(Lê Hải Triều - TP.HCM)
U xơ tiền liệt tuyến, còn gọi với tên khác như: phì đại tuyến tiền liệt hay bướu lành tiền liệt tuyến; đây là tình trạng có sự tăng kích thước của tuyến tiền liệt ở nam giới từ tuổi trung niên đến tuổi già.
Ở điều kiện sinh lý bình thường, tuyến tiền liệt có trọng lượng khoảng 20g; tuyến tiền liệt cùng với mào tinh hoàn, bóng tinh, túi tinh tiết ra huyết tương - tinh dịch để nuôi dưỡng và kích thích sự di chuyển của tinh trùng; cho đến tuổi từ 45 trở đi thì tuyến tiền liệt ngừng phát triển và có hướng tăng sản theo dạng bệnh lý để hình thành bướu lành tuyến tiền liệt, bệnh phát triển thường từ tuổi 50 trở đi, càng lớn tuổi thì xuất độ càng cao.
Về triệu chứng, điển hình cho khởi đầu của bệnh là tình trạng rối loạn về tầng xuất đi tiểu, người bệnh thường đi tiểu lắt nhắt, nhiều lần có cảm giác tiểu không hết nước tiểu, sự chú ý này nhất là về đêm, nặng hơn nữa là tình trạng tiểu khó, tia nước tiểu yếu, tiểu rắt, tiểu đêm nhiều lần với số lần nhiều hơn, khiến người bệnh mất ngủ, nặng hơn nữa có thể gây bí tiểu mạn tính dẫn đến viêm bàng quang, viêm đường tiết niệu thậm chí suy thận, hoặc bí tiểu cấp tính.
Về phát hiện bệnh, hiện tại có nhiều phương pháp, trong đó siêu âm là phương pháp được áp dụng rộng rãi ở nước ta. Siêu âm tuyến tiền liệt là kỹ thuật dùng sóng âm thanh có tần số cao đưa vào trong cơ thể rồi ghi nhận và phân tích sóng dội ngược về để tạo nên hình ảnh ở mành hình máy siêu âm, là một phương tiện khám an toàn, nhanh chóng, đơn giản, là thủ thuật không xâm lấn vào tuyến tiền liệt, không đau, rẻ tiền, không gây độc hại. Nếu siêu âm qua đường bên ngoài da vùng bụng, người bệnh chỉ cần nhịn đi tiểu để cho bàng quang căng to đẩy tuyến tiền liệt lên sẽ hình ảnh rõ và kết quã sẽ chính xác hơn và sẽ khó thấy khi trong bàng quang ít nước tiểu. Hoặc có thể siêu âm đầu dò qua ngả trực tràng. Siêu âm không những đánh giá về mặt hình thể mà còn giúp đánh giá được khối lượng của tuyến tiền liệt, kích thước, tính chất như của khối u đồng nhất hay không đồng nhất, đo được lượng nước tiểu tồn lưu trong bàng quang. Tuy nhiên, siêu âm chỉ là cảm nhận có tính chất chủ quan của bác sĩ siêu âm, nên kết quả còn phụ thuốc vào chất lượng của máy và kinh nghiệm của bác sĩ; nên cần phối hợp thăm khám tuyến tiền liệt qua đường hậu môn- trực tràng, khi cần thiết có thể áp dụng một số kỹ thuật khác như: chụp cắt lớp hay chụp cộng hưởng từ.