Nhụy hoa nghệ tây (saffron) là loại gia vị đắt nhất thế giới có nguồn gốc từ hoa của cây Crocus sativus. Giá cao của saffron không phải do hoa quý hiếm mà do thời gian nở hoa ngắn, năng suất hạn chế và công việc khó khăn cần thiết để hái những sợi nghệ tây đỏ, mỏng manh.
Mặc dù nguồn gốc của việc trồng nghệ tây là ở Hy Lạp nhưng loại gia vị này hiện nay chủ yếu được trồng ở Iran, Hy Lạp, Maroc, Ấn Độ và vùng đất Tây Tạng của Trung Quốc.
Saffron có thể tạo thêm màu sắc rực rỡ và hấp dẫn cho nhiều loại thực phẩm, vì vậy chỉ cần một lượng nhỏ cũng có tác dụng rất lâu. Saffron thực tế có thể bổ sung cho bất cứ thứ gì, đặc biệt là đồ ngọt, bởi vì nó cực kỳ tinh tế, thơm và có hương vị hơi ngọt ngào.
1. Thành phần dinh dưỡng của saffron
Saffron đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
Phải mất hơn 4.600 bông hoa, hoặc 14.000 nhụy, để tạo ra khoảng 30g nghệ tây cao cấp vì mỗi bông hoa nghệ tây chỉ có ba nhụy. Nghệ tây chất lượng cao có màu đỏ thẫm, khi chạm vào có cảm giác khô và có chiều dài từ 25 – 30mm. Saffron được tính bằng gram (g) và một g sẽ cung cấp khoảng 150 phần ăn vì có khoảng 463 sợi trong một g.
Một nguyên tắc nhỏ là sử dụng hơn nửa thìa cà phê hoặc khoảng ba sợi cho mỗi người. Dưới đây là giá trị dinh dưỡng của một thìa cà phê nghệ tây:
- Lượng calo: 2,17 kcal
- Chất đạm: 0,08g
- Carbohydrate: 0,458g
- Chất béo: 0,041g
- Canxi: 0,777mg
- Vitamin C: 0,566mg
- Mangan: 0,199 mg
- Phốt pho: 1,76mg
- Folate: 0,651µg
- Kali: 12mg
2. Lợi ích sức khỏe tiềm năng của saffron
Giúp nâng cao tâm trạng:
Nghiên cứu năm 2015 đã ghi nhận rằng nghệ tây hoặc chiết xuất nghệ tây giúp cải thiện tâm trạng. Đó là bởi vì nghệ tây rất giàu các thành phần hoạt tính sinh học như crocin, crocetin, picrocrocin và safranal. Trong đó, crocetin, crocin và safranal là 3 chất chống oxy hóa chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhụy hoa nghệ tây.
Những thành phần này mang lại hiệu quả cao trong vấn đề ngăn ngừa bệnh Parkinson cùng nhiều bệnh lý thần kinh khác. Đây còn là nguồn dưỡng chất dồi dào tham gia trực tiếp vào quá trình bảo vệ trí nhớ.
Tăng cường ham muốn tình dục:
Đánh giá có hệ thống và phân tích tổng hợp cho thấy những người đàn ông bị rối loạn cương dương liên quan đến thuốc chống trầm cảm thấy chức năng cương dương tốt hơn đáng kể khi dùng 30mg nghệ tây mỗi ngày trong bốn tuần. Ngoài ra, tiêu thụ 30mg nghệ tây mỗi ngày làm tăng ham muốn tình dục và giảm đau liên quan đến tình dục ở những phụ nữ trước đây có ham muốn tình dục kém. Nghiên cứu khoa học khẳng định nghệ tây có thể có hiệu quả đáng kể đối với rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ.
Kiểm soát rối loạn khó chịu tiền kinh nguyệt và trong kỳ kinh:
Saffron có tác dụng trong việc làm giảm các triệu chứng khó chịu trong kỳ kinh nguyệt.
Nhụy hoa nghệ tây là phương pháp điều trị tự nhiên an toàn và hiệu quả cho rối loạn tiền kinh nguyệt. Saffron có lịch sử lâu đời về việc giảm đau, cả trong trường hợp đau chuyển dạ và đau bụng. Hơn nữa, nghệ tây có đặc tính an thần, chống co thắt và giải lo âu tương tự như các thuốc benzodiazepin.
Saffron có tác dụng trong việc làm giảm các triệu chứng của Hội chứng tiền kinh nguyệt và khó chịu trong kinh nguyệt. Còn được gọi là "gia vị ánh nắng", nghệ tây làm tăng mức serotonin, thường thấp trong thời kỳ kinh nguyệt, do đó cải thiện tâm trạng. Nó cũng hữu ích trong việc giảm cảm giác thèm ăn, đau đầu và đau bụng kinh nguyệt.
Tác dụng có lợi đối với bệnh hen suyễn dị ứng:
Safranal và crocin, hai trong số các hoạt chất của nhụy hoa nghệ tây, có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm có thể giúp điều trị bệnh hen suyễn.
Ở những bệnh nhân bị hen suyễn dị ứng, nghệ tây có lợi trong việc giảm các triệu chứng lâm sàng về phổi. Các thử nghiệm lâm sàng cũng cho thấy tiềm năng của nghệ tây trong việc làm giảm chứng chuột rút trong thời kỳ kinh nguyệt. Nó cũng nâng cao tâm trạng bằng cách hỗ trợ não sản xuất serotonin, hay còn gọi là "hóa chất hạnh phúc". Hơn nữa, uống 30mg nghệ tây mỗi ngày sẽ làm tăng ham muốn tình dục ở cả nam và nữ.
3. Cách mua, bảo quản và sử dụng saffron
Sợi saffron hoàn toàn có màu đỏ thẫm, khô, giòn khi chạm vào và có mùi hương hoa thoang thoảng.
Giống như bất kỳ loại thảo mộc hoặc gia vị khô nào, saffron có thời hạn sử dụng tương đối ngắn để giữ được hương vị tối đa. Tuy nhiên, có thể kéo dài thời gian sử dụng bằng cách bảo quản nghệ tây trong hộp kín ở nơi khô ráo, lạnh, tránh ánh nắng mặt trời.
Không nên mua nghệ tây đã xay sẵn, vì nó có thể là hỗn hợp của các thành phần như bột nghệ và ớt bột chứ không phải nghệ tây nguyên chất. Khi mua nghệ tây, hãy nhớ kiểm tra:
- Màu đỏ thẫm hoặc đỏ sẫm
- Hương hoa tinh tế
- Toàn bộ sợi nghệ tây
Một số cách tốt nhất để sử dụng nghệ tây:
Bột nghệ tây: Để bắt đầu, hãy làm khô các sợi nghệ tây, nghiền nghệ tây bằng thìa trên thớt hoặc xay trong cối và chày. Sau khi nghiền nhuyễn nhụy thành bột, bảo quản bột trong hộp kín.
Dầu ngâm nghệ tây: 6 sợi nghệ tây, 6 muỗng canh dầu ô liu. Cho dầu ô liu vào chảo và xào các sợi nghệ tây ở lửa rất nhỏ. Sau 2 đến 5 phút, tắt lửa và bảo quản trong hộp kín. Sử dụng dầu ngâm nghệ tây để trộn các món salad.
Saffron là một loại gia vị đắt tiền, vì vậy hãy lưu ý nếu bạn tìm thấy nó với giá cực thấp vì nó có thể là phiên bản bị pha trộn. Do đó không thể mang lại lợi ích sức khỏe tốt nhất.
Khi mua nghệ tây, chỉ cần xem xét ba điều: Sợi nghệ tây hoàn toàn có màu đỏ, khô, giòn khi chạm vào và có mùi hương hoa thoang thoảng và tươi mát, không mốc. Nên bảo quản nghệ tây ở nơi tối, lạnh, tránh xa nguồn nhiệt và ánh nắng trực tiếp bằng cách sử dụng hộp kín hoặc túi hút chân không.
4. Tác dụng phụ, nguy cơ sử dụng quá mức và liều lượng saffron
Dùng một lượng lớn saffron là không an toàn. Khi dùng saffron liều cao từ 4 - 5g trở lên có thể gây ngộ độc. Lượng nghệ tây được khuyến nghị là 1,5g mỗi ngày (tiêu thụ 30mg để có kết quả tốt nhất). Quá nhiều nghệ tây (hơn 5g) có hại cho sức khỏe. Theo một nghiên cứu năm 2012, liều 10 - 20g có thể gây tử vong.
Những người bị dị ứng với các loại thực vật như các loài thực vật Lolium, Olea và Salsola phải tránh dùng nhụy hoa nghệ tây.
Phụ nữ mang thai, bệnh nhân sắp trải qua phẫu thuật không nên dùng nghệ tây. Khi mang thai, một lượng lớn nghệ tây có thể gây sảy thai do co bóp tử cung.
Người đã lên lịch phẫu thuật không nên tiêu thụ nghệ tây hoặc ngừng tiêu thụ trước 3 - 5 tuần sau khi phẫu thuật. Đó là bởi vì nó làm chậm hệ thống thần kinh trung ương, gây mê và các loại thuốc khác có thể không mang lại kết quả hiệu quả.
Tốt hơn là nên tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào trong chế độ ăn uống.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Cách kết hợp sức mạnh của củ nghệ với sức khỏe.
