Các nhà nghiên cứu đã liên hệ giữa việc tiếp xúc với thuốc kháng sinh với chứng viêm góp phần gây ra nhiều tình trạng sức khỏe, bao gồm cả dị ứng và các bệnh tự miễn dịch.
Do tính chất gây viêm của bệnh chàm, nhiều chuyên gia đã tự hỏi liệu việc sử dụng kháng sinh sớm có thể kích hoạt sự phát triển của bệnh chàm hay không.
Nhìn chung, hầu hết các nghiên cứu cho thấy mối liên quan giữa việc sử dụng kháng sinh và bệnh chàm. Theo một phân tích của 34 nghiên cứu lâm sàng kéo dài trong 6 thập kỷ qua, trẻ em tiếp xúc với thuốc kháng sinh trong vòng 2 năm đầu đời có nhiều khả năng bị bệnh chàm hơn những trẻ không tiếp xúc.
Một nghiên cứu gần đây hơn với hơn 700.000 trẻ em từ Thụy Điển đã khẳng định lại những kết quả này. Các chuyên gia đã phát hiện ra rằng những đứa trẻ tiếp xúc với thuốc kháng sinh khi còn trong bụng mẹ hoặc trong năm đầu tiên của cuộc đời có nhiều khả năng mắc bệnh chàm hơn những đứa trẻ khác.
Thời điểm sử dụng kháng sinh có thể quan trọng. Một đánh giá năm 2019 đã xem xét bảy nghiên cứu khác nhau đã kiểm tra việc tiếp xúc với kháng sinh trong những khoảng thời gian cụ thể trong suốt thai kỳ. Nghiên cứu cho thấy rằng mặc dù phơi nhiễm trước khi sinh làm tăng khả năng phát triển bệnh chàm, nhưng việc sử dụng kháng sinh trong tam cá nguyệt thứ ba không ảnh hưởng đến nguy cơ này.
Di truyền cơ bản hoặc các yếu tố gia đình cũng có thể đóng một vai trò nào đó. Các phát hiện cũng cho thấy, có thể có một hoặc nhiều yếu tố tiềm ẩn ảnh hưởng đến một số thành viên trong gia đình và làm tăng khả năng mắc cả bệnh chàm và các bệnh nhiễm trùng cần dùng kháng sinh.
Do đó, tăng nguy cơ mắc bệnh chàm có thể không phải là kết quả trực tiếp của việc sử dụng kháng sinh mà là kết quả của một số tác nhân khác cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Di truyền có khả năng đóng một vai trò trong việc điều chỉnh tác động kép này. Một nghiên cứu gần đây cho thấy trong số gần 600 trẻ em ở Trung Quốc, những trẻ bị đột biến gen ở một gen liên quan đến hệ miễn dịch có nhiều khả năng phát triển bệnh chàm sau khi sử dụng kháng sinh hơn so với những người không có đột biến.
Lời khuyên khi dùng thuốc
Sốt, viêm họng, sổ mũi, ho... là những tình trạng rất hay gặp ở trẻ nhỏ. Phần lớn bệnh là do virus. Nhiều bố mẹ thấy con bị các tình trạng này hay tự ý đi mua kháng sinh về sử dụng. Thuốc kháng sinh không chữa được các tình trạng do virus gây ra. Bên cạnh đó, trẻ có thể gặp phải các tác dụng phụ của thuốc gây nên, làm mất cân bằng vi khuẩn đường ruột gây rối loạn tiêu hóa, làm tăng nguy cơ mắc bệnh chàm ở trẻ. Điều nguy hiểm nữa là gây tình trạng kháng thuốc kháng sinh.
Để hạn chế bất lợi của thuốc đối với trẻ, nhất là với trẻ nhỏ, khi trẻ bị ốm, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để được dùng thuốc thích hợp.
Nếu trẻ đã có nhiều nguy cơ mắc bệnh chàm hoặc các bệnh dị ứng khác tiếp xúc với thuốc kháng sinh, cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ nên nói chuyện với bác sĩ về cách giảm nguy cơ phát triển bệnh chàm.
Mời độc giả xem thêm video:
WHO giải đáp về việc tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ từ 5-11 tuổi
