Đây là loại đau “đặc biệt” vì những lý do sau:
- Cường độ đau dữ dội hơn mọi loại đau khác.
- Không giống như nhiều loại đau khác, đau đẻ có mục đích và cách kết thúc (sinh con) rõ ràng.
- Sản phụ có tâm lý phải chịu đựng chứng đau ấy vì họ cho rằng đau đẻ là một phần chủ yếu của sinh nở, đây là chuyện bình thường, chuyện tất nhiên.
- Chống đau khi đẻ là quan trọng vì đau đẻ không những không có lợi mà còn có hại cho sản phụ và thai nhi.
Những phương pháp chống đau
Đấy là chuẩn bị cho sản phụ kích thích điện thần kinh qua da.Hít thuốc chống đau, tiêm thuốc chống đau, chống đau khu vực.
Chuẩn bị cho sản phụ trước khi sinh
Trước khi sinh, hướng cho sản phụ biết về tính chất của đau đẻ, các phương pháp chống đau đẻ; đây là sự chuẩn bị về tâm lý, đóng vai trò quan trọng trong điều trị giảm đau.Trong khi đẻ, vẫn có chồng hoặc người thân, bạn bè, người nữ hộ sinh đứng bên cạnh để động viên sẽ có tác dụng giảm đau rất nhiều.Thư giãn, tập thở, xoa bóp cũng gỉam đau tốt. Châm cứu và thôi miên được dùng ở dưới 0,5% sản phụ.
Kích thích điện thần kinh qua da
Phương pháp này xuất phát từ học thuyết “kiểm soát cổng’ của đau: các sợi thần kinh lớn A alphe, bêta vốn không dẫn truyền đau, khi bị kích thích sẽ ức chế dẫn truyền đau của các A delta và C do đó làm giảm/mất đau.
Đặt 2 cặp điện cực bằng silicon ở hai bên các đốt sống từ D10 đến L1 và từ S2 đến S4.Khi sản phụ bắt đầu có cơn co tử cung thì bác sĩ sẽ kích thích các điện cực dưới suốt.Trong giai đoạn co tử cung và kéo dài tiếp 30 giây nữa sau cơn co đã hết.Thông thường thì phương pháp này làm giảm đau cho sản phụ trong giai đoạn 1 (giai đoạn đầu) của chuyển dạ, nhưng sẽ kém hơn trong giai đoạn 2 (đau âm đạo và đáy chậu, tạng và thân thể). Kích thích điện thần kinh qua da không gây hại gì cho mẹ và thai nhi và làm giảm nhu cầu dùng các chế phẩm dạng opi trong khi chuyển dạ.
Ảnh minh họa
Hít thuốc chống đau
Thuốc chủ yếu là protoxyd azot (N2O). Mỗi khi cảm thấy sắp có cơn co tử cung, sản phụ bắt đầu hít thuốc và thôi hít khi thấy tử cung đã co hết mức.Với phương pháp này, N2O có tác dụng chống đau tối đa trong vòng 45 giây và sẽ được thải trừ hoàn toàn trước khi có cơn co thứ hai.
Tiêm thuốc chống đau
Phahidin (Dolosal): là loại thuốc dạng opi hay được dùng. Có khoảng 40% sản phụ dùng pethidin khi chuyển dạ. Các nữ hộ sinh có thể dùng 200mg thuốc này cho sản phụ mà không cần phải có đơn của bác sĩ, pethidin chuyển hóa ở gan thành norpethidin, dẫn xuất này ức chế hệ thống thần kinh trung ương mạnh hơn pethidin. Nếu tiêm bắp thịt liều thường dùng là 50mg , có thể tiêm nhắc lại. Hiệu quả tối đa đạt được trong vòng 30 phút và kéo dài khoảng 3 giờ.Nếu tiêm đường tĩnh mạch, hiệu quả có vẻ tốt hơn, giảm đau xuất hiện nhanh hơn (sau 1 - 2 phút) nhưng tác dụng ngắn hơn (30 phút).
Fentanyl: Là một loại thuốc dạng opi mạnh có thời gian tác dụng và không có chất chuyển hóa hoạt động. Khi dùng với liều 100mcg tác dụng giảm đau giống như dùng 100 -150mg pethidin.Tổng liều có thể từ 50 - 600mcg.
Chống đau khu vực
Chống đau ngoài màng cứng thắt lưng: hiện nay đây là phương pháp chống đau được dùng rộng rãi vì có tác dụng rất tốt và không có cơ hội cho mẹ và thai nhi. Những chỉ định chống đau ngoài màng cứng thắt lưng là:
- Đau trong khi chuyên dạ.
- Bắt đầu chuyển dạ do tác dụng của thuốc trợ sinh.
- Thai nghén có nguy c ơ (cao huyết áp do thai nghén, đái tháo đường, đẻ non, ngôi thai bất thường).
Nếu sớm tiến hành chống đau ngoài màng cứng sẽ bảo vệ được mẹ và con khỏi những hậu quả của đau và cho phép mổ cấp cứu khi cần thiết. Thuốc thường dùng là morphinfertanyl.
Phong bế quanh cổ tử cung bằng thuốc gây tê tại chỗ sẽ có tác dụng giảm đau sau khi tiêm từ 2 - 5 phút.
Phong bế dây thần kinh xấu hổ: Phải tiêm thuốc gây tê tại chỗ đúng vào lúc trước khi đẻ hoặc cổ tử cung đã mở hết để chống đau ở giai đoạn 2 của chuyển dạ.