Theo Bộ GD&ĐT, có 6 điểm dự kiến sửa đổi trong Quy chế tuyển sinh 2019 nhằm khắc phục những bất cập của mùa tuyển sinh 2018.
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT cho biết, một trong những điểm sửa đổi quan trọng sẽ được bổ sung trong quy chế tuyển sinh 2019 là đối với nhóm ngành thuộc lĩnh vực khoa học sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề, Bộ GD&ĐT sẽ xác định điểm sàn riêng. Năm 2018, Bộ GD&ĐT chính thức bỏ điểm sàn đối với tuyển sinh ĐH, chỉ duy nhất ngành sư phạm Bộ quy định điểm sàn để đảm bảo chất lượng.
Như vậy, năm 2019, ngành sư phạm và nhóm ngành sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề sẽ phải thực hiện theo điểm sàn riêng do Bộ GD&ĐT quy định. Cũng theo bà Phụng, trên cơ sở điểm sàn riêng này, các trường đào tạo nhóm ngành sức khỏe sẽ xây dựng phương án xét tuyển phù hợp. Ngoài ra, với phương thức xét tuyển theo học bạ, Bộ GD&ĐT yêu cầu các trường xét tuyển nhóm ngành đặc thù này với điều kiện học sinh tốt nghiệp THPT có học lực lớp 12 xếp loại giỏi giống như sư phạm.
Một thay đổi khác là các trường sẽ tiếp nhận và lưu bản chính Giấy chứng nhận kết quả thi THPT Quốc gia. Đặc biệt, thí sinh đã xác nhận nhập học thì không được tham gia xét tuyển các trường khác hay các đợt tiếp theo. Vì vậy, thí sinh cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định nhập học. Ngoài ra, Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu các trường có sử dụng kết quả thi THPT Quốc gia để xét tuyển phải tuân thủ và thực hiện tất cả các bước trong quy trình xét tuyển. Các trường có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin về điều kiện đảm bảo chất lượng, tỷ lệ sinh viên có việc làm trong thời gian 12 tháng sau tốt nghiệp.
Một điểm mới đang được cân nhắc - đó là nên khống chế số lượng nguyện vọng của thí sinh, không nên cho thí sinh thoải mái đăng ký nguyện vọng như hiện nay. Đăng ký 5 nguyện vọng cũng đã là nhiều. Đó là ý kiến của một số trường ĐH tại Hội nghị Chủ tịch Hội đồng trường, Hiệu trưởng các trường ĐH, Trường Sư phạm do Bộ GD&ĐT tổ chức vừa qua. Thực tế cho thấy, trong kỳ thi tuyển sinh ĐH năm 2018, thí sinh ảo rất nhiều, có nhiều em có điểm trúng tuyển đăng ký vào các trường nhưng sau đó lại không nhập học. Điều này gây khó khăn cho các trường ĐH trong việc tuyển sinh. Vì vậy, Bộ GD-ĐT có thể cân nhắc cho thí sinh không đăng ký nhiều nguyện vọng. Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH, Bộ GD&ĐT, cho biết thống kê của năm 2018 cho thấy những nguyện vọng từ 1 - 3 trung bình khoảng 16 - 17%. 13% chỉ có 4 nguyện vọng, 7% chỉ có 5 nguyện vọng. Như vậy, từ nguyện vọng thứ 6 trở lên là có tới 27%. Theo bà Phụng, xu hướng làm luật hiện nay là ngày càng mở rộng quyền của các chủ thể. Vì vậy, chúng ta phải tính tới đến lúc có đủ cơ sở dữ liệu, đủ khả năng kiểm soát thì phải cho thí sinh trúng tuyển nhiều trường và nhập học tại một trường như các nước phát triển khác. Nên các trường phải chuẩn bị tinh thần để kiểm soát tình hình theo hướng đó. Theo ý kiến chung, việc hạn chế nguyện vọng của thí sinh nên được xem xét kỹ để quyết định.
Về ngành học, đại diện nhiều trường đại học nhận định, số thí sinh nhóm ngành công nghệ khu vực phía Bắc nhập học vào 60 trường ĐH dao động từ 30.000 - 31.000, tương đương khoảng 30% số lượng sinh viên trong 7 khối ngành khu vực phía Bắc. Như vậy, sức hút của ngành kỹ thuật và công nghệ rất hấp dẫn với thí sinh. Nhưng xét về mặt cơ cấu tuyển sinh thì có sự bất hợp lý. Những ngành liên quan đến cách mạng công nghiệp 4.0 có sức hút lớn, trong khi các ngành xây dựng cơ bản như cơ sở hạ tầng, công trình thủy hay những ngành có liên quan đến sản xuất chủ chốt về hóa chất, luyện kim, vật liệu, cơ khí, kỹ thuật điện, môi trường... tuyển sinh rất khó khăn. Những ngành học hot như công nghệ thông tin, kỹ thuật máy tính, cơ điện tử, điện tử viễn thông rất đông sinh viên theo học. Nhiều trường cũng mở các thêm các chuyên ngành này. Nhưng một thực tế là “có dấu hỏi về chất lượng đào tạo những ngành đang có sức hút này. Một số trường đã nhận thấy hậu quả của nó. Điều quan trọng hơn cả là thí sinh cần cân nhắc thật kỹ các nguyện vọng trước khi đăng ký. Không nên đua nhau vào ngành hot khi nó không thuộc sở trường của mình.
