Nguyên nhân do đâu?
Đoạn thắt lưng là đoạn chịu sức nặng của nửa trên cơ thể kháng lại trọng lực nên cấu tạo khỏe, chắc. Vùng thắt lưng có tầm vận động rộng gồm các động tác cúi, ngửa, nghiêng, xoay. Đau thắt lưng có thể xảy ra từ từ hoặc đột ngột sau một vận động mạnh hoặc vận động không đúng tư thế; trong trường hợp này chỉ cần nằm nghỉ, dùng thuốc giảm đau thông thường, điều trị vật lý sau một thời gian đau vùng thắt lưng cũng sẽ thuyên giảm, nhưng vấn đề quan trọng là phục hồi lại chức năng vận động của vùng thắt lưng và đề phòng đau thắt lưng cấp và đau tái phát.
Tránh những động tác đột ngột
Đau thắt lưng là một trong những chứng bệnh hay tái phát nhất. Có thể những lần đau sau là do tổn thương thực thể của cột sống hoặc do một tình trạng bệnh lý mới xuất hiện, nhưng rất nhiều trường hợp đau thắt lưng cấp và đau tái phát là do người bệnh vận động ở tư thế không đúng.
Một trong những cách phòng ngừa đau lưng cấp và đau lưng tái phát hiệu quả nhất là giữ cho cơ thể ở tư thế đúng trong lao động và sinh hoạt hằng ngày. Làm những động tác mạnh như khiêng nặng, với cao, xoay người, ngồi dậy... đột ngột đều là nguyên nhân làm giãn dây chằng cột sống, trượt đốt sống, gây đau thắt lưng và có thể nặng hơn là thoát vị đĩa đệm. Một số động tác mạnh, đột ngột thường gặp là khom người dùng hết sức để khiêng một vật nặng mà đúng ra trước khi khiêng phải ngồi thấp xuống, chỉnh cho lưng thẳng, sau đó mới từ từ nhấc vật nặng lên. Không chỉ khiêng vật nặng mà với cao quá tầm như thắp nhang cũng có thể bị đau lưng. Nên kê một chiếc ghế đủ tầm cao để không phải với.
Một tư thế sai nữa rất thường gặp trong sinh hoạt hằng ngày là mặc quần trong tư thế khom người đột ngột và với quá mức để kéo quần lên. Tư thế này khiến cột sống bị cong đột ngột, gây đau lưng.
Ở không ít người lại xuất hiện triệu chứng đau lưng sau khi đẩy chân chống đứng dựng xe máy hoặc nhấc phía sau xe để chỉnh hướng xe theo ý... Vì vậy, hạn chế làm những động tác này vì chiếc xe máy nhẹ nhất cũng nặng khoảng 70kg. Bắt cơ thể đột ngột nhấc một trọng lượng nặng như vậy dễ gây đau thắt lưng, thậm chí thoát vị đĩa đệm.
Luôn giữ lưng thẳng
Dù làm bất cứ động tác gì cũng cần giữ lưng thẳng và không được với quá tầm.
Có những người chỉ để tư thế sai một lần đã gây đau, nhưng có người làm nhiều lần mới đủ tích tụ gây đau. Ban đầu phản ứng đau chỉ là phản ứng tự vệ, báo động cho người bị đau biết không được làm một việc gì đột ngột.
Tuy nhiên, nếu không quan tâm, chỉnh sửa tư thế sai mà tiếp tục làm những động tác này thì triệu chứng đau sẽ thường xuyên lặp lại, gây ra bệnh lý. Tùy vào vị trí tổn thương trong cơ thể sẽ xuất hiện triệu chứng đau ở vị trí đó. Ví dụ như tổn thương ở cơ sẽ gây đau cơ, tổn thương dây chằng sẽ gây giãn dây chằng, trượt đốt sống gây đau cột sống...
Khi có dấu hiệu đau, người bệnh nên tự điều chỉnh những tư thế sai của mình, nếu thấy hết đau thì không cần đến bệnh viện. Ngược lại, dù người bệnh đã chỉnh tư thế nhưng vẫn không hết đau, cần đến bệnh viện để tìm nguyên nhân vì triệu chứng đau này có thể do nguyên nhân khác gây nên hoặc đã trở thành đau mạn tính. Bệnh nhân bị đau mãn tính sẽ không thể điều trị dứt điểm, các bác sĩ chỉ có thể giúp bệnh nhân hạn chế đau ở mức tối đa mà không chịu tác dụng phụ của thuốc.
