biện pháp giúp đẩy lùi lão suy hiệu quả. Nếu một người dù ăn uống đủ chất, ngủ đủ thời gian và thời gian làm việc hợp lý mà không thường xuyên vận động cơ thể để khí huyết lưu thông, tinh thần sảng khoái thì sự lão hóa sẽ diễn ra nhanh hơn. Có nhiều biện pháp để vận động cơ thể như đi bộ, chơi cầu lông, lắc vòng (nữ giới), bơi, thái cực quyền... Luyện tập đem lại nguồn vui cho cuộc sống, tinh thần lạc quan yêu đời. Tích cực tham gia các hoạt động xã hội, vui chơi giao tiếp. Nhiều nghiên cứu cho thấy, người cao tuổi tham gia các hội đoàn thể, các tổ chức xã hội, từ thiện, vui chơi giải trí đều có sức khỏe tốt và tuổi thọ cao hơn những người sống cô lập, ít giao tiếp.
BS. Đặng Bảo Linh
