Lai Châu tích cực kêu gọi, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư đến triển khai những dự án trồng cây dược liệu. Tỉnh đã ban hành chính sách hỗ trợ giống các loại cây dược liệu quý, hiếm; hỗ trợ bảo tồn, hoàn thiện quy trình sản xuất nhân giống; hỗ trợ phát triển trồng dược liệu hàng hóa, chi phí tư vấn xây dựng liên kết, chuyển giao, ứng dụng khoa học - kỹ thuật mới và hỗ trợ hợp tác xã nông nghiệp tham gia chuỗi liên kết. Nhờ đó, Lai Châu thu hút được nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân mạnh dạn đầu tư, phát triển cây dược liệu dưới tán rừng.
Hiện, Lai Châu bảo tồn được nhiều loại dược liệu tự nhiên quý hiếm như: Thất diệp nhất chi hoa, lan Kim Tuyến, thảo quả, tam thất hoang... Bên cạnh đó, Lai Châu đã bảo tồn, nhân giống được trên 100 ha sâm tại các huyện Mường Tè, Sìn Hồ, Phong Thổ và Tam Đường. Năm 2020, tỉnh Lai Châu đã phê duyệt Đề án phát triển một số cây dược liệu giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn 2030 trên địa bàn tỉnh, trong đó có cây sâm. Sâm Lai Châu được tôn vinh, phát triển vì công dụng nổi trội so với nhiều dòng sâm khác tại Việt Nam và trên thế giới.
Theo Quyết định số 611/QĐ-TTg, ngày 1/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt chương trình phát triển sâm Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 có định hướng phát triển sâm Lai Châu. Theo dự kiến của tỉnh này từ nay đến năm 2030, Lai Châu sẽ phát triển sâm dưới tán rừng khoảng 3.000ha. Đến năm 2045 dự kiến mở rộng khoảng 10.000ha. Trên cơ sở đó, địa phương này sẽ phải thực hiện các quy trình thủ tục để có quỹ đất phát triển sâm Lai Châu.
Để thực hiện mục tiêu phát triển trồng sâm dưới tán rừng của Lai Châu từ nay đến năm 2030, ông Ngô Xuân Hùng, Phó Giám đốc Sở TN&MT, tỉnh Lai Châu, cho biết: Hiện nay, các huyện, thành phố lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030 cấp huyện. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ lập điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm và hồ sơ giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) và tổng hợp danh mục dự án, công trình phải thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất năm 2024, trong đó có quy hoạch diện tích để thực hiện các dự án trồng sâm.
Lai Châu đặt mục tiêu có 10.000 ha trồng sâm gắn với phát triển du lịch.
Song song với đó, Sở TN&MT đã đôn đốc UBND các huyện, lập phương án sử dụng đất của BQL rừng phòng hộ, tiến hành rà soát lại hiện trạng diện tích đất có rừng, điều chỉnh diện tích giao đất, giao rừng cho các BQL rừng phòng hộ để có cơ sở cho thuê dịch vụ môi trường rừng kết hợp trồng các loài cây dược liệu dưới tán rừng (đặc biệt là cây sâm Lai Châu).
Đối với những khu vực đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ cho hộ gia đình, các cá nhân thì những nhà đầu tư có nhu cầu thuê đất để thực hiện phát triển trồng sâm tại Lai Châu có thể thực hiện thuê đất theo hình thức mua tài sản gắn liền với đất, nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Đối với các đơn vị đầu tư đã được cấp chủ trương đầu tư theo quy định tại Điều 73 của Luật Đất đai năm 2013 và Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 13 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP, ngày 18/12/2020 của Chính phủ hoặc thực hiện liên kết với các hộ gia đình có đất để trồng Sâm.
Đối với những khu vực đã được giao đất cho BQL rừng phòng hộ thì nhà đầu tư thực hiện thuê dịch vụ môi trường rừng để trồng và phát triển các dự án trồng sâm dưới tán rừng theo quy định của Luật Lâm nghiệp năm 2017 và Nghị định số 156/2018/NĐ-CP, ngày 16/11/2018 của Chính.
Riêng các công trình phụ trợ (trụ sở, đường phục vụ sản xuất, cơ sở chế biến…). Chúng tôi đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất và cấp Giấy chứng nhận QSDĐ theo dự án đầu tư được phê duyệt.
Trước đó, UBND tỉnh Lai Châu đã ban hành Kế hoạch số 1452/KH-UBND, ngày 9/11/2022 về phát triển sâm Lai Châu, giai đoạn 2022 - 2030 và định hướng đến năm 2045. Đến nay, Lai Châu đã đưa vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất khoảng 103ha diện tích đất trồng sâm và các loài cây dược liệu khác trên địa bàn các huyện: Mường Tè, Sìn Hồ và Tam Đường. Cùng với đó, UBND tỉnh đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 - 2030 của huyện Than Uyên và 2 phương án sử dụng đất của Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Tân Uyên, huyện Mường Tè. Trình tự thủ tục chuẩn bị quỹ đất cho phát triển sâm Lai Châu dưới tán rừng đã được cơ quan chuyên môn và UBND các huyện, thành phố đang rốt ráo thực hiện để đạt mục tiêu đến năm 2030 khoảng 3.000ha và đến năm 2045 là 10.000ha.