Đa số ngáy không phải là một bệnh, tuy nhiên, một số bệnh lý quan trọng liên quan đến ngáy như ngưng thở lúc ngủ do tắc nghẽn hoặc một số bệnh tim mạch khác có thể gây đột tử trong khi ngủ.
Ngáy ngủ có nhiều nguyên nhân, thường gặp ở những trường hợp như: dị ứng, amidan quá to; viêm xoang; uống rượu say ngủ mê mệt; béo phì khiến lớp mỡ dày cộm lên cuống họng làm thay đổi cấu trúc, thu hẹp và cản trở không khí; hút thuốc lá nhiều khiến khói ám làm cổ họng sưng lên, gây nghẹt và hẹp đường thông khí; hoặc do những dị dạng bẩm sinh như cổ họng hẹp, cuống lưỡi to, cuống họng dài; ở một vài trường hợp cũng có thể do di truyền.
Cần phải làm gì?
 Amidan to - nguyên nhân gây ngủ ngáy. |
Để giảm ngáy ngủ thì tùy từng nguyên nhân mà có cách khắc phục khác nhau như: đối với người béo phì thì cần giảm cân, đối với người có thói quen uống rượu rồi ngáy thì tránh uống rượu 4 tiếng trước khi ngủ… Tuy nhiên, một số trường hợp không thể điều trị được mà cần can thiệp tới kỹ thuật của y học thì có thể kết hợp áp dụng một số biện pháp sau: Gối cao: ngủ gối cao sẽ làm đầu cao hơn ngực, điều này giúp bạn giảm chứng ngáy vì đường thở của bạn thoải mái hơn; Ngủ nghiêng: người nằm ngửa có xu hướng ngủ ngáy nhiều hơn so với người nằm ngủ nghiêng sang một bên. Nằm ngửa làm hàm khép lại, lưỡi khép lại và chặn đường thở. Do vậy, bạn hãy nằm nghiêng sẽ thấy hơi thở trở nên yên tĩnh hơn rất nhiều; Uống nước: cung cấp nước đầy đủ cho cơ thể bằng cách uống nhiều nước. Điều này sẽ ngăn chặn tình trạng ngủ ngáy do tắc nghẽn vì ít chất nhầy trong mũi; Tập luyện: việc tập thể dục không chỉ giúp bạn ngủ ngon giấc và sâu hơn mà còn làm các cơ săn chắc, hạn chế vùng mỡ thừa trên cơ thể, đặc biệt mô mỡ xung quanh vùng cổ làm cổ họng bị chèn ép gây ra âm thanh khi ngủ sẽ khiến bạn ngủ ngáy. Do đó, hãy tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để giảm ngáy và kết hợp bài tập sau:
Đối với miệng: mở miệng từ từ (càng to càng tốt) và ngậm chặt môi lại trong 5 giây. Sau đó mở miệng cười thật rộng (nói chữ whisky), giữ như vậy trong vòng 5 giây. Lặp lại động tác này 6 lần. Tiếp theo, chu miệng ra phía trước, giữ động tác này trong 5 giây và lặp lại 6 lần.
Đối với lưỡi: lè lưỡi ra càng xa càng tốt và giữ yên khoảng 5 giây. Sau đó đẩy lưỡi sang phải rồi sang trái, càng xa càng tốt. Cong lưỡi lên trên về phía mũi như có thể chạm tới mũi sau đó cong lưỡi xuống dưới về phía cằm như xoay tròn lưỡi quanh miệng.
Đối với môi: ngậm hai môi lại như bài một, sau đó chúm môi lại giống như động tác như hút ống hút (kéo môi vào trong một ít) trong 5 giây. Sau đó có thể ngậm chặt một ống hút hoặc thìa, đũa giữa hai môi trong 5 phút.
Đối với cằm: lấy ngón tay đè vào cằm trong 5 phút. Ngoài ra, có thể tập bài khác như ngồi thẳng và đưa hàm dưới thẳng ra trước tối đa (lấy hàm trên làm mốc), thả lỏng hàm dưới và lần lượt đưa hàm dưới tối đa qua hai bên, thổi bong bóng sẽ làm cơ vùng họng phải hoạt động và săn chắc dần. Người bệnh cần tập đều đặn hằng ngày và kiên trì.
Ngáy có gây nguy hiểm?
Ngáy ngủ thường gây khó chịu cho người xung quanh. Nhưng trong một số trường hợp nó nguy hiểm đối với người bệnh. Người ngáy thường có nguy cơ ngưng thở khi ngủ do các phần mềm và niêm mạc của cuống họng làm nghẹt khí quản, hai lá phổi và não bị thiếu dưỡng khí. Khi đó, não sẽ phát ra tín hiệu làm giãn nở cuống họng và khí quản, làm cho quá trình hô hấp trở lại bình thường. Nếu những rối loạn diễn ra liên tục sẽ gây chứng ngưng thở khi ngủ, khiến giấc ngủ không ngon và thời kỳ ngủ say bị ngắt quãng. Hậu quả là bộ não không nghỉ ngơi hoàn toàn sau một ngày hoạt động, khiến người bệnh trở nên mệt mỏi, giảm năng suất làm việc, không tập trung, lâu dần sẽ suy giảm trí nhớ. Ngoài ra, bệnh ngáy ngủ còn dẫn đến nhiều nguy cơ mắc các chứng bệnh khác như tăng huyết áp, suy giảm khả năng tình dục, bệnh nhồi máu cơ tim, tim loạn nhịp hoặc bệnh đột tử trong khi ngủ.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Trong trường áp dụng mọi biện pháp hạn chế, loại trừ nguyên nhân mà vẫn ngáy kéo dài, cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám chữa bệnh hoặc tư vấn phương pháp nhằm hạn chế ngáy phù hợp với bạn.
Đối với phụ nữ mang thai có thể bắt đầu bị ngáy trong ba tháng giữa thai kỳ. Nguyên nhân là do tăng huyết áp, một điều rất nguy hiểm khi mang thai. Vì vậy, nếu phụ nữ mang thai có hiện tượng ngáy thì cần sớm được kiểm tra huyết áp.