Sự đa chuyển động đó cũng có cái giá của nó, nó dễ bị vấn đề như sự mất vững hay chèn ép của mô mềm hay cấu trúc xương của vai, kết quả gây đau khớp vai, bạn có thể bị đau khi vận động tay hay đau liên tục, đau có thể tạm thời hay đau kéo dài cần phải can thiệp chẩn đoán điều trị.
Đau khớp vai do đâu?
Phần lớn các vấn đề khớp vai rơi vào 4 nhóm chính: Viêm gân (gân hay bao khớp) hoặc rách gân. Thoái hóa khớp. Gãy xương. Nguyên nhân khác ít gặp như đau khớp vai do u bướu, nhiễm trùng, tổn thương thần kinh...
Dưới đây là một số nguyên nhân đau khớp vai hay gặp:
Viêm bao hoạt mạc: Bao hoạt mạc nhỏ, dịch trong hoạt mạc cũng là dịch khớp, túi hoạt mạc lót giữa xương và đè lên mô mềm, nó giúp giảm sự ma sát giữa sự trượt của gân cơ và xương.
Đôi khi tập thể thao sử dụng khớp vai dẫn đến viêm tấy đỏ bao hoạt mạc giữa chóp xoay và mỏm cùng vai, kết quả là viêm bao hoạt mạc dưới mỏm cùng vai, sự viêm này thường đi kèm với viêm gân chóp xoay. Nhiều mô trong khớp vai có thể trở nên viêm và đau, nhiều hoạt động hàng ngày như chải tóc, cài nút áo trở nên khó khăn.
Tập vật lý trị liệu chữa đau quanh khớp vai.
Viêm gân: Gân là phần nối kết giữa cơ với xương, phần lớn viêm gân là kết quả của sự mài mòn dần của gân giống như sự mài mòn của đế giày theo thời gian sử dụng. Thông thường sự viêm gân có 2 loại: Viêm cấp - trong chơi bóng qua đầu cũng như các môn hay những công việc hoạt động tay đưa qua đầu thường xuyên có thể dẫn đến viêm gân cấp
Viêm mạn là bệnh thoái hóa như thoái hóa khớp, hoặc lặp đi lặp lại sự mài mòn và rách theo tuổi tác, dẩn đến viêm mạn.
Hầu hết những gân của vai bị ảnh hưởng là 4 gân chóp xoay và gân nhị đầu. Chóp xoay được tạo nên bởi 4 cơ nhỏ, gân của 4 cơ này bao quanh chỏm xương cánh tay giúp nó giữ vị trí trong ổ chảo, chóp xoay giúp chuyển động và giữ vững khớp vai
Rách gân: Sự đứt và rách gân có thể từ chấn thương cấp tính hay thoái hóa trong gân theo tuổi tác, sự sử dụng, mài mòn và rách hoặc một chấn thương bất chợt. Sự rách có thể bán phần hay toàn phần, trong phần lớn các rách hoàn toàn gân bị kéo khỏi nơi bám vào xương, gân thường hay bị tổn thương nhất là gân cơ chóp xoay và gân nhị đầu.
Hội chứng bắt chẹn: Hội chứng bắt chẹn vai xảy ra khi mỏm cùng vai tạo một áp lực lên lớp mô mềm bên dưới khi nâng tay lên cao. Khi tay nâng cao mỏm cùng vai cọ xát hay chèn ép lên gân chóp xoay và bao hoạt mạc, nó có thể dẫn tới viêm bao hoạt mạc, viêm gân là nguyên nhân gây đau và hạn chế vận động, về lâu chèn ép nặng có thể dẫn tới rách chóp xoay.
Mất vững khớp vai: Sự mất vững khớp vai xảy ra khi chỏm xương cánh tay di chuyên ra ngoài ổ chảo. Nó có thể là kết quả của chấn thương bất ngờ hay nhiều lần.
Trật khớp vai có thể bán phần khi chỏm đi ra ngoài một phần ổ chảo, trật hoàn toàn khi chỏm di chuyển ra ngoài ổ chảo hoàn toàn.
Một khi dây chằng, gân cơ bao quanh khớp vai trở nên lỏng lẻo hay rách rời, khi đó trật khớp vai có thể lặp đi lặp lại, trật khớp vai tái diễn có thể bán phần hay hoàn toàn, là nguyên nhân gây đau và không vững khi nâng cánh tay hay di chuyển tay ra xa cơ thể. Tình trạng lặp lại của bán trật hay trật khớp dẫn tới việc gia tăng nguy cơ viêm trong khớp.
Viêm khớp: Đau khớp vai có thể từ viêm khớp, có nhiều loại viêm khớp, phần lớn viêm khớp vai là viêm khớp xương mạn tính, còn được gọi là viêm khớp bào mòn hay rách. Dấu hiện bệnh như là sự sưng nề, đau và cứng khớp vai thường bắt đầu trong thời gian tuổi trung niên. Viêm khớp xương mạn tính tiến triển chậm, đau làm cho bệnh tệ hơn theo thời gian.
Viêm khớp xương mạn tính có thể liên quan tới chơi thể thao, chấn thương do công việc hay sự mài mòn và ráh mạn tính. Một loại khác của viêm khớp có thể liên quan tới rách chóp xoay, nhiễm trùng hay một viêm của bên trong bao khớp.
Thường thì mọi người tránh vận động khớp vai để giảm đau viêm khớp, điều đó đôi khi gây cứng hay dính của phần mô mềm của khớp, dẫn tới hạn chế vận động khớp vai.
Tổn thương gân nhị đầu là 1 nguyên nhân gây viêm khớp vai.
Biện pháp điều trị
Khi bị đau khớp vai, việc đầu tiên là thay đổi hoạt động hàng ngày bằng cách nghỉ ngơi, thay đổi hoạt động và vật lý trị liệu giúp cho khớp vai bạn mềm dẻo và nâng sức cơ. Hướng xử lý thông thường là tránh gắn sức hay tập luyện trong biên độ bình thường giúp chống đau khớp vai.
Nếu không thuyên giảm việc dùng thuốc có thể được xem xét, khi đó bác sĩ có thể kê thuốc nhằm giảm viêm chống đau. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu tiêm thuốc tê hay corticoid để giảm đau.
Phẫu thuật có thể được yêu cầu để giải quyết các vấn đề khớp vai, dù sao cũng có tới 90% đau khớp đáp ứng với điều trị thông thường như thay đổi hoạt động vai, nghỉ ngơi, tập vật lý trị liệu và dùng thuốc.
Một số vấn đề khớp vai như phục hồi trật khớp vai, rách chóp xoay... có thể không hiệu quả trong tập vật lý trị liệu, trong trường hợp đó phẫu thuật cần được chỉ định sớm.
Phẫu thuật có thể bao gồm nội soi khớp để bỏ các sẹo mô hoặc sửa chữa mô bị rách ngược lại mổ hở cho phục hồi những tổn thương rộng, nặng nề như rách gân cơ rộng, gãy xương hay thay khớp vai.