Chất kích thích dạng amphetamine (ATS) là gì?
PGS.TS. Lê Minh Giang, Viện trưởng Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội cho biết, chất kích thích dạng amphetamin là loại ma túy tổng hợp, khác với các chất có nguồn gốc tự nhiên như lá, hoa, quả cây cần sa, lá cây cô ca...
ATS kích thích thần kinh trung ương, khi sử dụng gây ảo giác, mất cảm giác thèm ăn, có thể ở dạng bột, dạng tinh thể. Chất kích thích gây nhiều tác dụng tức thì như cảm giác phê sướng, tăng cường sinh lực, trạng thái thức tỉnh, giảm cảm giác đói, tăng khả năng suy nghĩ mạch lạc, tăng tự tin, tăng khả năng giao tiếp, tâm trạng phấn chấn.
Đây là một trong những nhóm chất ma túy được sử dụng phổ biến nhất hiện nay với ước tính khoảng 20 triệu người trên toàn thế giới. Trong những năm gần đây, số lượng người sử dụng nhóm ma túy này ngày càng tăng lên trong giới trẻ.
Việc sử dụng ATS ngoài mục đích điều trị bệnh hoặc lạm dụng gây ra nhiều hậu quả đáng lo ngại cho gia đình, cộng đồng và xã hội. Về mặt y tế, hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho tình trạng nghiện, lệ thuộc vào amphetamin và các chất dạng amphetamin. Phần lớn các liệu pháp điều trị bao gồm nhận thức hành vi, hỗ trợ xã hội hoặc các biện pháp giáo dục khác.
Chất kích thích dạng amphetamine là một trong những nhóm chất ma túy được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.
Những hậu quả nghiêm trọng khi lạm dụng amphetamine
PGS.TS. Lê Minh Giang cho biết, việc sử dụng các chất kích thích dạng amphetamine gây tác động lên hệ thần kinh trung ương, thông qua cơ chế tăng tiết các chất dẫn truyền thần kinh như norepinphrine, dopamine, serotonin, tăng cường giải phóng catecholamine. Việc kích thích thụ thể alpha và beta được tạo ra và kích thích hệ thần kinh trung ương nói chung khiến người sử dụng luôn trong trạng thái hưng phấn, dẫn đến những ảnh hưởng cả về thể chất và tinh thần.
Về mặt thể chất, sử dụng chất kích thích dạng amphetamin tác động đến hệ tim mạch, làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, thậm chí là suy tim, đột quỵ.
ATS gây cảm giác chán ăn, không có nhu cầu ăn uống, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, sức khỏe não bộ. Ban đầu sử dụng chất kích thích dạng amphetamine giúp tăng khả năng tập trung, tuy nhiên khi sử dụng một thời gian kéo dài, chúng làm giảm trí nhớ, giảm sự tập trung, ảnh hưởng đến khả năng đưa ra quyết định...
Ngoài ra, người sử dụng chất kích thích dạng amphetamine thường gặp ảo giác, cảm giác giống dòi bò dưới da, dẫn đến hành động gãi, chà sát mạnh, nhiễm trùng da. Một tác dụng phụ khác thường gặp ở người sử dụng ATS là cảm giác khô miệng, nghiến răng, làm hỏng men răng.
Amphetamines thường gây ra rối loạn cương dương ở nam giới nhưng tăng cường ham muốn tình dục, nên sử dụng chất này có liên quan đến hành vi tình dục không an toàn, tăng nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV.
Về mặt tinh thần, ATS gây nhiều ảnh hưởng lâu dài như hoang tưởng, ảo giác, loạn thần cấp, rối loạn lo âu, trầm cảm. Người sử dụng ATS kéo dài có thể có những hành động tự hủy hoại bản thân, tấn công người khác...
Mời bạn đọc xem tiếp video:
Báo động lây nhiễm HIV đang gia tăng trong nhóm MSM |SKĐS
