Ung thư đại trực tràng ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng hoặc triệu chứng mơ hồ dễ gây nhầm lẩn với các bệnh lý khác.Để có thể phát hiện được ở giai đoạn sớm chúng ta phải chủ động đi tầm soát ngay cả khi không có triệu chứng.
Như vậy đối tượng nào sẽ phải đi tầm soát, khi nào bắt đầu tầm soát và tầm soát bằng cách nào?Đó là những câu hỏi mà những người quan tâm đến căn bệnh này thường đặt ra.
Đa số các ung thư đại trực tràng xuất phát từ các khối polyp. Polyp là các khối u nhỏ mọc trong lòng đại tràng hay còn gọi là ruột già. Khởi đầu các khối polyp là khối u lành tính, theo thời gian polyp lớn lên và có thể trở thành ung thư. Mặc dù không phải tất cả polyp đều trở thành ung thư, nhưng hầu như tất cả các ung thư đại tràng đều xuất phát từ polyp.Vì vậy việc đi tìm và cắt bỏ các polyp trong ruột già là biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa ung thư đại trực tràng.
Có 3 phương pháp thường được sử dụng để tầm soát ung thư đại trực tràng:
1. Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân: Đây là xét nghiệm rẻ tiền, đơn giản, có độ nhạy phát hiện các khối ung thư 70 - 80%. Xét nghiệm máu ẩn trong phân không đặc hiệu, nghĩa là nếu dương tính chưa chắc là có ung thư đại trực tràng, vì vậy nếu máu ẩn trong phân dương tính cần phải nội soi đại tràng để xác định.
2. Nội soi đại tràng: Đây là phương pháp chính xác nhất, nhưng việc thực hiện khá phức tạp. Bệnh nhân phải được xổ ruột, nhịn ăn, vì nội soi có thể gây đau nên thường cần phải tiền mê.Qua nội soi đại tràng nếu phát hiện polyp, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ các khối polyp trong lúc soi.
3. Nội soi đại tràng ảo: Bệnh nhân phải được xổ ruột và chụp CT-Scan đa lát cắt, sau đó máy điện toán dựng hình lại lòng đại tràng. Nội soi đại tràng ảo có thể phát hiện phần lớn các khối polyp trong lòng đại tràng.Sau khi nội soi đại tràng ảo phát hiện ra polyp, phải nội soi đại tràng (thật) để cắt polyp.
Dựa trên kết quả nghiên cứu các nhà y học đưa ra một khuyến cáo lựa chọn phương pháp tầm soát, tuổi bắt đầu, khoảng thời gian lập lại cho các đối tượng có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng.
Cần lưu ý là để kết quả nội soi đại tràng có giá trị đến 10 năm như khuyến cáo, việc nội soi phải được thực hiện rất chu đáo, đại tràng phải được rửa sạch phân, quan sát thật tỉ mỉ để không bỏ sót các polyp nhỏ.