Đây là thông tin được ThS Hoàng Phong Mỹ - Khoa Phẫu thuật hàm mặt – Bệnh viện Hữu Nghị Việt Nam- Cu Ba (Hà Nội) cho biết thông tin tại hội nghị Khoa học về răng hàm mặt nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập Bệnh viện Việt Nam- Cu Ba (Hà Nội) diễn ra ngày 12/6.
Nội soi hỗ trợ trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý tuyến nước bọt
Tham luận tại hội thảo, ThS Hoàng Phong Mỹ cho biết, trong thời gian vừa qua, các bác sỹ của bệnh viện đã triển khai phương pháp nội soi hỗ trợ trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý tuyến nước bọt. Đây là phương pháp hiện đại được bệnh viện ứng dụng trong vài năm gần đây và chưa có sơ sở y tế nào trong nước thực hiện.
Đề tài Nghiên cứu “Nội soi hỗ trợ trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý tuyến nước bọt” được các bác sỹ Bệnh viện Hữu Nghị Việt Nam - Cu Ba tiến hành cho thấy, các bệnh nhân đến khám và điều trị tại Khoa phẫu thuật hàm mặt từ tháng 2-8/2018 có 6 bệnh nhân được chẩn đoán viêm tuyến nước bọt do tắc nghẽn hệ thống ống tuyến, trong đó có 5 trường hợp là tuyến dưới hàm, 1 trường hợp tuyến mang tai. Tất cả các bệnh nhân đều được xác định nguyên nhân và vị trí bít tắc ống tuyến trước phẫu thuật.
Tất cả các bệnh nhân đều được tiến hành siêu âm trước khi phẫu thuật. Trong 6 bệnh nhân trên, có 4 bệnh nhân phát hiện thấy hình ảnh sỏi hệ thống ống tuyến, 2 bệnh nhân không phát hiện thấy hình ảnh bệnh lý trên siêu âm tuyến. Điêu này cho thấy siêu âm có độ nhạy với các trường hợp có sỏi tuyến nước bọt.
Trường hợp 1 là một nam bệnh nhân 25 tuổi vào viện vì lý do sưng đau vùng dưới hàm trái. Các bác sỹ thấy mủ chảy ra, sờ thấy sỏi nằm phía đầu xa ống tuyến nước bọt. Khi siêu âm phát hiện sỏi ống tuyến kích thước 4mm. Bệnh nhân được chẩn đoán sỏi ống tuyến dưới hàm trái.
Trường hợp thứ hai là một bệnh nhân nữ 44 tuổi, vào viện với các biểu hiện: sưng đau nhiều lần vùng tuyến mang tai trái. Bệnh nhân kể lại, chị có tiền sử viêm tuyến mang tai mạn tính, điều trị kháng sinh nhiều đợt khác nhau. Khi vào viện, bệnh nhân sưng đau tuyến mang tai, có mủ chảy ra. Kết quả siêu âm cho thấy bệnh nhân bị sỏi ống tuyến mang tai.
Mặc dù bệnh viêm tuyến nước bọt không quá nguy hiểm xong các chuyên gia khuyến cáo bệnh nhân cần đi khám để chẩn đoán xác định sớm bệnh
Tạo ra sự thay đổi lớn từ quan điểm điều trị phẫu thuật sang điều trị bảo tồn
Phân tích về sỏi tuyến nước bọt, ThS Hoàng Phong Mỹ nhấn mạnh, khi sỏi hình thành, không có bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi chúng đạt được kích thước đủ lớn làm tắc ống, nước bọt chảy ngược lại vào tuyến, gây đau và sưng.
“Triệu chứng chính của sỏi ống nước bọt là đau ở mặt, miệng hoặc cổ, đặc biệt bệnh nhân đau hơn trước hoặc trong bữa ăn. Do tuyến nước bọt sản xuất nước bọt để tạo điều kiện cho quá trình ăn, khi nước bọt không thể chảy qua một ống dẫn, nó chảy ngược lại và ở trong tuyến, gây sưng và đau”- ThS Mỹ nói
Trước khi xuất hiện nội soi tuyến, những bệnh lý này được điều trị nội khoa bằng kháng sinh, thuốc chống viêm và thuốc tăng tiết nước bọt, hoặc bằng phẫu thuật cắt bỏ tuyến. Việc điều trị nội khoa thường không có kết quả triệt để, thì việc sử dụng phẫu thuật cắt bỏ tuyến có nguy cơ tổn thương thần kinh, như thần kinh lưỡi, thần kinh mặt, thần kinh hàm dưới… Phẫu thuật cũng có thể gây ra vấn đề như sẹo thẩm mỹ, nhiễm trùng vết thương…
Sự ra đời của phương pháp nội soi tuyến đã tạo ra sự thay đổi lớn từ quan điểm điều trị phẫu thuật sang điều trị bảo tồn.
Những tiến bộ gần đây về công nghệ phẫu thuật nội soi đã tạo ra sự thay đổi đáng kể trong quy trình nội soi-điều trị kiểm soát phẫu thuật miệng, hàm mặt, đặc biệt trong bệnh lý tắc nghẽn hệ thống ống tuyến nước bọt.
Kết quả của nghiên cứu trên cho thấy, các bệnh nhân đã được phẫu thuật bằng phương pháp nội soi tuyến nước bọt. Bệnh nhân sau phẫu thuật đều được đánh giá lại chức năng tuyến, hầu hết bệnh nhân đều giảm nhẹ triệu chứng đau tại chỗ. Siêu âm được thực hiện lại sau 1 tuần trên các bệnh nhân có sỏi tuyến đều không thấy tồn tại sỏi.
Đến nay đã có hơn 20 trường hợp được áp dung phương pháp tiên tiến này Bệnh viện Hữu Nghị Việt Nam-Cu Ba.
Theo dõi sau 6 tháng, các bác sỹ chưa phát hiện vấn đề tái phát trên bệnh nhân nào. Ưu điểm chính của nội soi tuyến là bảo tồn chức năng tuyến trong khi làm giảm sự tắc nghẽn ống tuyến.
“Nội soi để loại bỏ sỏi tuyến nước bọt có tỷ lệ thành công cao. Tất cả sỏi tuyến nước bọt có đường kính dưới 4mm đều có thể sử dụng nội soi để loại bỏ một cách trực tiếp. Nếu sỏi trên kích thước này (từ 4-8mm) có thể được phân mảnh bằng laser tán sỏi và loại bỏ dần từng mảnh vỡ”- ThS Hoàng Phong Mỹ cho biết
Mặc dù vậy các chuyên gia khuyến cáo, mặc dù bệnh của tuyến nước bọt hiếm gặp và không nguy hiểm, tuy nhiên các khối u từ tuyến nước bọt tuy nhỏ nhưng vẫn có ác tính và cần được điều trị sớm. Do đó, bệnh nhân cần đi khám để chẩn đoán xác định, từ đó có cách điều trị cụ thể và hiệu quả.
