Thông tin có thể bị lộ, lọt khi giao dịch điện tử
Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật, ĐBQH Nguyễn Thị Mai Hoa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) cho rằng, việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật là cần thiết khi hiện nay công nghệ đã tương đối phổ biến, nền tảng số đã trở thành môi trường không thể thiếu của giao dịch điện tử. Đồng thời, việc mở rộng phạm vi điều chỉnh hướng đến 2 mục tiêu: tạo điều kiện tốt hơn trong giao dịch điện tử và tạo điều kiện cho công cuộc chuyển đổi số quốc gia.
Theo đại biểu Mai Hoa, vấn đề đặt ra liệu rằng các điều kiện đảm bảo sẽ như thế nào và có đảm bảo được sự an toàn, tin cậy trong giao dịch điện tử không; Thực hiện giao dịch điện tử như thế nào với nhóm dịch vụ công trực tuyến chưa triển khai được ở mức độ 3, mức 4.
ĐBQH Nguyễn Thị Mai Hoa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp.
Đại biểu băn khoăn trước việc có thể một số thông tin liên quan đến bí mật có thể có nguy cơ lột lọt hoặc bị chiếm đoạt khi thực hiện giao dịch điện tử. Chính vì vậy, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu kỹ lưỡng về điều kiện thực tiễn của Việt Nam, kinh nghiệm của quốc tế. Từ đó, cân nhắc việc mở rộng phạm vi điều chỉnh và lộ trình thực hiện nhằm đảm bảo tính khả thi.
ĐBQH Trần Chí Cường (Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng) bày tỏ đồng thuận với việc sửa đổi Luật Giao dịch điện tử. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu về việc kiểm soát dữ liệu của các tổ chức, doanh nghiệp. Bên cạnh đó là cần có quy định về các hành vi bị cấm như làm làm lộ, lọt thông tin của cá nhân trong giao dịch điện tử.
Đại biểu Trần Chí Cường nhấn mạnh: "Trong giao dịch điện tử, dữ liệu là yếu tố quan trọng nhất bao gồm việc quy định quyền và nghĩa vụ của người tạo ra dữ liệu, quyền của người sử dụng dữ liệu, các quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc sử dụng dữ liệu. Tuy nhiên, trong dự thảo luật chưa quy định rõ các nội dung này"
ĐBQH Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng.
Từ ý kiến trên, đại biểu Trần Chí Cường đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến sử dụng, khai thác, phân tích, kinh doanh các dịch vụ liên quan đến dữ liệu được tạo ra trong các giao dịch điện tử. Bên cạnh đó, vấn đề bảo vệ thông tin cá nhân trên không gian mạng cần được quan tâm.
Theo đại biểu Trần Chí Cường: "Chúng ta đã có một số văn bản quy phạm pháp luật quy định về bảo vệ thông tin cá nhân như Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng. Tuy nhiên, các quy định chưa hoàn toàn cụ thể và xác thực với hoạt động giao dịch điện tử".
Vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định vào Điều 8 về các hành vi bị cấm. Đó là nghiêm cấm hành vi làm lộ, lọt thông tin cá nhân khi chưa được sự cho phép hoặc thỏa thuận với tổ chức, cá nhân có hoạt động giao dịch điện tử.
Không được phép yêu cầu người dân nộp thêm "bản cứng"
ĐBQH Thạch Phước Bình (Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh) đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu kỹ, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để quy định hợp lý về phạm vi điều chỉnh nhằm đảm bảo tính bao trùm tất cả các giao dịch điện tử trên thực tế, tạo sự ổn định của hệ thống pháp luật.
Về quy định giải quyết tranh chấp, đại biểu cho rằng, các quy định còn quá chung chung, đề nghị cần bổ sung thêm các hình thức xử lý hành vi vi phạm, quy định cụ thể từng trường hợp, trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp được quyết định theo luật nào. Ngoài ra, đại biểu cũng cho rằng, cần nghiên cứu phương thức mới trong giải quyết tranh chấp giao dịch thông qua hợp đồng điện tử cho phù hợp với xu thế phát triển công nghệ và Cách mạng 4.0 trên thế giới.
Đại biểu Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh.
Liên quan đến về giao dịch điện tử giữa các cơ quan nhà nước với cơ quan, tổ chức, cá nhân, ĐBQH Võ Mạnh Sơn (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa) đề nghị cơ quan soạn thảo cần bổ sung nguyên tắc cơ quan nhà nước buộc phải tiếp nhận và xử lý giao dịch điện tử gửi đến từ người dân và doanh nghiệp.
ĐBQH Võ Mạnh Sơn - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa.
Đại biểu nhấn mạnh, các cơ quan này không được phép từ chối hoặc yêu cầu nộp thêm hồ sơ là bản cứng thì mới tiến hành xử lý hồ sơ. Quy định về các tiêu chuẩn cụ thể tối thiểu về chữ ký điện tử, chứng thực chữ ký để người dân, cơ quan nhà nước có thể áp dụng ngay mà không cần chờ văn bản pháp luật chuyên ngành sửa đổi.
Tiếp thu các ý kiến của các ĐBQH tại hội trường, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, các ý kiến ĐBQH phát biểu là xác đáng, phong phú, đa chiều, nhiều ví dụ tình huống, có giá trị để hoàn thiện dự án Luật để Ban soạn thảo nghiên cứu tiếp thu. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ sẽ phối hợp với cơ quan chủ trì thẩm tra và các cơ quan hữu quan để nghiên cứu tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng cũng khẳng định, Luật Giao dịch điện tử có ý nghĩa rất quan trọng đến việc xây dựng một Việt Nam số. Nếu làm không tốt, vi phạm các nguyên tắc cơ bản căn bản của môi trường số thì sẽ không khả thi, không đủ nguồn lực để thực thi, thậm chí có thể là vật cản cho sự phát triển số của Việt Nam.
